Rehion ti polar: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Dagiti '''rehion ti polar''' ti [[Daga (planeta)|Daga]] ket dagiti lugar ti globo a nangpalikmut kadagiti [[heograpiko nga ungto|ungto]] a naamammuannaam-ammuan pay a kas dagiti [[Heograpikal a sona|nalamiis a sona]]. Ti [[Amianan nga Ungto]] ken [[Abagatan nga Ungto]] ket isu dagitoy ti sentrona, dagitoy a rehion ket kaaduan kadagiti [[polar a gora ti yelo]], ken aggingganaaginggana idiay [[Taaw Artiko]] ken ti kontinente ti [[Antartika]].

Ti [[Antartika]] ket kadawyan a maipalawag a askas ti abagatan ti latitud ti [[maika-60 a paralelo ti abagatan|60° ti abagatan]], wenno ti kontinente ti Antartika. Ti [[Sistema ti Tulag ti Antartikam|Tulag ti Antartika]] idi 1950 ket agus-usar ti dati a panangipalawag.

Dagiti dua a rehion ti polar ket maigiddiat manipud kadagiti dua a barikes ti klimatiko ken biomatiko a barikes iti Daga, ti barikes ti [[tropiko]] iti asideg ti ekuador, ken dagiti dua a rehion ti [[Dagiti tengnga a latitud|tengnga a latitud]] a mabirukan ititi nagbaetan dagiti rehion ti tropiko ken polar.

Dagiti rehion ti polar ket makawat ti saan unay a nakaro a [[radiasion ti solars]] gapu ta ti enerhia ti Init ket sumangpet iti maysa a bangkirig nga anggulo, ken maiwarwaras iti dakkel a lugara, ken agbanniaga pay ti ad-adayo a distansia iti atmospera ti Daga a mabalin a masagepsep daytoy, maiwarwaris wenno maiballatek, nga isu met laeng ti banag a gapuana ti kalamiis dagiti kalamiisan ngem ngem dagiti sabali apaseta paset ti tawen kadagiti kalalainganna a klima a luglugar.

Ti [[pakbu a pagtayyekan]] ti Daga ket addaan iti nangrun nga [[epekto ti anggulo ti init iti klima|epekto iti klima]] kadagiti rehion ti polar. Gapu ta dagiti rehion ti polar ket isu ti kaadaywan manipud ti [[ekuador]], makaawat dagitoy ti kabassitan a gatad ti lawag ti init ken isu a nalamiisda. Ti adu a gatad ti yelo ken niebe ket adu pay a pakakitaan ti bassit a maawat a lawag ti init dagiti rehion ti polar, a mangited daytoy ti lamiis. Dagiti rehion ti polar ket nailaslasin babaen ti [[klima ti polar]], dagiti nakaro ti kalamiis a temperatura, nakaro a [[glasiasion]] kadagiti makaanayen a [[presipitasion (meteorolohia)|presipitasion]] tapno agporma ti permanente a yelo, ken dagiti nakaro a nalaka a panagbalbaliw kadagiti oras ti lawag ti aldaw, nga addaan iti [[init ti tengnga ti rabii|duapulo ket uppat nga oras ti lawag ti aldaw]] iti kalgawrkalgaw, ken ti [[rabii ti polar|kompleto a kinasipnget]] iti [[kalamiisan|tengnga ti kalamiisan]].

Bayat nga awan met dagit iindehenioindihenio a kultura ti tao, adda met ti narikut nga ekosistema, a naipangpangruna iti igid dagiti sona ti aplaya ti Antartika. Ti [[panagpanagto ti dalluyon]] iti aplaya ket mangited kadagiti adu a taraon a mangpakan kadagiti [[Euphausiacea|kril]], ti kita ti crustacea ti baybay, a mangpakan met kadagiti narikut a sibibiag nga ayup manipud kadagiti penguino aginggana kadagiti asul a balyena.

Dagiti sabali a [[planeta]] ken dagiti [[masna a satelite]] iti [[Sistema a Solar|sistema a solar]] ket addaan met kadagiti makaay-ayo a lanaglanga a maipanggepkadagitimaipanggep kadagiti bukodda a rehion ti polar. Ti [[Bulan]] ti Daga ket naipagpagarup nga aglaon ti adu a deposito iti [[yelo]] kadagiti nauneg anga abut kadagiti bukodna a rehion ti polar ken saan pay a makakita ti dagus a [[lawag ti init]]. Ti [[Marte]], kasla met iti Daga, ket addaan kadagiti [[Klima ti Marte#Dagiti gora ti polar|gora ti yelo ti polar]]. Bayat nga idiay [[Urano]] ti naronakaro a pakbu ti pagtayyekan ti planeta ket pakaiturongan dagiti ungto nga agsinnublat a dagus a mangitudo iti [[Init]].