Aringay

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
(Naibaw-ing manipud iti Aringay, La Union)
Aringay
Ti pannakailadawan ti Aringay
Ti pannakailadawan ti Aringay
Wagayway ti Aringay
Map
Mapa a pakabirukan ti Aringay
Ti Aringay ket mabirukan idiay Filipinas
Aringay
Aringay
Nagsasabtan: 16°23′54″N 120°21′20″E Nagsasabtan: 16°23′54″N 120°21′20″E
Pagilian Filipinas
RehionIlocos (Rehion I)
ProbinsiaLa Union
DistritoMaika-2 a distrito
Barbaranggay24
Gobierno
[1]
 • AlkaldeEric O. Sibuma
Kalawa
[2]
 • Dagup84.54 km2 (32.64 sq mi)
Kangato
38 m (125 ft)
Populasion
 (2020)[3]
 • Dagup50,380
 • Densidad600/km2 (1,500/sq mi)
Sona ti orasUTC+08 (PST)
Koreo
2503
Panagtawag72
MatgedanMaika-2 a klase
Websitewww.aringay.gov.ph

Ti Aringay ket maysa nga ili iti probinsia ti La Union, Filipinas. Nailasin daytoy a kas maikadua a klase a munisipalidad. Nakadisso iti 16°Am 26', 120°Dy 21' (Am=amianan; Dy=daya). Nakaariping dagiti il-ili iti Caba ken Burgos idiay amianan, Agoo iti abagatan, dagiti banbantay iti Kordiliera Sentral iti daya, ken iti Baybay Abagatan a Tsína ti laud.

Nepnep ti kaaduan a tiempo ti Aringay, pada iti amianan ti Luzon, kas mareknana iti kalgaw ti Nobiembre agingga Abril ken iti pinagtutudo ti Mayo agingga ti Oktubre. Agrikultura, iti talon ken apit ti bagas, tabako, ken bungbunga, ti punganay iti ekonomiana. Mangrugrugi pay ti industriana a turismo, maipanggep iti igid ti baybay a pagaliwaksayan.

Kaadduan iti tattao ti Aringay ket Ilokano ken Romano Katoliko.

Paset iti maikadua a distrito ti La Union. Kuna ti senso 2010, 44,949 a tattao iti agnaed ti Aringay.[3]

Dagiti baranggay[urnosen | urnosen ti taudan]

Adda 24 a barbaranggay iti ili ti Aringay.[2]

  • Alaska
  • Basca
  • Dulao
  • Gallano
  • Macabato
  • Manga
  • Pangao-aoan East
  • Pangao-aoan West
  • Poblacion
  • Samara
  • San Antonio
  • San Benito Norte
  • San Benito Sur
  • San Eugenio
  • San Juan East
  • San Juan West
  • San Simon East
  • San Simon West
  • Santa Cecilia
  • Santa Lucia
  • Santa Rita East
  • Santa Rita West
  • Santo Rosario East
  • Santo Rosario West

Pakasaritaan[urnosen | urnosen ti taudan]

Inugma a purok iti Aringay, nanaganan iti Alingay wenno Alinguey sakbay a sinakup dagiti Kastila idi 16-siglo. Kaadduan nga agnaed ditoy idi ket dagiti taga-Pangasinan a managkomersio kadagiti kaarubada nga Ilokano ken Ifugao, santo kadagiti negosiante iti Tsina, Hapon ken Abagatan a daya nga Asia.

Parte iti probinsia ti Pangasinan iti Aringay agingga idi Abril 18, 1854, idi pinagtipon iti Espania dagiti umamianan nga ili ti Pangasinan ken umabagatan nga ili iti Ilocos Sur, isu paggapuananna iti nagan nga "La Union". Nakissayan iti Aringay idi maika-19 a siglo idi simmina iti Caba, umamianan a purok iti ili.

Adu iti immalis nga Ilokano ditoy Aringay idi 18 ken maika-19 a siglo. Kaadduan a tattao iti Aringay ngarud, kalpasan iti maika-20 a siglo, ket Ilokano ken dagiti nailokanuan a pamilia dagiti taga-Pangasinan.

Nakita iti Aringay ti dua a gubat. Adu iti natay nga Aringayeno idi Gubat ti Filipino–Amerikano, naglinnaban dagiti Filipino ken Amerikano idi inlako ti Espania iti Filipinas, ken iti Maikadua a Sangalubongan a Gubat, idi rinaut dagiti Hapon iti Filipinas. Mainayon kadagitoy a gubat ket iti nasurok a tallo gasut a tawen iti Espania a nagipasngay kadigiti rebolusionario a kas ni Diego Silang ken ni Gabriela Silang.

Demograpia[urnosen | urnosen ti taudan]

Senso ti populasion ti Aringay
TawenPop.±% p.a.
1903 8,572—    
1918 11,247+1.83%
1939 12,487+0.50%
1948 13,079+0.52%
1960 17,572+2.49%
1970 21,835+2.19%
1975 25,042+2.79%
1980 27,524+1.91%
TawenPop.±% p.a.
1990 33,258+1.91%
1995 36,743+1.88%
2000 41,422+2.60%
2007 43,438+0.66%
2010 44,949+1.25%
2015 47,458+1.04%
2020 50,380+1.18%
Taudan: PSA[4][5][6][7]LWUA[8]

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ Municipality of Aringay | (DILG)
  2. ^ a b "2015 Census of Population, Report No. 3 – Population, Land Area, and Population Density" (PDF). Philippine Statistics Authority. Quezon City, Philippines. Agosto 2016. ISSN 0117-1453. Naiyarkibo (PDF) manipud iti kasisigud idi Mayo 25, 2021. Naala idi Hulio 16, 2021.
  3. ^ a b Rehion ti Ilocos Dagup ti Populasion babaen ti Probinsia, Siudad, Munisipalidad ken Baranggay. Naala idi Hulio 8, 2021 (iti Ingles)
  4. ^ Senso ti Populasion (2020). "Rehion I (Rehion ti Ilocos)". Dagup ti Populasion babaen ti Probinsia, Siudad, Munisipalidad ken Baranggay. Philippine Statistics Authority. Naala idi Hulio 8, 2021.
  5. ^ Senso ti Populasion (2015). "Rehion I (Rehion ti Ilocos)". Dagup ti Populasion babaen ti Probinsia, Siudad, Munisipalidad ken Baranggay. Philippine Statistics Authority. Naala idi Hunio 20, 2016.
  6. ^ Senso ti Populasion ken Sangkabalayan (2010). "Rehion I (Rehion ti Ilocos)". Dagup ti Populasion babaen ti Probinsia, Siudad, Munisipalidad ken Baranggay. National Statistics Office. Naala idi Hunio 29, 2016.
  7. ^ Dagiti Senso ti Populasion (1903–2007). "Rehion I (Rehion ti Ilocos)". Tabla 1. Nabilangan ti Populasion kadagiti Nadumaduma a Senso babaen ti Probinsia/Nangato nga Urbano a Siudad: 1903 aginggana idi 2007. National Statistics Office.
  8. ^ "Probinsia ti La Union". Datos ti Populasion ti Munisipalidad. Local Water Utilities Administration. Naala idi Disiembre 17, 2016.

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]