André Gide

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
André Gide
Dagiti salaysay
NayanakAndré Paul Guillaume Gide
(1869-11-22)22 Nobiembre 1869
Paris, Imperio ti Pransia
Natay19 Pebrero 1951(1951-02-19) (tawen 81)
Paris, Pransia
Lugar a nakaisadaganCimetière de Cuverville, Cuverville, Seine-Maritime
TrabahoNobelista, mannalaysay, dramatista
EdukasionLycée Henri-IV
Kangrunaan a pammadayawPremio Nobel iti Literatura
1947
AsawaMadeleine Rondeaux Gide
AnnakCatherine Gide

Pirma
Website
andregide.org

Ni André Paul Guillaume Gide (Panangibalikas a Pranses: [ɑ̃dʁe pɔl ɡijom ʒid]; 22 Nobiembre 1869 – 19 Pebrero 1951) ket maysa idi a Pranses a mannurat ken nagabak ti Premio Nobel iti Literatura idi 1947. Ti karrer ni Gide ket nakasakup manipud kadagiti nagrugianna iti simbolista a tignay, aginggana ti isasangpet ti kontra kolonialismo a nagbaetan dagiti dua a Sangalubongan a Gubat. Ti nagsurat kadagiti ad-adu ngem limapulo a libro, iti panawen ti ipupusayna ti obituarion aiti The New York Times ket nangipalawag kaniana a kas ti "kalatakan a kontemporario a lalaki dagiti surat ti Pransia" ken "nahuesan a ti kalatakan a mannurat a Pranses iti daytoy a siglo babaen ti literario a cognoscenti."[1]

Ammo gapu kadagiti piksionna ken dagiti pay autobiograpiko nga obrana, mangipakita iti publiko a panirigan ni Gide iti suppiat ken ti kanungpalan a rekonsiliasion dagiti dua a bangir iti personalidadna (nailasin babaen ti maysa a Protestante nga austeridad ken ti maysa nakaro a seksual a panagkuakua, a nakatulongan a naggiddiatan ti nainget ken moralistiko nga edukasion. Mabalin a makita ti obra ni Gide a kas maysa nga imbestigasion ti wayawaya ken panagbileg iti sanguanan dagiti moralistiko ken puritaniko a panglapped, ken maipangtengnga iti agtultuloy a ganetgetna a mangun-od ti intelektual a kinamapagtalkan. Dagiti bukodna nga eksploratorio a teksto ket mangipaltiing ti panagbirbiruk no kasano iti agbalin a napno a pannakaimismof, a mairaman iti bukod a panagtagikua ti seksual a kasasaad, a saan met a mangliput kadagiti prinsipio. Tii politikal nga aktibidad ket sinukog met laeng dagiti isu met laeng a pagannurotan, kas naipakpakita iti panagsuppiatna iti komunismo kalpasan ti ti panagbanniagana idi 1936 iti USSR.

Nasapa a biag[urnosen | urnosen ti taudan]

Ni Gide idi 1893

Nayanaak ni Gide idiay Paris idi 22 Nobiembre 1869, iti maysa a tengnga a klase ti Protestante a pamilia. Ti amana ket ni Jean Paul Guillaume Gide maysa a propesor ti linteg iti Unibersidad ti Paris a pimmusay idi 1880, ken ti inana ket ni Juliette Maria Rondeaux. Ti uliteg na ket ni Charles Gide, maysa a politikal nga ekonomista. Matugota ti pamilia ti amana iti Italia, ken dagiti kaputotanna ket dagiti Guido, ken immalisda idiay Pransia ken dagiti akinlaud ken akin-amian a a pagilian ti Europa kalpasan idi nagbalinda a Protestantismo idi las-ud ti maika-16 a siglo gapu ti persekusion.[2][3][4]

Napadakkel ni kadagiti isolado akasasaad idiay Normandia ken nagbalin a nalain a nagsursurat iti nasapa a tawen, ken nangipablaak ti immuna a nobela, ti The Notebooks of André Walter (Pranses: Les Cahiers d'André Walter), idi 1891, idi agtawen ti duapulo ket maysa.

Idi 1893 ken 1894, nagbanniaga ni Gide idiay Akin-amianan nga Aprika, ken idiay idi ti nangawatann iti panagkursonadona iti lallaki.[5]

Ginayyemna ni Oscar Wilde idiay Paris, ken idi 1895 nagsabat da Gide ken Wilde idiay Arhel. Impagpagarup ni Wilde nga impayammona ni Gide iti homoseksualidad, but, iti kinapudno, bukod metten a nadiskobre daytpy ni Gide.[6][7]

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ "new york time obituary". www.andregide.org (iti Ingles). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 6 Agosto 2011. Naala idi 20 Marso 2018.
  2. ^ Wallace Fowlie, André Gide: His Life and Art, Macmillan (1965), p. 11
  3. ^ Pierre de Boisdeffre, Vie d'André Gide, 1869–1951: André Gide avant la fondation de la Nouvelle revue française (1869–1909), Hachette (1970), p. 29
  4. ^ Jean Delay, La jeunesse d'André Gide, Gallimard (1956), p. 55
  5. ^ If It Die: Autobiographical Memoir by André Gide (first edition 1920, Vintage Books, 1935, translated by Dorothy Bussy: "but when Ali – that was my little guide's name – led me up among the sandhills, in spite of the fatigue of walking in the sand, I followed him; we soon reached a kind of funnel or crater, the rim of which was just high enough to command the surrounding country...As soon as we got there, Ali flung the coat and rug down on the sloping sand; he flung himself down too, and stretched on his back...I was not such a simpleton as to misunderstand his invitation"..."I seized the hand he held out to me and tumbled him on to the ground." [p. 251]
  6. ^ Out of the past, Gay and Lesbian History from 1869 to the present (Miller 1995:87)
  7. ^ If It Die: Autobiographical Memoir by André Gide (first edition 1920) (Vintage Books, 1935, translated by Dorothy Bussy: "I should say that if Wilde had begun to discover the secrets of his life to me, he knew nothing as yet of mine; I had taken care to give him no hint of them, either by deed or word....No doubt, since my adventure at Sousse, there was not much left for the Adversary to do to complete his victory over me; but Wilde did not know this, nor that I was vanquished beforehand or, if you will...that I had already triumphed in my imagination and my thoughts over all my scruples." [p. 286])

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig ken ni André Gide iti Wikimedia Commons
Dagiti inadaw a sasao a mainaig ken ni André Gide iti Wikiquote (iti Ingles)