Yuri Gagarin

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Yuri Gagarin
Юрий Гагарин

Sobiet a kosmonauta
Ti immuna a tao idiay limbang
PakipagilianSobiet
KasasaadPimmusay
Naipasngay(1934-03-09)9 Marso 1934
Klushino, Ruso nga SFSR, Kappon ti Sobiet
Pimmusay27 Marso 1968(1968-03-27) (tawen 34)
Novosyolovo, Ruso nga SFSR, Kappon ti Sobiet
Sabali a trabahoPiloto
RanggoKoronel(Polkovnik), Aero Puersa ti Sobiet
Kabayag iti limbang1 nga oras, 48 a minutos
PanakapiliAero Puersa Grupo 1
Dagiti misionVostok 1
Dagiti gunggunaBannuar iti Kappon ti Sobiet Urnos ni Lenin

Ni Yuri Alekseyevich Gagarin (Ruso: Ю́рий Алексе́евич Гага́рин[1], IPA: [ˈjʉrʲɪj ɐlʲɪˈksʲejɪvʲɪtɕ ɡɐˈɡarʲɪn]; 9 Marso 1934 – 27 Marso 1968) ket maysa idi a Sobiet a piloto ken kosmonauta. Isu idi ti immuna a tao a nagbanniaga a napan idiay akin-ruar a limbang, idi ti Vostok a lugan ti limbang ket nakalpas ti maysa a pagliklikmutan ti Daga idi 12 Abril 1961.

Ni Gagarin ket nagbalin a maysa nga internasional a selebridad, ken nagungunaan idi kadagiti adu a medalia ken dagiti titulo, a mairaman ti Banuar ti Kappon ti Sobiet, ti kangatuan a pammadayaw ti pagilian. Ti Vostok 1 ket nangmarka nga is-isu laeng ti luganna ti limbang, ngem nagserbi a kas reserba a tripulante ti mision ti Soyuz 1 (a kinanungpalan ti didigra a panakaibangga). Kalpasan daytoy ni Gagarin ket nagbalin a deputado a drektor nga agsansanay ti Sentro ti Panagsanay ti Kosmonauta idiay ruar ti Moscow, a kalpasan daytoy ket naipanaganan kaniana. Ni Gagarin ket pimmusay idi 1968 idi ti panagsansanay a MiG 15 a jet a pinilotona ket naibangga.

Nasapa a biag[urnosen | urnosen ti taudan]

Ni Yuri Gagarin ket naipasngay idi idiay purok ti Klushino idiay asideg ti Gzhatsk (naipanaganan kenni Gagarin idi 1968 kalpasan idi pimmusay), (itan ket idiay Smolensk Oblast, Russia), idi 9 Marso 1934.[2] Dagiti nagannak kaniana, ket ni Alexey Ivanovich Gagarin ken ni Anna Timofeyevna Gagarina, ket nagtrabtrabahoda iti kolektibo a pagtalonan.[3] Urayno nailaslasinda kadagiti reporta babaen ti nbaliaks a naipatarus ti Inggles a kas "mintalon", isuda idi ket saan a dagiti "mintalon". Ni Anna Timofeevna ket naamammoan idi a kas maysa a nalaeng nga agbasbasa, ken ni Aleksej Ivanovich ket maysa a nalaing a allawagi. Ni Yuri ket isu ti maikatlo kadagiti uppat nga ubbing, ken ti kinauna a kabsatna a babai ket timmulong a nagpadakkel kaniana bayat a dagiti nagannak kaniana ket nagtrabtrabahoda. A kas dagiti riniwriw a tattao idiay Kappon ti Sobiet, ti pamilia a Gagarin ket nagsagsagaba idi las-ud ti panagsakup ti Nazi idi Maikadua a Sangalubongan a Gubat. Kalpasan idi ti maysa nga opisial ti Aleman ket innalana ti balayda, ti pamilia ket nangipatakder ti bassit a kalapaw nga idiay ti naggigiananda ti maysa a tawen ken siam a bulan aginggana ti panapatingga ti panagsakup.[4] Dagidi dua a kinauna kakabsatna ket naipammatalawda idiay Nazi nga Alemania para iti panagtagtagabu idi 1943, ken saanda a nagsubsubli aginggana ti kalpasan ti gubat. Idi 1946, ti pamilia ket immalisda idiay Gzhatsk.[4]

Karrer iti Sobiet nga Aero Puersa[urnosen | urnosen ti taudan]

Idi isu ket maysa nga agtutubo, ni Gagarin nagbalin a nagayayat iti limbang ken dagiti planeta.[5] Kalpasan ti panagbasa ti maysa a tawen idiay teknikal nga Eskuela ti Propesion idiay Lyubertsy, ni Gagarin ket napili idi para iti adu pay a panagsanay iti maysa a nangato a teknikal nga eskuela idiay Saratov. Bayta nga adda idiay, isu ket kimmappon iti "AeroClub", ken nakasursuro nga agpatayab ti maysa a nalag-an a maipatayab a lugan, ti maysa a pagliwliwaanna a nakakapkapanan ti kaaduan a panawenna.

Idi 1955, kalpasan ti panagturposna ti teknikal a panagbasbasaa, isu ket simmrek ti panagpatayab a panagsanay iti milisi idiay Eskuela ti Piloto ti Orenburg. Bayat nga adda idiay naamammuanna ni Valentina Goryacheva, nga isu ti inasawan idi 1957, kalpasan ti panakagun-odna ti piloto a payakna iti maysa a MiG-15. Kalpasan ti panagturpos, isu ket naipatudonan idiay pagpatayab. Isu ket nagbalin a maysa a Teniente iti Aero Puersa ti Sobiet idi 5 Nobiembre 1957; idi 6 Nobiembre 1959 isu ket nakagun-od ti ranggo iti Kangatuan a Teniente.[6]

Karrer iti Sobiet a programa ti limbang[urnosen | urnosen ti taudan]

Panakapili ken panagsanay[urnosen | urnosen ti taudan]

Idi 1960, kalpasan ti panabirbiruk ken ti maysa a pamay-an ti panagpili, ni Yuri Gagarin ket napili idi a kinaduaanna dagiti 19 a piloto para iti Sobiet a programa ti limbang. Ni Gagarin ket napilpili par aidi para kadagiti nalalaing a panagsanay a grupo a naamammoan a kas dagiti Sochi nga Innem, a dagitoy ti nagtaudan a nakapilian dagiti immuna a kosmonauta ti Vostok a programa. Ni Gagarin ken dagiti prospektibo a kandidato ket naisuheto kadagiti eksperimento a naidaremdem a mangpadas ti pisikal ken sikolohikal a kaibturda; isu ket napan pay ti panagsanay para iti sumaruno a panagpatayab. Manipud kadagiti duapulo a napilpili, ti dimteng a napili para iti umuna panagpatayab ket ni Gagarin ken ni Gherman Titov gapu kadagiti kalaingda iti las-ud ti kadagiti panagsanayda ken dagiti pay maipapan ti bagi a panakaidasig — ti pagyanan ket limitado idiay bassit a pagmanehuan ti Vostok, ken dagitoy dua a lallaki ket pandekda. Ni Gagarin idi ket 1.57 metro (5 ft 2 in) ti katayagna.[3]

Ipupusay[urnosen | urnosen ti taudan]

Idi 27 Marso 1968, bayat a kadawyan nga agsasanay iti panagpatayab manipud idiay Pagpatayaban ti Chkalovsky, isu ken ti instruktor ti panagpatayab a ni Vladimir Seryogin ket pimmusay iti maysa a pannakaitupa ti MiG-15UTI idiay asideg ti ili ti Kirzhach. Dagiti bangkay ni Gagarin ken ni Seryogin ke nakremado ken dagiti dapo ket naipunpon kadagiti diding ti Kremlin idiay Nalabbasit a Kuadrado.

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ Ti umuna a naganna ket sagpaminsan a naitrasliterado ti Yuriy, Youri, ken Yury.
  2. ^ Hanbury-Tenison, Robin, ed. (2010). Dagiti Nalatak nga Eksplorador. Londres: Thames & Hudson. p. 270. ISBN 978-0-500-25169-0.
  3. ^ a b Tito, Dennis (13 Nobiembre 2006). "Yuri Gagarin". Oras Europa babaen ti Time.com. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2008-03-26. Naala idi 2012-10-05.
  4. ^ a b Moskvitch, Katia (3 Abril 2011). "Ti Klushino ni Yuri Gagarin: Ti naliplipata a a balay ti naisalaysayan ti limbang". BBC News. Naala idi 4 Abril 2011.
  5. ^ French, Francis; Burgess, Colin (2007). Into Idiay Naulimek a Baybay: Dagiti Nangiyununa ti Limbang a Panawen, 1961–1965. Lincoln: Unibersidad ti Nebraska Press. p. 2. ISBN 0-8032-1146-5. OCLC 71210133.
  6. ^ (iti Ruso) "Юрий Алексеевич Гагарин". Astronaut.ru. 11 Hulio 2007. Naala idi 30 Marso 2008.

Dagiti taudan[urnosen | urnosen ti taudan]

Adu pay a mabasbasa[urnosen | urnosen ti taudan]

  • Jenks, Andrew L (2012). The Cosmonaut Who couldn't Stop Smiling: The Life and Legend of Yuri Gagarin. Northern Illinois University Press. ISBN 978-0-87580-447-7.
  • Cole, Michael D (1995). Vostok 1: First Human in Space. Springfield, NJ: Enslow. ISBN 0-89490-541-4.
  • Doran, Jamie; Bizony, Piers (1998). Starman: The Truth Behind the Legend of Yuri Gagarin. London: Bloomsbury. ISBN 0-7475-4267-8.
  • "S. P. Korolev. Encyclopedia of life and creativity" – edited by C. A. Lopota, RSC Energia. S. P. Korolev, 2014 ISBN 978-5-906674-04-3

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti inadaw a sasao a mainaig ken ni Yuri Gagarin iti Wikiquote (iti Ingles)
Dagiti midia a mainaig ken ni Yuri Gagarin iti Wikimedia Commons