Archaeplastida: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Content deleted Content added
Naipatarus manipud iti Archaeplastida/882205890
 
m Nagsimpa iti panangiletra/gramatika
Linia 21: Linia 21:
}}
}}


Ti '''Archaeplastida''' (wenno pagarian '''[[Mula#Dagiti agdama panangipalawag ti Plantae|Plantae]]''' ''[[Sensu#Dagiti kadawayan a panangipateg|sensu lato]]'') ket dagiti nangruna a grupo dagiti [[autotropa|autotropiko]] nga [[eukaryote]], a mangiraman kadagiti [[nalabbasit nga algas]] (Rhodophyta), ti [[berde nga algas]], ken dagiti [[embryophyta|,ula ti daga]], a kumuyog kadagiti bassit a grupo ti uniselular nga algas iti nasadiwa a danum a makunkuna a dagiti [[glaucophyta]].<ref name="pmid21220783">{{cite journal |vauthors=Ball S, Colleoni C, Cenci U, Raj JN, Tirtiaux C |title=The evolution of glycogen and starch metabolism in eukaryotes gives molecular clues to understand the establishment of plastid endosymbiosis |journal=Journal of Experimental Botany |volume= 62|issue= 6|pages= 1775–1801|date=January 2011 |pmid=21220783 |doi=10.1093/jxb/erq411 |url=http://jexbot.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=21220783}}</ref> Amin dagitoy nga organismo nga addaan kadagiti [[kloroplasto]] a napalikmutan babaen dagiti dua a kulanit, a mangisingasing a dagusda a naala manipud iti [[endosimbiotiko]] a [[cyanobakteria]]. Kadagiti amin a sabali a grupo malaksid ti amoeboid a ''[[Paulinella]] chromatophora'', napalikmutan ti kloroplasto babaen dagiti tallo wenno uppat a kulanit, a mangisingasing a sekondarioda a naala manipud iti nalabbasit wenno berde nga algas.
Ti '''Archaeplastida''' (wenno pagarian '''[[Mula#Dagiti agdama panangipalawag ti Plantae|Plantae]]''' ''[[Sensu#Dagiti kadawyanan a panangipateg|sensu lato]]'') ket dagiti nangruna a grupo dagiti [[autotropa|autotropiko]] nga [[eukaryote]], a mangiraman kadagiti [[nalabbasit nga algas]] (Rhodophyta), ti [[berde nga algas]], ken dagiti [[embryophyta|,ula ti daga]], a kumuyog kadagiti bassit a grupo ti uniselular nga algas iti nasadiwa a danum a makunkuna a dagiti [[glaucophyta]].<ref name="pmid21220783">{{cite journal |vauthors=Ball S, Colleoni C, Cenci U, Raj JN, Tirtiaux C |title=The evolution of glycogen and starch metabolism in eukaryotes gives molecular clues to understand the establishment of plastid endosymbiosis |journal=Journal of Experimental Botany |volume= 62|issue= 6|pages= 1775–1801|date=January 2011 |pmid=21220783 |doi=10.1093/jxb/erq411 |url=http://jexbot.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=21220783}}</ref> Amin dagitoy nga organismo nga addaan kadagiti [[kloroplasto]] a napalikmutan babaen dagiti dua a kulanit, a mangisingasing a dagusda a naala manipud iti [[endosimbiotiko]] a [[cyanobakteria]]. Kadagiti amin a sabali a grupo malaksid ti amoeboid a ''[[Paulinella]] chromatophora'', napalikmutan ti kloroplasto babaen dagiti tallo wenno uppat a kulanit, a mangisingasing a sekondarioda a naala manipud iti nalabbasit wenno berde nga algas.


Dagiti selula ti Archaeplastida ket kadawyanda nga awanan kadagiti [[sentriolo]] ken addaan iti [[mitokondria]] nga agraman kadagiti nadalumpinas a [[crista]]. Kadawyanda nga addaan kadagiti [[selula a diding]] a mairaman ti [[selulosa]], ken ti kanen ket maipenpen iti porma ti [[almidon]]. Nupay kasta, dagitoy a pannakailasin ket maibingayda paty kadagiti sabali nga eukaryota. Ti nangruna nga ebidensia a ti Archaeplastida ket mangporma iti maysa a [[monopiletiko]] a grupo ket agtaud manipud kadagiti henetiko a panagadal, a nangibagbaga a dagiti bukodda a [[plasto]] ket mabalin nga addaan iti bugbgtong a nagtaudan. Masuppiatan daytoy nga ebidensia.<ref>{{cite journal |author=Parfrey. L. W. |author2=Barbero, E. |author3=Lasser, E |title=Evaluating support for the current classification of eukaryotic diversity |journal=PLoS Genetics |volume=2 |issue=12 |pages=e220 |date=Disiembre 2006 |pmid=17194223 |pmc=1713255 |doi=10.1371/journal.pgen.0020220 |display-authors=etal}}</ref><ref name="kim">{{cite journal |pmc= 2440802 |doi= 10.1371/journal.pone.0002621 |date=July 2008 |author= Kim, E |author2=Graham, L. E. |title= EEF2 analysis challenges the monophyly of Archaeplastida and Chromalveolata |volume= 3 |issue= 7 |pages= e2621 |pmid= 18612431 |journal= PLoS ONE |editor1-last= Redfield |editor1-first= Rosemary Jeanne|bibcode= 2008PLoSO...3.2621K }}</ref> Iti nakaibatayan ti agdama nga ebidensia, daytoy ket saan a mabalin a mapasingkedan wenno masuppiat dagiti alternatibo a senario iti bugbugtong a [[Kloroplasto#Kangrunaan nga endosimbiosis|kangrunaan nga endosimbiosis]].<ref>{{cite journal | last1 = Mackiewicz | first1 = P. | last2 = Gagat | first2 = P. | year = 2014 | title = Monophyly of Archaeplastida supergroup and relationships among its lineages in the light of phylogenetic and phylogenomic studies. Are we close to a consensus?. | url = | journal = Acta Societatis Botanicorum Poloniae | volume = 83 | issue = 4| pages = 263–280 | doi=10.5586/asbp.2014.044}}</ref> Dagiti potosintetiko nga organismo nga agraman kadagiti plato iti sabali a nagtaudan (kas ti [[kayumanggi nga algas]]) ket saan a maitagikua iti Archaeplastida.
Dagiti selula ti Archaeplastida ket kadawyanda nga awanan kadagiti [[sentriolo]] ken addaan iti [[mitokondria]] nga agraman kadagiti nadalumpinas a [[crista]]. Kadawyanda nga addaan kadagiti [[selula a diding]] a mairaman ti [[selulosa]], ken ti kanen ket maipenpen iti porma ti [[almidon]]. Nupay kasta, dagitoy a pannakailasin ket maibingayda pay kadagiti sabali nga eukaryota. Ti nangruna nga ebidensia a ti Archaeplastida ket mangporma iti maysa a [[monopiletiko]] a grupo ket agtaud manipud kadagiti henetiko a panagadal, a nangibagbaga a dagiti bukodda a [[plasto]] ket mabalin nga addaan iti bugbgtong a nagtaudan. Masuppiatan daytoy nga ebidensia.<ref>{{cite journal |author=Parfrey. L. W. |author2=Barbero, E. |author3=Lasser, E |title=Evaluating support for the current classification of eukaryotic diversity |journal=PLoS Genetics |volume=2 |issue=12 |pages=e220 |date=Disiembre 2006 |pmid=17194223 |pmc=1713255 |doi=10.1371/journal.pgen.0020220 |display-authors=etal}}</ref><ref name="kim">{{cite journal |pmc= 2440802 |doi= 10.1371/journal.pone.0002621 |date=July 2008 |author= Kim, E |author2=Graham, L. E. |title= EEF2 analysis challenges the monophyly of Archaeplastida and Chromalveolata |volume= 3 |issue= 7 |pages= e2621 |pmid= 18612431 |journal= PLoS ONE |editor1-last= Redfield |editor1-first= Rosemary Jeanne|bibcode= 2008PLoSO...3.2621K }}</ref> Iti nakaibatayan ti agdama nga ebidensia, daytoy ket saan a mabalin a mapasingkedan wenno masuppiat dagiti alternatibo a senario iti bugbugtong a [[Kloroplasto#Kangrunaan nga endosimbiosis|kangrunaan nga endosimbiosis]].<ref>{{cite journal | last1 = Mackiewicz | first1 = P. | last2 = Gagat | first2 = P. | year = 2014 | title = Monophyly of Archaeplastida supergroup and relationships among its lineages in the light of phylogenetic and phylogenomic studies. Are we close to a consensus?. | url = | journal = Acta Societatis Botanicorum Poloniae | volume = 83 | issue = 4| pages = 263–280 | doi=10.5586/asbp.2014.044}}</ref> Dagiti potosintetiko nga organismo nga agraman kadagiti plato iti sabali a nagtaudan (kas ti [[kayumanggi nga algas]]) ket saan a maitagikua iti Archaeplastida.


Maikabil dagiti archaeplastida kadagiti dua a nagruna nga ebolusionario a linia. Napigmentuan dagiti nalabbasit nga algas iti [[kloropila a|kloropila ''a'']] ken dagiti [[pikobiliprotina]], kas kaaduan kadagiti cyanobakteria, ken agurnongda iti almidon iti ruar dagiti kloroplasto. Ti berde nga algas ken dagiti mula ti daga – agkuyogda nga ammo a kas [[Viridiplantae]] (Latin para iti "berde a mulmula") wenno Kloroplastida – ket mapigmentuanda kadagiti kloropila ''a'' ken ''[[Kloropila b|b]]'', ngem awanda kadagiti pikobiliprotina, ken maurnong ti almidon iti uneg dagiti kloroplasto.<ref name=Viola>{{cite journal|title=The unique features of starch metabolism in red algae|first1=R.|last1=Viola|first2=P.|last2=Nyvall|first3=M|last3=Pedersén|journal=Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences|volume=268|issue=1474|date=2001|pages=1417–1422|doi=10.1098/rspb.2001.1644|pmid=11429143|pmc=1088757}}</ref> Dagiti glaucophyta ket addaan kadagiti kadawayn a cyanobakteriaa pigmento, ken karkarnada iti panagtalinaay iti maysa a selula a diding iti kaunegan dagiti plastoda (matawtawagan iti cyanelles).<ref name=Adl2005>{{cite journal |first= S.M. |last= Adl |title= The New Higher Level Classification of Eukaryotes with Emphasis on the Taxonomy of Protists |journal= Journal of Eukaryotic Microbiology |year=2005 |volume=52 |issue=5 |pages=399–451 |doi= 10.1111/j.1550-7408.2005.00053.x |pmid=16248873|display-authors=etal}}</ref>
Maikabil dagiti archaeplastida kadagiti dua a nangruna nga ebolusionario a linia. Napigmentuan dagiti nalabbasit nga algas iti [[kloropila a|kloropila ''a'']] ken dagiti [[pikobiliprotina]], kas kaaduan kadagiti cyanobakteria, ken agurnongda iti almidon iti ruar dagiti kloroplasto. Ti berde nga algas ken dagiti mula ti daga – agkuyogda nga ammo a kas [[Viridiplantae]] (Latin para iti "berde a mulmula") wenno Kloroplastida – ket mapigmentuanda kadagiti kloropila ''a'' ken ''[[Kloropila b|b]]'', ngem awanda kadagiti pikobiliprotina, ken maurnong ti almidon iti uneg dagiti kloroplasto.<ref name=Viola>{{cite journal|title=The unique features of starch metabolism in red algae|first1=R.|last1=Viola|first2=P.|last2=Nyvall|first3=M|last3=Pedersén|journal=Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences|volume=268|issue=1474|date=2001|pages=1417–1422|doi=10.1098/rspb.2001.1644|pmid=11429143|pmc=1088757}}</ref> Dagiti glaucophyta ket addaan kadagiti kadawyann a cyanobakteriaa pigmento, ken karkarnada iti panagtalinaay iti maysa a selula a diding iti kaunegan dagiti plastoda (matawtawagan iti cyanelles).<ref name=Adl2005>{{cite journal |first= S.M. |last= Adl |title= The New Higher Level Classification of Eukaryotes with Emphasis on the Taxonomy of Protists |journal= Journal of Eukaryotic Microbiology |year=2005 |volume=52 |issue=5 |pages=399–451 |doi= 10.1111/j.1550-7408.2005.00053.x |pmid=16248873|display-authors=etal}}</ref>


Nasken a saan a maiyallilaw ti Archaeplastida iti nadadaan ken saanen a maus-usar a nagan nga Archiplastideae, a mangibaga iti [[cyanobakteria]] ken dagiti sabali a grupo ti bakteria.<ref>Copeland, H. F. (1956). ''The Classification of Lower Organisms''. Palo Alto: Pacific Books, p. 29, [https://archive.org/stream/ost-biology-classificationof00cope/classificationof00cope#page/n47/mode/2up].</ref><ref>{{cite journal | last1 = Bessey | first1 = C. E. | year = 1907 | title = A Synopsis of Plant Phyla | url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/94530#page/329/mode/1up | journal = Univ. Nebraska Studies | volume = 7 | issue = | pages = 275–358 }}</ref>
Nasken a saan a maiyallilaw ti Archaeplastida iti nadadaan ken saanen a maus-usar a nagan nga Archiplastideae, a mangibaga iti [[cyanobakteria]] ken dagiti sabali a grupo ti bakteria.<ref>Copeland, H. F. (1956). ''The Classification of Lower Organisms''. Palo Alto: Pacific Books, p. 29, [https://archive.org/stream/ost-biology-classificationof00cope/classificationof00cope#page/n47/mode/2up].</ref><ref>{{cite journal | last1 = Bessey | first1 = C. E. | year = 1907 | title = A Synopsis of Plant Phyla | url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/94530#page/329/mode/1up | journal = Univ. Nebraska Studies | volume = 7 | issue = | pages = 275–358 }}</ref>

Rebision manipud idi 05:25, 17 Marso 2020

Archaeplastida
Sakup ti panawen: KalimianoAgdama, 1600–0Ma
Kaykayo, ruruot ken algas iti ken iti likmut ti Karayan Sprague, Oregon
Taksonomia urnosen
Dominio: Eukaryota
(di nairanggo): Diaphoretickes
(di nairanggo): Archaeplastida
Adl et al., 2005[1]
Dagiti subgrupo
Kapada a nagan
  • Plantae Cavalier-Smith, 1981[2]
  • Primoplastobiota Reviers, 2002
  • Primoplantae Palmer et al. 2004

Ti Archaeplastida (wenno pagarian Plantae sensu lato) ket dagiti nangruna a grupo dagiti autotropiko nga eukaryote, a mangiraman kadagiti nalabbasit nga algas (Rhodophyta), ti berde nga algas, ken dagiti ,ula ti daga, a kumuyog kadagiti bassit a grupo ti uniselular nga algas iti nasadiwa a danum a makunkuna a dagiti glaucophyta.[3] Amin dagitoy nga organismo nga addaan kadagiti kloroplasto a napalikmutan babaen dagiti dua a kulanit, a mangisingasing a dagusda a naala manipud iti endosimbiotiko a cyanobakteria. Kadagiti amin a sabali a grupo malaksid ti amoeboid a Paulinella chromatophora, napalikmutan ti kloroplasto babaen dagiti tallo wenno uppat a kulanit, a mangisingasing a sekondarioda a naala manipud iti nalabbasit wenno berde nga algas.

Dagiti selula ti Archaeplastida ket kadawyanda nga awanan kadagiti sentriolo ken addaan iti mitokondria nga agraman kadagiti nadalumpinas a crista. Kadawyanda nga addaan kadagiti selula a diding a mairaman ti selulosa, ken ti kanen ket maipenpen iti porma ti almidon. Nupay kasta, dagitoy a pannakailasin ket maibingayda pay kadagiti sabali nga eukaryota. Ti nangruna nga ebidensia a ti Archaeplastida ket mangporma iti maysa a monopiletiko a grupo ket agtaud manipud kadagiti henetiko a panagadal, a nangibagbaga a dagiti bukodda a plasto ket mabalin nga addaan iti bugbgtong a nagtaudan. Masuppiatan daytoy nga ebidensia.[4][5] Iti nakaibatayan ti agdama nga ebidensia, daytoy ket saan a mabalin a mapasingkedan wenno masuppiat dagiti alternatibo a senario iti bugbugtong a kangrunaan nga endosimbiosis.[6] Dagiti potosintetiko nga organismo nga agraman kadagiti plato iti sabali a nagtaudan (kas ti kayumanggi nga algas) ket saan a maitagikua iti Archaeplastida.

Maikabil dagiti archaeplastida kadagiti dua a nangruna nga ebolusionario a linia. Napigmentuan dagiti nalabbasit nga algas iti kloropila a ken dagiti pikobiliprotina, kas kaaduan kadagiti cyanobakteria, ken agurnongda iti almidon iti ruar dagiti kloroplasto. Ti berde nga algas ken dagiti mula ti daga – agkuyogda nga ammo a kas Viridiplantae (Latin para iti "berde a mulmula") wenno Kloroplastida – ket mapigmentuanda kadagiti kloropila a ken b, ngem awanda kadagiti pikobiliprotina, ken maurnong ti almidon iti uneg dagiti kloroplasto.[7] Dagiti glaucophyta ket addaan kadagiti kadawyann a cyanobakteriaa pigmento, ken karkarnada iti panagtalinaay iti maysa a selula a diding iti kaunegan dagiti plastoda (matawtawagan iti cyanelles).[1]

Nasken a saan a maiyallilaw ti Archaeplastida iti nadadaan ken saanen a maus-usar a nagan nga Archiplastideae, a mangibaga iti cyanobakteria ken dagiti sabali a grupo ti bakteria.[8][9]

Dagiti nagibasaran

  1. ^ a b Adl, S.M.; et al. (2005). "The New Higher Level Classification of Eukaryotes with Emphasis on the Taxonomy of Protists". Journal of Eukaryotic Microbiology. 52 (5): 399–451. doi:10.1111/j.1550-7408.2005.00053.x. PMID 16248873.
  2. ^ Cavalier-Smith, T. (1981). "Eukaryote Kingdoms: Seven or Nine?"". BioSystems. 14 (3–4): 461–481. doi:10.1016/0303-2647(81)90050-2. PMID 7337818.
  3. ^ Ball S, Colleoni C, Cenci U, Raj JN, Tirtiaux C (January 2011). "The evolution of glycogen and starch metabolism in eukaryotes gives molecular clues to understand the establishment of plastid endosymbiosis". Journal of Experimental Botany. 62 (6): 1775–1801. doi:10.1093/jxb/erq411. PMID 21220783.
  4. ^ Parfrey. L. W.; Barbero, E.; Lasser, E; et al. (Disiembre 2006). "Evaluating support for the current classification of eukaryotic diversity". PLoS Genetics. 2 (12): e220. doi:10.1371/journal.pgen.0020220. PMC 1713255. PMID 17194223.
  5. ^ Kim, E; Graham, L. E. (July 2008). Redfield, Rosemary Jeanne (ed.). "EEF2 analysis challenges the monophyly of Archaeplastida and Chromalveolata". PLoS ONE. 3 (7): e2621. Bibcode:2008PLoSO...3.2621K. doi:10.1371/journal.pone.0002621. PMC 2440802. PMID 18612431.
  6. ^ Mackiewicz, P.; Gagat, P. (2014). "Monophyly of Archaeplastida supergroup and relationships among its lineages in the light of phylogenetic and phylogenomic studies. Are we close to a consensus?". Acta Societatis Botanicorum Poloniae. 83 (4): 263–280. doi:10.5586/asbp.2014.044.
  7. ^ Viola, R.; Nyvall, P.; Pedersén, M (2001). "The unique features of starch metabolism in red algae". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 268 (1474): 1417–1422. doi:10.1098/rspb.2001.1644. PMC 1088757. PMID 11429143.
  8. ^ Copeland, H. F. (1956). The Classification of Lower Organisms. Palo Alto: Pacific Books, p. 29, [1].
  9. ^ Bessey, C. E. (1907). "A Synopsis of Plant Phyla". Univ. Nebraska Studies. 7: 275–358.

Dagiti akinruar a silpo

Dagiti datos a mainaig iti Archaeplastida iti Wikispecies