Viking

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Dagiti Danes a marinero, pinintaan idi tengnga ti maika-12 a siglo

Dagiti Viking (manipud ti Duog a Nordiko víkingr) ket isu dagidi managbanniaga nga amianan a Hermaniko a tattao a nagraraut, nagtagilako, nagsukimat, ken nagtaeng kadagit adu a luglugar idiay Europa, Asia, ken dagiti isla ti Amianan nga Atlantiko manipud kadagiti naladaw a maika-8 ken maika-11 a siglo.[1] Dagiti Viking ket nagus-usar kadagiti natarikayo nga atiddog a barko nga addaan ti akaba, ababaw ti kaskara, a mangpalubos ti panagdaliasat kadagiti nadaleg a baybay wenno ababaw a danum ti karayan. Dagiti barko ket mabalinda ti sumanglad kadagiti aplaya , ken ti kinalag-anda ket mangpalubos kadagitoy a maawit kadagiti porteo. Dagiti a nasayaat a barko ket nangpalubos kadagiti Viking a nagbanniaga iti adayo a daya a kas ti Konstantinopla ken ti Karayan Volga idiay Rusia, ti adayo a laud a kas ti Islandia, Greenland, ken Newfoundland, ken ti adayo nga abagatan a kas ti Nekor.[2] Daytoy a paset ti panawen a panagpadakkel ti Viking, a naamammuan iti Panawen ti Viking , ket mangbukel ti maysa a nangruna nga elemento ti mediebal a pakasritaan ti Eskandinabia, Gran Britania, Irlanda, Rusia, aken ti amin a Europa.

Dagiti nadayeg a pannagipagarup kadagiti Viking ket kanknayon a maigiddiat ti narikut a ladawan a nagtaud kadagiti arkeolohia ken dagiti naisurat a tinaudan. Ti romantisado aladawan dagiti Viking a kas dagiti natakneng a salbahe ket nangrugi a rimsua idi maika-18 a siglo, ken daytoy ket rimmang-ay ken nagbalin nga adu a naamammuan idi las-ud ti maika-19 a siglo a Pangpaungar ti Viking.[3] Ti naipagpgarup a panirigan kadagiti Viking a kas dagiti naranggas a bruto wennointrepido nga adbenturero ket kaaduan a naggapo ti moderno a mito ti Viking a nakaala ti sukogna babaen ti nasapa a maika-20 a siglo. Ti agdama a nadayeg a representasion ken kaaduan a nakaro a cliché, a mangireprepresenta kadagiti Viking a kas dagiti naamammuan a karikatura.[3]

  1. ^ Roesdahl, pp. 9–22.
  2. ^ "Los vikingos en Al-Andalus (abstrakto a mabalin a magun-od iti Inggles)" (PDF). Jesús Riosalido. 1997. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2012-04-03. Naala idi 2010-05-11.
  3. ^ a b Johnni Langer, "Dagiti tinaudan ti naipagpgarup a viking", Viking Heritage Magazine, Unibersidad ti Gotland/Sentro para kadagiti Baltiko a Panagadal. Visby (Suesia), n. 4, dez. 2002

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  • Askeberg, Fritz, 1944: Norden och kontinenten i gammal tid. Studier i forngermansk kulturhistoria. Uppsala: Almqvist & Wiksell.
  • Downham, Clare, Dagiti Ari a Viking ti Gran Britania ken Irlanda: Ti Dinastia ti Ívarr aginggana ti AD 1014. Dunedin Academic Press, 2007. ISBN 9781-903765-89-0
  • Fitzhugh, William W., ken ni Ward, Elisabeth I., Dagiti Viking: Ti Saga ti Amianan nga Atlantiko. Smithsonian Institution Press, 2000. ISBN 9781560989950
  • Hadley, D.M., Dagiuti Viking idiay Inglatera: Nagtaengan, Kagimongan ken Kultura. Unibersidad ti Manchester a Pagmalditan, 2006. ISBN 0-7190-5982-8
  • Hall, Richard, Panagsukimat ti Lubong dagiti Viking. Thames ken ni Hudson, 2007. ISBN 978-0-500-05144-3
  • Hall, Richard, Arkeolohia ti Panawen ti Viking (serie dagiti Panagadal ti Shire), 2010. ISBN 978-0-7478-0063-7
  • Heide, Eldar, 2005: «Víking - 'rower shifting'? Etimolohiko a kontribusion». Arkiv för nordisk filologi 120. 41–54.
  • Heide, Eldar, 2008: «Viking, week, and Widsith. Sungbat kenni Harald Bjorvand». Arkiv för nordisk filologi 123. 23–28.
  • Lindqvist, Thomas, 'Nasap a Gunglo ti Politika: (a) Ti Maysa nga Umuna a Panagsukimat', iti Ti Cambridge a Pakasaritaan ti Eskandinabia: Prehistoria aginggana ti 1520, ed. Knut Helle. Unibersidad ti Cambridge a Pagmalditan, 2003. ISBN 0-521-47299-7. pp. 160–67.
  • Roesdahl, Else. The Vikings. Penguin, 1998. ISBN 0-14-025282-7
  • Sawyer, Peter, Ti Panawen dagiti Viking (maikadua ngaedision) Palgrave Macmillan, 1972. ISBN 0-312-01365-5
  • Williams, Gareth, 'Kina-ari, Kristianidad ken sensilio: dagiti perspektibo ti kuarta ken politika iti pirak nga ekonomia iti Panawen ti Viking', iti Pirak nga Ekonomia iti Panawen ti Viking, ed. James Graham-Campbell and Gareth WIlliams, pp. 177–214; ISBN 978-1-59874-222-0

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig iti Panawen ti Viking iti Wikimedia Commons