Olanda: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Olánda
*Nederland*
Olánda Nederland
	Wagayway Eskudo
	Napili a pagsasao: Je maintiendrai (Pranses); (Ilokano: Agtaripatuak to)
	Nailian a kanta: Ti Wilhelmus
	Lokasion ti the Olanda (nangisit a berde) – idiay Europa (napudaw a berde ken nangisit a kolordapo); – idiay Kappon ti Europa (napudaw a berde) — [Leyenda]
	Espesial a munisipalidad iti Olánda (berde); idiay Karibe
Kapitolio	Amsterdam
Kadakkelan a siudad	capital
Opisial a sasao	Olandés
Mabigbig a rehional a sasao	Prisio (idiay Friesland), Papiamento (idiay Bonaire), Ingglés (idiay Sint Eustatius ken Saba)
Grupgrupo ti etniko (2008)	80.7% Olandes,; 5% EU sabsabali,; 2.4% Indonesio,; 2.2% Turko,; 2% Surinames,; 2% Morokan,; 0.8% Karibe; 4.8% dudduma pay
Nagan dagiti umili	Olandes
Gobierno	Batay-linteg a monarkia, ; Unitario parlamentario pannakabagia demokrasia
• Monarkia	Beatrix
• Kangrunaan a Ministro	Mark Rutte (VVD)
• Deputado a Kangrunaan a Ministro	Maxime Verhagen (CDA)
• Agdana kumakadduaan	VVD-CDA a Kumakadduaan
Lehislatura	Estado Heneral
• Akinngato a kamara	Senado
• Akinbaba a kamara	Kamara dagiti Pannakabagi
Panakawayawayas A kas nagbanagan iti Walopulo a Tawtawen a Gubat manipud ti Imperio ti Habsburg
• Nairangarang	26 Hulio 1581
• Mabigbigan	30 Enero 1648
Kalawa
• Dagup	41,543 km2 (16,040 sq mi) (Maika-135)
• Danum (%)	18.41
Populasion
• Karkulo idi 2024	16,847,007 (Maika-61)
• Densidad	428.9/km2 (1,110.8/sq mi) (Maika-30)
GDP (PPP)	Karkulo idi 2011
• Dagup	$694.574 bilion (Maika-21)
• Tunggal maysa a tao	$41,691 (Maika-9)
GDP (nominal)	Karkulo idi 2011
• Dagup	$832.160 bilion (Maika-16)
• Tunggal maysa a tao	$49,950 (Maika-9)
Gini (2006)	30.9; kalalainganna
HDI (2011)	0.910; Biddut: Imbalido a pateg ti HDI · Maika-3
Kuarta	Euro (€): Olánda, Doliar ti Estados Unidos ($): Karibe nga Olánda
Sona ti oras	UTC+1 ken −4 (CET ken AST)
• Kalgaw (DST)	UTC+2 and −4 (CEST ken AST; )
Pagmanehuan	kanawan
Kodigo ti panagtawag	31, +599
TLD ti internet	.nl
	^ Ti opisial a pasasao ket Pranses; ti literal a panakaipatarus iti Ilokano ket is "Agtaripatuak to" (ti, integridad ken panakawayaways iti teritorio); ^ Bayat a ti Amsterdam ket isu ti batay-linteg a kapitolio, Ti Hague ket isu ti nagtugawan ti gobierno.; ^ Prisio (Friesland), Papiamento (Bonaire) ken Ingglés (Sint Eustatius ken Saba) ket addan ti pormal a kasasaad iti napili a paset iti daytoy a pagilian. Ti Yiddish ken ti Pagsasao a Romani ket maibigbigan a saan teritorio a pagsasaoa.[masapul a dakamaten] Nababa a Saxon nga Olandes ken Limburgish ket maibigbigan a kas dagiti rehional a pagsasao babaen ti Dokumento ti linteg para ti Rehional wenno dagiti minoridad a pagsasao.; ^ Kappia iti Westphalia; ^ Sakbay ti 2002: Olandes a guilder.; ^ Ti Doliar ti Estados Unidos ket isu laeng ti magastos ti kaunegan ti Karibe nga Olánda. Sakbay ti 2011: Olánda nga Antillean a guilder.; ^ Ti .eu a pagturayan ket maususar pay, daytoy ket pinagbibingayan dagiti naikameng nga estado ti Kappon ti Europa.; ^ 599 ket isu idi ti kodigo ti pagilian a nainaganan para ti awan tattan a Olánda nga Antilles. Ti Karibe nga Olánda ket agususar pay laeng ti 599-7 (Bonaire), 599-3 (Sint Eustatius) ken 599-4 (Saba).;

Inter-aktibo nga agbasabasa iti pakasaritaan

← Nadadaan nga urnos Barbaro nga urnos →

Content deleted Content added

VisualWikitext

Inline

Rebision manipud idi 10:22, 5 Mayo 2013

Ti Olánda (/ˈnɛðərləndz/ (dengngen); Olandes: Nederland [ˈneːdərˌlɑnt] (dengngen)) ket maysa a konstituente a pagilian ti Pagarian ti Olanda, a nangruna amabirukan idiay Amianan-Laud a Europa nga adda dagiti isla idiay Karibe. Ti Nangruna adaga ti Olanda ket pagbeddenganna ti Baybay Amianan iti amianan ken laud, ti Belhika iti abagatan, ken ti Alemania iti daya, ken makibinningay dagiti maritimo a pagbeddengan^[6] iti Belga, Alemania ken ti Nagkaykaysa aPagarian. Daytoy ket maysa a parlamentario a demokrasia a naurnos a kas maysa a unitario nga estado. Ti pagilian a kapitoliona ket ti Amsterdam ken ti tugaw ti gobierno ket Ti Hague.^[7] Ti Olánda' iti pakabuklanna ket kadawyan a naibagbaga a kas Holanda, uyrayno ti Amianan ken ti Abagatan a Holanda ket agpayso laeng a dagitoy ket dua kadagiti sangapulo ket dua a probinsiana.

Ti Olánda maysa a heograpiko a naisanglad ti nabaa a pagilian, nga adda ti agarup a 20% ti kalawana ken 21% kadagiti populasionna ket mabirukan ti baaba ti lessaad ti baybay,^[8] ken 50% kadagiti dagana ket naisanglad ti basbassit ngem maysa a metro ti ngato ti lessaad ti baybay.^[9] Daytoy a naisalsalumina a langana ket agiparawad ti nagan ti pagilian: iti Olandes (Nederland), Inggles, ken kadagiti dadduma paya Europeano a pagsasao (a kas ti Aleman: Niederlande, Portuges: Países Baixos, Kroata: Nizozemska, Gales: Yr Iseldiroedd, Irlandes: An Ísiltír, Espaniol: Países Bajos, Pranses: Les Pays-Bas, Sueko: Nederländerna, Norwego: Nederland, Italiano: Paesi Bassi, Griego: Κάτω Χώρες ken Pinlandes: Alankomaat), ti naganna ket literal a kayatna a saoen ket "(Ti) Ababa a Pagpagilian" wenno "Ababa a Pagilian". Kaaduan kadagiti lugar ti baaba ti lessaad ti baybay ket inaramid ti tao, a gapuanan babaen dagiti siglo ti nawatiwat ken di nasayaat a panagtengngel ti panagala ti turba, a nagipababa ti rabaw babaen kadagiti adu a metro. Uray dagiti nalayusan alugar ti panagal kadagiti turba ket agtultuloy babaen ti panagkalkali ti karuotan. Manipud ti naladaw a maika-16 a siglo, nangrugi ti panagala manen ti daga ken ti dakkel a luglugar ti polder ket naipreserba tattan babaen kadagiti nasayaat a pagayusan asistema nga adda dagiti tambak, dagiti kanal ket pagbombaan nga estasion. Kaaduan ti Olánda ket naporma babaen ti estuario ti tallo a nangruna a karayan ti Europa, a ti panagtitipon dagitoy kadagiti distributario ket mangporma ti delta Rhine-Meuse-Scheldt. Kaaduan ti pagilian ket nadalumpinas, malaksid kadagiti bakras ti turturod idiay adayo nga abagatan a daya ken dagiti nadumaduma nga ababa turturod idiay tengnga a paspaset

Ti Olánda ket maysa idi kadagiti immuna a pagilian a bimmutos ti parlamento. Kadagiti adu a pakaikaduaan, ti pagilian ket maysa a nangibangon a kameng ti Kappon ti Europa, NATO, OECD ken WTO. Ti Olánda ket adda ti maikasiam a kangatuan a matgedan ti tunggal maysa a tao iti lubong. No kaduanna ti Belga ken Luxembourg dagitoy ket mangporma ti ekonomiko a kappon ti Benelux. Ti pagilian ket mangsangsangaili ti Organisasion para iti Panagiparit kadagiti Kimika nga Armas ken dagiti lima a sangalubongan a korte: ti Agtultuloy a Korte ti Panagikeddeng, ti Sangalubongan a Korte ti Hustisia, ti Sangalubongan a Tribunal ti Kriminal para iti Dati a Yugoslavia, ti Sangalubongan a Korte ti Kriminal ken ti Naipangpangruna a Tribunal para iti Lebanon. Dagiti uppat nga immuna ket mabirukan idiay Ti Hague, ken ti pay ahensia ti kriminal nga intelihensia ti EU a Europol ken ti maipapan ti hustisia a panagtitinnulongan nga ahensia ti Eurojust. Daytoy ket nangiturong a panakaiparboan ti siudad a kas ti "ti legado a kapitolio ti lubong".^[10] Ti Olánda ket adda ti naibatay ti paggatangan nga aglalaok nga ekonomia, a nairanngo ti maika-13 kadagiti 157 a pagilian segun ti Pagsurotan ti Nawaya nga Ekonomiko.^[11] Idi Mayo 2011, nairanggo idi ti Olánda a kas ti "karagsakan" a pagilian segun kadagiti resulta babaen ti OECD.^[12]

Pinagibasaran

^ "Wat is het Koninklijk wapen iti Rijkswapen? (Google translate)". Opisial a sapot ti pagsasadan ti Olandes. Naala idi 8 Agosto 2011.
^ ^a ^b ^c ^d "Olánda". Internasional a Pundo ti Panguartaan. Naala idi 6 Mayo 2011.
^ "Reporta ti Panagrangrang-ay ti Nagtagitaoan 2011" (PDF). Nagkaykaysa a Pagpagilian. 2011. Naala idi 2 Nobiembre 2011.
^ "Wet gebruik Friese taal in het rechtsverkeer" (iti Olandes). wetten.nl. Naala idi 25 Oktubre 2010.
^ ^a ^b "Invoeringswet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba" (iti Olandes). wetten.nl. Naala idi 1 Enero 2011.
^ "Baybay Amianan". Ministro ti Salaknib. Naala idi 6 Marso 2012.
^ Olandes a MInistro ti Ganganaet a panakibiang. "Maipapan ti Olanda". Naala idi 3 Marso 2011.
^ "Milieurekeningen 2008" (PDF). Centraal Bureau voor de Statistiek. Naala idi 4 Pebrero 2010.
^ "Olanda a Pagsurotan – Dagiti Nakakaskasdaaw a kinapudno a maipanggep ti Olandas". Eupedia. 19 Abril 1994. Naala idi 29 Abril 2010.
^ van Krieken, Peter J. (2005). Ti Hague: Legado a Kapitolio ti Lubong. Unibersidad ti Cambridge a Pagmalditan. ISBN 90-6704-185-8. {{cite book}}: Di naikaskaso ti di ammo a parametro ti |coauthors=(maisingasing ti |author=) (tulong), a naisangsangayan, "Idi ti 1990 a tawtawen, idi las-ud ti termino a kas Sekretario Heneral ti Nagkaykaysa a Pagpagilian, ni Boutros Boutros-Ghali ket nangirugrugi a timmawtawag Ti Hague a ti legado a kapitolio ti lubong."
^ Olanda, Pagsurotan ti Nawaya nga Ekonomiko. heritage.org
^ "Ayan kadi ti karagsakan a lugar iti Daga? | The Search Office Space Blog | Searchofficespace". News.searchofficespace.com. 25 Mayo 2011. Naala idi 28 Oktubre 2011.

Liblibro

Paul Arblaster. Ti Pakasaritaan daditi Ababa a Pagilian. Palgrave Essential Histories Series New York: Palgrave Macmillan, 2006. 298 pp. ISBN 1-4039-4828-3.
J. C. H. Blom ken E. Lamberts, eds. Ti Pakasaritaan daditi Ababa a Pagilian (1998)
Jonathan Israel. Ti Olendes a Republika: Ti ibabangonna, Kalatakan, ken Panakatnag 1477–1806 (1995)
J. A. Kossmann-Putto ken E. H. Kossmann. Dagiti Ababa a Pagilian: Pakasaritaan ti Akinamianan ken Akinabagatan nga Olanda (1987)

Dagiti silpo ti ruar

Dagiti midia a mainaig iti Olanda iti Wikimedia Commons

Gobierno

Overheid.nl – Opisial a portal ti Olandes a gobierno
Government.nl – Opisial a sapot ti pagsaadan ti Olandes a gobierno

Plantilia:Link FA Plantilia:Link GA Plantilia:Link FA

[1] "Wat is het Koninklijk wapen iti Rijkswapen? (Google translate)". Opisial a sapot ti pagsasadan ti Olandes. Naala idi 8 Agosto 2011.

[imf2-2] "Olánda". Internasional a Pundo ti Panguartaan. Naala idi 6 Mayo 2011.

[HDI-3] "Reporta ti Panagrangrang-ay ti Nagtagitaoan 2011" (PDF). Nagkaykaysa a Pagpagilian. 2011. Naala idi 2 Nobiembre 2011.

[4] "Wet gebruik Friese taal in het rechtsverkeer" (iti Olandes). wetten.nl. Naala idi 25 Oktubre 2010.

[languages-5] "Invoeringswet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba" (iti Olandes). wetten.nl. Naala idi 1 Enero 2011.

[6] "Baybay Amianan". Ministro ti Salaknib. Naala idi 6 Marso 2012.

[7] Olandes a MInistro ti Ganganaet a panakibiang. "Maipapan ti Olanda". Naala idi 3 Marso 2011.

[milrek-8] "Milieurekeningen 2008" (PDF). Centraal Bureau voor de Statistiek. Naala idi 4 Pebrero 2010.

[9] "Olanda a Pagsurotan – Dagiti Nakakaskasdaaw a kinapudno a maipanggep ti Olandas". Eupedia. 19 Abril 1994. Naala idi 29 Abril 2010.

[10] van Krieken, Peter J. (2005). Ti Hague: Legado a Kapitolio ti Lubong. Unibersidad ti Cambridge a Pagmalditan. ISBN 90-6704-185-8. {{cite book}}: Di naikaskaso ti di ammo a parametro ti |coauthors=(maisingasing ti |author=) (tulong), a naisangsangayan, "Idi ti 1990 a tawtawen, idi las-ud ti termino a kas Sekretario Heneral ti Nagkaykaysa a Pagpagilian, ni Boutros Boutros-Ghali ket nangirugrugi a timmawtawag Ti Hague a ti legado a kapitolio ti lubong."

[11] Olanda, Pagsurotan ti Nawaya nga Ekonomiko. heritage.org

[12] "Ayan kadi ti karagsakan a lugar iti Daga? | The Search Office Space Blog | Searchofficespace". News.searchofficespace.com. 25 Mayo 2011. Naala idi 28 Oktubre 2011.

[1]

1

2

3

4

[2]

[3]

5

6

8

7

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

@@ Linia 138: / Linia 138: @@
 {{Link GA|es}}
 {{Link FA|tt}}
-[[fr:Pays-Bas]]