Marilyn Monroe

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Marilyn Monroe
Ni Marilyn Monroe idi 1957
NayanakNorma Jeane Mortenson
(1926-06-01)Hunio 1, 1926
Los Angeles, California, Estados Unidos
NatayAgosto 5, 1962(1962-08-05) (tawen 36)
Brentwood, Los Angeles, California, Estados Unidos
Gapu iti pannakataynasubraan ti doses ti Barbituriko
NaginanaanWestwood Village Memorial Park Cemetery, Westwood, Los Angeles
PakipagilianAmerikana
NagnaganNorma Jeane Baker
Norma Jeane Dougherty
Norma Jeane DiMaggio
Marilyn Monroe Miller
TrabahoActress, model, singer, film producer
Tawen nga aktibo1947–1962
Nalatak nga obraNiagara, Gentlemen Prefer Blondes, River of No Return, The Seven Year Itch, Some Like It Hot, The Misfits
A(s)sawa
James Dougherty (n. 1942–1946)
(nadiborsio)
Joe DiMaggio (n. 1954–1954)
(nadiborsio)
Arthur Miller (n. 1956–1961)
(nadiborsio)
Pirma

Ni Marilyn Monroe[1][2] (naipasngay a kas ni Norma Jeane Mortenson; Hunio 1, 1926 – Agosto 5, 1962)[3] ket maysa idi nga Amerikana nga aktres, modelo, ken kumakanta, a nangbalin a maysa a kangrunaan a simbolo ti sekso, a nagbida kadagiti adu a nagballiligi ti komersio ti pelikula idi las-ud dagiti tawtawen ti 1950 ken ti nasapa a 1960.[4]

Kalpasan iti adu a panaggigiyan idi ubing kadagiti pagtaraknan a balay, ni Monroe ket nangrugi iti pagsapulanna kas modelo, a nakaiturongan iti kontrato iti pelikula idi 1946 iti Twentieth Century-Fox. Bassit laeng ti pannakaiparangna kadagiti nasapa a pelikulana, ngem ti panagpabuyana iti The Asphalt Jungle ken ti All About Eve (bdagitoy dua idi 1950) ket naakala ti pannakaikaskaso. Babaen idi 1952 isu ket immuna a nakaala iti panagbida iti papel iti Don't Bother to Knock[5] ken idi 1953 ket nakaiyegan iti panagbida iti Niagara, ti melodaramatiko a nangisit a pelikula a maipanggep iti pannakasulisogna. Ti personana iti "umel a bugagaw" ket nausar a panangited iti komiko nga epekto kadagiti simmaruno a pelikula a kas ti Gentlemen Prefer Blondes (1953), How to Marry a Millionaire (1953) ken ti The Seven Year Itch (1955). Nailimitado kadagiti proseso iti panagpili kadagiti aktor, ni Monroe ket nagadal idiay Estudio dagiti aktor tapno mapaadu iti sakopna. Ti dramatiko a panagpabuyana iti Bus Stop (1956) ket nakablaawan idi babaen dagiti kritiko ken nakagun-od iti nominasion iti Premio ti Nabalitokan a Globo. Ti kompaniana iti produksion iti Marilyn Monroe Productions, ket nangiparuar iti The Prince and the Showgirl (1957), nga isu ti nakaawatanna iti nominasion iti Premio BAFTA ket nangabak iti premio David di Donatello. Isu ket nakagun-od iti Premio Nabalitokna a Globo para iti panagpabuyana iti Some Like It Hot (1959). Ti naudi idi a nakompleto a pelikula ni Monroe ket ti The Misfits (1961), a kimmaddua a nagbida ni Clark Gable, a ti senario ti drama ket insurat babaen ti asawana idi a ni Arthur Miller.

Dagiti naudi a tawen ti biag ni Monroe ket namarkaan babaen ti panagsaksakit, dagiti personal a problema, ken ti reputasion a saan a mapagtalkan ken narigat a kadua nga agtrabaho. Ti sirkumstansia iti ipupusayna, gapu ti pannakasobra itidoses ti barbituriko, ket suheto idi dagiti panangipagpagarup. Urayno opisila a naidasig a kas "mabalin a nagpakamatay", dagiti posibilidad iti aksidental a pannakasobra dagiti doses wenno wenno napatay ket saan pay a nailaksid Idi 1999, ni Monroe ket nairanggo idi a kas ti maikanem a kalatakan a babai nga aktres iti amina a paset ti panawen babaen ti Amerikano nga Instituto ti Pelikula. Kadagiti dekada kalpasan ti ipupusayna, isu ket nasansan a nadakamat a kas ikono ti pop ken kultura ken ti kas pay ti tipiko a kas pagarigan ti Amerikano a simbolo ti sekso.[6][7][8] Idi 2009, TV Guide Network ket nanginagan kaniana iti Blng. 1 iti Kaseksian a Babai iti Pelikula iti Amin a Paset iti Panawen.[9]

Pamilia ken nasapa a biag[urnosen | urnosen ti taudan]

Ni Marilyn Monroe ket naipasngay idi Hunio 1, 1926, idiay Ospitalti KOndado ti Los Angeles[10] a kas ni Norma Jeane Mortenson (intono kuan ket nasukatan iti Baker), ti maikatlo nga anak ni Gladys Pearl Baker (née Monroe, Mayo 27, 1902 – Marso 11, 1984).[11] Ti sertipikado iti pannakaipasngay ni Monroe ket nanginagan ti amana a kas ni Martin Edward Mortensen a ti nagtaenganna ket naibagbaga a kas "di am-ammo".[12] Ti nagan a Mortenson ket nailista kas ti apelyidona iti sertipiko ti pannakaipasngayna, urayno ni Gladys ket dagus a sinukatanna iti Baker, ti apelyido iti immuna nga asawana ken isu pay laeng ti inus-usarna. Ti paelyido ni Martin ket kamali iti pannakailetran iti sertipikado it ipannakaipasngay ket nakaiturongan daytoy iti adu a pannakaallilaw no sinno ti pudno nga amana. Ni Gladys Baker ket nangasawa iti Martin E. Mortensen idi 1924, ngem nagsinada sakbay a nagsikog ni Gladys.[13] Nadumaduma kadagiti biograpo ni Monroe ket nagisingsingasing a ni Gladys Baker ket nangusar iti naganna tapno maliklikan ti pilaw iti panaganak iti ruar.[14] Ni Mortensen ket pimmusay idi agtawen iti 85, ken ti sertipikado iti pannakaipasngay ni Monroe, ken kakauyog dagiti dokumento iti pannakiasawa dagiti nagannak kaniana, ket naduktalan. Dagiti dokumento ket nangipakpakita a ni Mortensen ket nangited iti panagdiborsio manipud kenni Gladys idi Marso 5, 1927, ken nalpas daytoy idi Oktubre 15, 1928.[15][16] Iti amin a paset ti biagna, ni Marilyn Monroe ket nangtaltallikud nga ti amana ket ni Mortensen.[13] Kinunana nga idi ubing, naipakita kaniana iti maysa a retrato iti lalaki nga inbagbaga ni Gladys nga isu ti amana, ni Charles Stanley Gifford. Nalaglagipna nga isu ket addaan iti naingpis a barbas ken kaasping ni Clark Gable, ken nanglinglingay iti bagina babaen iti panaginkukuna a ni Gable ket isu idi ti amana.[13][17]

Paammo[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ Isu ket nakaala ti bilin manipud ti Korte ti Siudad tiEstado ti New York ken legado a binaliwanna ti naganna ti Marilyn Monroe idi Pebrero 23, 1956.
  2. ^ "Archive copy". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-12-17. Naala idi 2012-09-04.{{cite web}}: Panagtaripato ti CS1: naiyarkibo a kopia a kas titulo (silpo)
  3. ^ "Biograpia ni Marilyn Monroe". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-08-07. Naala idi 2012-09-04.
  4. ^ Obituario Variety, Agosto 8, 1962, panid 63.
  5. ^ "February 20, 2003: IN THE NEWS". North Coast Journal. Naala idi Nobiembre 9, 2012.
  6. ^ Hall, Susan G. (2006). American Icons: An Encyclopedia of the People, Places, and Things that Have Shaped Our Culture. Greenwood Publishing Group. p. 468. ISBN 978-0-275-98429-8.
  7. ^ Rollyson, Carl (2005). Female Icons: Marilyn Monroe to Susan Sontag. iUniverse. p. 2. ISBN 978-0-595-35726-0.
  8. ^ Churchwell, Sarah (2005). The Many Lives of Marilyn Monroe. Metropolitan Books. ISBN 978-0-8050-7818-3.
  9. ^ "Film's Sexiest Women of All Time". TV Guide Network. 2009.
  10. ^ Churchwell, pp. 150–51.
  11. ^ Riese and Hitchens, p. 33.
  12. ^ Churchwell, p. 151.
  13. ^ a b c Summers, p. 5.
  14. ^ Churchwell, p. 150, citing previous biographers Anthony Summers, Donald Spoto and Fred Guiles.
  15. ^ L.A.County Hall of Records Case No. D-53720, 05MAR1927.
  16. ^ AP (Pebrero 13, 1981). "Mortensen's Death and documents". New York Times. Naala idi Marso 2, 2010.
  17. ^ Churchwell, p. 154.

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  • Churchwell, Sarah (2004). The Many Lives of Marilyn Monroe. Metropolitan Books. ISBN 0-8050-7818-5.
  • Clayton, Marie (2004). Marilyn Monroe: Unseen Archives. Barnes & Noble Inc. ISBN 0-7607-4673-7.
  • Evans, Mike (2004). Marilyn: The Ultimate Book. MQ Publications. ASIN B000FL52LG.
  • Kouvaros, George. ""The Misfits": What Happened Around the Camera". Film Quarterly. University of California Press. 55 (4): 28–33. doi:10.1525/fq.2002.55.4.28. JSTOR 1213933.
  • Gilmore, John (2007). Inside Marilyn Monroe, A Memoir. Ferine Books, Los Angeles. ISBN 0-9788968-0-7.
  • Goode, James (1986). The Making of "The Misfits". Limelight Editions, New York. ISBN 0-87910-065-6.
  • Guiles, Fred Lawrence (1993). Norma Jean: The Life of Marilyn Monroe. Paragon House Publishers. ISBN 1-55778-583-X.
  • Harris, Warren G. (2002). Clark Gable, A Biography. Aurum Press, London. ISBN 1-85410-904-9.
  • Jacke, Andreas: Marilyn Monroe und die Psychoanalyse. Psychosozial Verlag, Gießen 2005, ISBN 978-3-89806-398-2, ISBN 3-89806-398-4
  • Jewell, Richard B.; Harbin, Vernon (1982). The RKO Story. Octopus Books, London. ISBN 0-7064-1285-0.
  • Meaker, M. J. Sudden Endings: 13 Profiles in Depth of Famous Suicides Doubleday & Company, Inc., Garden City, NY: 1964 p. 26–45: "Marilyn and Norma Jean: Marilyn Monroe"
  • Mecacci, Luciano (2009). Freudian Slips: The Casualties of Psychoanalysis from the Wolf Man to Marilyn Monroe. Vagabondd Voices, Sulaisiadar 'san Rudha (Scotland). ISBN 978-0-9560560-1-6.
  • Monroe, Marilyn; Hecht, Ben (2000). My Story. Cooper Square Press. ISBN 0-8154-1102-2. Naala idi Agosto 5, 2008.
  • Olivier, Laurence (1982). Confessions of an Actor. Simon and Schuster. ISBN 0-14-006888-0.
  • Riese, Randall; Hitchens, Neal (1988). The Unabridged Marilyn. Corgi Books, London. ISBN 0-552-99308-5.
  • Russell, Jane (1986). An Autobiography. Arrow Books, London. ISBN 0-09-949590-2.
  • Server, Lee (2001). Robert Mitchum, Baby I Don't Care. St. Martin's Press, New York. ISBN 0-571-20994-7.
  • Spoto, Donald (2001). Marilyn Monroe: The Biography. Cooper Square Press. ISBN 0-8154-1183-9.
  • Staggs, Sam (2000). All About "All About Eve". St. Martin's Griffin, New York. ISBN 0-312-27315-0.
  • Summers, Anthony (1985). Goddess, The Secret Lives of Marilyn Monroe. Guild Publishing, London. ISBN 0-575-03641-9.

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig ken ni Marilyn Monroe iti Wikimedia Commons
Dagiti inadaw a sasao a mainaig ken ni Marilyn Monroe iti Wikiquote (iti Ingles)