Bulkan Malinao
| Bulkan Malinao | |
|---|---|
| Bulkan Buhi wenno Takit | |
 Ti Bantay Malinao nga adda ti Heotermal ti Tiwi iti sanguanan | |
| Kangatuan a punto | |
| Kangato | 1,548 m (5,079 ft) [1] |
| Listaan | Dagiti mabalin nga aktibo a bulkan ti Filipinas |
| Nagsasabtan | 13°24′58″N 123°36′30″E / 13.41611°N 123.60833°ENagsasabtan: 13°24′58″N 123°36′30″E / 13.41611°N 123.60833°E |
| Heograpia | |
.svg)  Bulkan Malinao Lokasion idiay Filipinas | |
| Lokasion | Luzon Filipinas |
| Heolohia | |
| Tawen ti bato | Kuatenario |
| Kita ti bantay | estratobulkan |
| Arko/barikes | Bulkaniko a Kawar ti Bicol |
| Naudi a bimtak | Di ammo |
Ti Bulkan Malinao ket bulkan a mabirukan idiay Rehion ti Bicol iti Filipinas. Ti estratobulkan ket awan ti naipakasaritaan a panagpussuak ngem mangipakpakita ti napigsa a pumarola nga aktibidad a naal-ala para iti panagpataud ti elektrisidad. Ti mabirukan iti bakrasna ket ti Heotermal a Pasdek ti Elektrisidad ti Tiwi, maysa kadagiti immuna a pasdek ti enerhia ti heotermal a naikomisionado iti pagilian.[2]
Lokasion[urnosen | urnosen ti taudan]
Ti Bulkan Malinao ket mabirukan idiay nagbaetan dagiti probinsia ti Albay ken Camarines Sur idiay abagatan a daya a rehion ti Isla ti Luzon ; ti agarup a 20 km (12 mi) amianan-amianan laud ti Bulkan Mayon, ti kaaktibuan a bulkan iti Filipinas.
Dagiti pisikal a langa[urnosen | urnosen ti taudan]
Ti bantay ket kabakiran nga adda ti katayag iti 1,548 metro (5,079 ft) iti ngato ti natimbeng a lessaad ti baybay ket diametro ti babana iti 22.5 kilometro (14.0 mi). Iti pantok ti bulkan ket ti dakkel nga abut nga dda iti lamolamo nga akin-uneg a diding a nasawang iti akin-daya a bangir. Iti akin-baba a bakras iti daytoy a bangir ti kaaduan nga andesitiko a bulkan, ket isu dagiti kadakkelan a solpatara ken napudot nga ubbong ti Luzon, ken adda met dagiti agidepdeposito ti siliceous sinter. Ti Naglagbong ken Jigabo ket dagiti dua a termal a bubon a mabirukan iti bulkan. Dagiti temperatura ket makaabot ti 108 °C (226 °F) a nairehistro kadagiti pumarola ti Naglagbong.[1][3][4]
Heotermal a Pasdek ti Elektrisidad ti Tiwi[urnosen | urnosen ti taudan]
Daytoy a lugar ket maysa idi kadagiti immuna a naad-adal para iti panagpataud ti elektrisidad a nangrugi iti 250kW a pasdek ti elektrisidad idi 1967.[5] Idi 1979, ti immuna kadagiti tallo a 110 MW a heotermal a pasdek ti elektrisidad ket nakomisionado iti dayta a tawen; dagiti sabali pay a dua ket, idi 1980 ken 1982. Iti kasayaatna, ti pasdek ket nakapataud ti kaadu a naparuar iti 330 MW. Iti agdama, ti pasdek idi 1979 ket nadekomisionado gapu ti panagpabassit ti naipaay nga alibungubong.[6][7]
Pannakaidasig[urnosen | urnosen ti taudan]
Ti Instituto ti Filipinas iti Bulkanolohia ken Sismolohia (PHIVOLCS), ti opisina ti gobierno a mangipanggep ti bulkanismo iti pagilian ket indasigna ti Malinao a kas mabalin nga aktibo a bulkan.[8]
Dagiti panagpussuak ken dagiti aktibidad[urnosen | urnosen ti taudan]
Awan dagiti naipakasaritaan a panagpussuak manipud iti Malinao a naipampamattian nga aktibo manipud idi tawtawen ti 500,000 aginggan idi tawtawen ti 60,000.[1]
Dagiti gingined idi 1970[urnosen | urnosen ti taudan]
Adda met dagiti immadu a panag-gingined idi 1970 ken kakuyog dagiti aggaradugod a daranudor iti Malinao a gauanan ti panangited ti ballaag a ti banaty ket mabalin nga agung-ungar manen. Dagiti kintayeg a naduktalan ket sumakopda manipud iti 1 aginggana ti 5 iti kapigsa.[3]
Bassit a panagbettak idi 1980[urnosen | urnosen ti taudan]
Adda met idi ti bassit a preatika a panagbettak iti alog a lugar ti Naglagbong idiay Tiwi idi Hulio29, 1980, nagpussuak met daytoy kadagiti pitak ken batbato aginggana iti 2⁄3 metro (2 ft 2 in), ken nakaabot iti 150 metro (490 ft) iti kangato ken kaadayo nga aginggana iti 350 metro (1,150 ft). Maysa a tao ti nasugatan ken dua a pasdek dagiti nadadael babaen ti panagbettak. Sakbay ti daytoy a pasamak, a sapsapa ngem idi Hulio 6, ti lugar ket nakasansanay kadagiti karkarna a mikroseismo a nairehistro idiay seismiko nga estasion iti Komision ti Bulkanolohia (COMVOL) – ti simmaruno iti PHIVOLCS – iti dayta a lugar. Ti panag-geyser ket nasiim pay iti alog, ti dua nga oras sakbay ti panagbettak. Ti maysa a teoria a maipanggep ti gapuanan ti panagbettak idi ket ti panagal-ala ti danum idi las-ud ti panagdur-as ti talon ti heotermal ti Tiwi.[3]
Kitaen pay[urnosen | urnosen ti taudan]
- Dagiti aktibo a bulkan ti Filipinas
- Dagiti mabalin nga aktibo a bulkan ti Filipinas
- Dagiti di aktibo a bulkan ti Filipinas
- Singsing ti apuy ti Pasipiko
Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]
- ^ a b c "Malinao » Summary". Global a Programa ti Bulkanismo. Instituto ti Smithsonia. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2013-05-14. Naala idi 11 Enero 2013.
- ^ (2009-01-20). "Ti Heotermal a Pasdek ti Elektrisidad ti Tiwi" Naiyarkibo 2011-08-06 iti Wayback Machine. JCMiras.net. Naala idi 2011-09-24.
- ^ a b c "Seismiko ken heotermal nga aktibidad ti Malinao". Global a Programa ti Bulkanismo. Instituto ti Smithsonia. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-10-13. Naala idi 11 Enero 2013.
- ^ "Malinao" Naiyarkibo 2011-10-05 iti Wayback Machine. Instituto ti Filipinas iti Bulkanolohia ken Sismolohia. Naala idi 2011-09-24.
- ^ (2009-01-20). "Ti Pakasaritaan ti Panagparang-ay ti Heotermal nga Enerhia ken Panagpataud iti Filipinas" Naiyarkibo 2011-08-06 iti Wayback Machine. JCMiras.net. Naala idi 2011-09-24.
- ^ (2008-06-17). "Dagiti Heotermal a Pasdek ti Elektrisidad iti Filipinas. Naiyarkibo 2011-09-27 iti Wayback Machine. JCMiras.net. Naala idi 2011-09-24.
- ^ (2008-02-24). "Dagiti Heotermal a Rekurso ti Enerhia iti Filipinas" Naiyarkibo 2013-12-20 iti Wayback Machine. JCMiras.net. Naala idi 2011-09-24.
- ^ Instituto ti Filipinas iti Bulkanolohia ken Sismolohia (PHIVOLCS), Panid dagiti Mabalin nga Aktibo a Bulkan[permanente a natay a silpo]
Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]
- Malinao Naiyarkibo 2011-10-05 iti Wayback Machine, Sitio ti Instituto ti Filipinas iti Bulkanolohia ken Sismolohia (PHIVOLCS).
- Malinao Naiyarkibo 2013-05-14 iti Wayback Machine Global a Programa ti Bulkanismo ti Instituto ti Smithsonia