Burkina Faso: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

Urnosen dagiti silpo
Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Inter-aktibo nga agbasabasa iti pakasaritaan
← Nadadaan nga urnosBarbaro nga urnos →
Content deleted Content added
VisualWikitext
m patarus
No edit summary
Et-etiketa: Urnos ti mobile Urnos ti web ti mobile
Linia 21: Linia 21:
|leader_name1 = [[Roch Marc Christian Kaboré]]
|leader_name1 = [[Roch Marc Christian Kaboré]]
|leader_title2 = [[Kangrunaan a Ministro ti Burkina Faso|Kangrunaan a Ministro]]
|leader_title2 = [[Kangrunaan a Ministro ti Burkina Faso|Kangrunaan a Ministro]]
|leader_name2 = ''Bakante''
|leader_name2 = [[Lassina Zerbo]]
|legislature = [[Nailian nga Asemblia (Burkina Faso)|Nailian nga Asemblia]]
|legislature = [[Nailian nga Asemblia (Burkina Faso)|Nailian nga Asemblia]]
|sovereignty_type = [[Panakawayawaya]]
|sovereignty_type = [[Panakawayawaya]]
Linia 30: Linia 30:
|area_rank = Maika-74
|area_rank = Maika-74
|percent_water = 0.146%
|percent_water = 0.146%
|population_estimate = 21,510,181<ref name="The World Factbook">{{cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/burkina-faso/ |title=Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2016-12-21. Retrieved 2016-02-18.CS1 maint: archived copy as title|date=16 November 2021}}</ref>
|population_estimate = 15,730,977<ref>[http://www.insd.bf/fr/ INSD Burkina Faso {{iti sao|fr}}]</ref>
|population_estimate_year = 2010
|population_estimate_year = 2021
|population_estimate_rank = Maika-64
|population_estimate_rank = Maika-64
|population_census = 14,017,262
|population_census = 14,017,262
Linia 38: Linia 38:
|population_density_sq_mi = 148.9 <!--Saan nga ikkaten [[WP:MOSNUM]]-->
|population_density_sq_mi = 148.9 <!--Saan nga ikkaten [[WP:MOSNUM]]-->
|population_density_rank = Maika-145
|population_density_rank = Maika-145
|GDP_PPP_year = 2011
| GDP_PPP = $45.339&nbsp;billion
| GDP_PPP_year = 2020
|GDP_PPP = $22.042&nbsp;bilion<ref name=imf2>{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2012/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=66&pr.y=9&sy=2009&ey=2012&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=748&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a= |title=Burkina Faso|publisher=Internasional a Pundo ti Panguartaan|accessdate=18 Abril 2012}}</ref>
| GDP_PPP_per_capita = $2,207<ref name="imf.org">{{Cite web | url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=88&pr.y=8&sy=2019&ey=2024&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=748&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= | title=Report for Selected Countries and Subjects}}</ref>
⚫
|GDP_PPP_rank =
| GDP_nominal = $16.226&nbsp;billion
|GDP_PPP_per_capita = $1,466<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_year = 2020
|GDP_PPP_per_capita_rank =
|GDP_nominal = $9.981&nbsp;bilion<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_per_capita = $792<ref name="imf.org"/>
|GDP_nominal_year = 2011
| Gini = 38.9 <!-- number only -->
| Gini_year = 2020
|GDP_nominal_per_capita = $664<ref name=imf2 />
⚫
| Gini_change = <!-- increase/decrease/steady --> steady
⚫
|HDI_year = 2013<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
⚫
| Gini_ref = <ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|title=Distribution of family income – Gini index|work=The World Factbook|publisher=CIA|access-date=1 September 2009}}</ref>
⚫
|HDI_change = steady<!--increase/decrease/steady-->
⚫
| Gini_rank =
|HDI = 0.388 <!--number only-->
| HDI = 0.452 <!--number only-->
|HDI_ref = <ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr14-summary-en.pdf |title=2014 Human Development Report Summary |date=2014 |accessdate=27 Hulio 2014 |publisher=United Nations Development Programme | pages=21–25}}</ref>
⚫
| HDI_year = 2019 <!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year -->
|HDI_rank = Maika-181
⚫
| HDI_change = increase <!-- increase/decrease/steady -->
⚫
|Gini_year = 2007
| HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=15 December 2020|publisher=United Nations Development Programme|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|access-date=16 December 2020}}</ref>
⚫
|Gini_change = <!--increase/decrease/steady-->
| HDI_rank = 182nd
|Gini = 39.5 <!--number only-->
⚫
|Gini_ref = <ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html |title=Distribution of family income&nbsp;– Gini index |work=The World Factbook |publisher=CIA |accessdate=1 Septiembre 2009}}</ref>
|Gini_rank =
|currency = [[Laud nga Aprikano a CFA a pranko]]<ref>CFA a Pranko BCEAO.Kodkodigo: XOF / 952 [http://www.iso.org/iso/support/faqs/faqs_widely_used_standards/widely_used_standards_other/currency_codes/currency_codes_list-1.htm ISO 4217 a kuarta ken nagnagan ken kodigo dagiti elemento]. ISO. Naala idi 8 Mayo 2009.</ref>
|currency = [[Laud nga Aprikano a CFA a pranko]]<ref>CFA a Pranko BCEAO.Kodkodigo: XOF / 952 [http://www.iso.org/iso/support/faqs/faqs_widely_used_standards/widely_used_standards_other/currency_codes/currency_codes_list-1.htm ISO 4217 a kuarta ken nagnagan ken kodigo dagiti elemento]. ISO. Naala idi 8 Mayo 2009.</ref>
|currency_code = XOF
|currency_code = XOF

Rebision manipud idi 14:11, 16 Disiembre 2021

Nagsasabtan: 13°N 2°W / 13°N 2°W / 13; -2

Burkina Faso
Wagayway ti Burkina Faso
Wagayway
Eskudo ti Burkina Faso
Eskudo
Napili a pagsasao: "Unité-Progrès-Justice"
("Panagkaykaysa, Rang-ay, Hustisia")
Nailian a kanta: Une seule Nuit/ Ditanyè  (Pranses)
Maysa Laeng a Rabii/Himno ti Balligi – Thomas Sankara
Lokasion ti  Burkina Faso  (nangisit nga asul) – idiay Aprika  (nakusnaw nga asul ken nangisit a kolordapo) – idiay ti Kappon ti Aprika  (nakusnaw nga asul)  —  [Leyenda]
Lokasion ti  Burkina Faso  (nangisit nga asul)

– idiay Aprika  (nakusnaw nga asul ken nangisit a kolordapo)
– idiay ti Kappon ti Aprika  (nakusnaw nga asul)  —  [Leyenda]

Kapitolio
ken kadakkelan a siudad
Ouagadougou
12°20′N 1°40′W / 12.333°N 1.667°W / 12.333; -1.667
Opisial a sasaoPranses
Mabigbig a rehional a sasaoMòoré, Mandinka (Bambara)
Grupgrupo ti etniko
(1995)
Mossi 47.9%
Fulani 10.3%
Lobi 6.9%
Bobo 6.9%
Mande 6.7%
Senufo 5.3%
Grosi 5%
Gurma 4.8%
Tuareg 3.1%
Nagan dagiti umiliBurkinabé (ti pay Burkinabè ken Burkinabe)
GobiernoSemi-presidensial a republika
Roch Marc Christian Kaboré
Lassina Zerbo
LehislaturaNailian nga Asemblia
Panakawayawaya
• manipud iti Pransia
5 Agosto 1960
Kalawa
• Dagup
274,200 km2 (105,900 sq mi) (Maika-74)
• Danum (%)
0.146%
Populasion
• Karkulo idi 2021
21,510,181[1] (Maika-64)
• Senso idi 2006
14,017,262
• Densidad
57.4/km2 (148.7/sq mi) (Maika-145)
GDP (PPP)Karkulo idi 2020
• Dagup
$45.339 billion
• Tunggal maysa a tao
$2,207[2]
GDP (nominal)Karkulo idi 2020
• Dagup
$16.226 billion
• Tunggal maysa a tao
$792[2]
Gini (2020)steady 38.9[3]
kalalainganna
HDI (2019)increase 0.452[4]
ababa · 182nd
KuartaLaud nga Aprikano a CFA a pranko[5] (XOF)
Sona ti orasUTC+0
• Kalgaw (DST)
saan a mapalpaliiw
Pagmanehuankanawan
Kodigo ti panagtawag226
Kodigo ti ISO 3166BF
TLD ti internet.bf
  1. Ti datos ditoy ket karkulo para iti 2005 a tawen a pinataud babaen ti Internasional a Pundo ti Panguartaan idi Abril 2005.

Ti Burkina Faso (Pranses: [buʁkina faso]) – ken ammo pay iti ababa a porma ti naganna ti Burkina – ket maysa a napalikmutan ti daga a pagilian idiay Laud nga Aprika. Daytoy ket napalikmutan babaen dagiti innem a pagilian: ti Mali iti amianan, ti Niger iti daya, ti Benin iti abagatan a daya, ti Togo ken ti Ghana iti abagatan, ken ti Côte d'Ivoire iti abagatan a laud. Ti kapitolio ti pagilian ket ti Ouagadougou.

Ti kadakkel daytoy ket 274,200 kuadrado kilometro (105,900 sq mi) nga adda ti nakarkulo a populasion ti sumurok a 15,757,000. Daytoy ket dati a tinawtawgan iti Republika ti Akin-ngato a Volta, daytoy ket nanaganan manen idi 4 Agosto 1984, babaen ni Presidente Thomas Sankara, a kayatna a sawen ket "ti daga dagiti agtaktakder a tattao" kadagiti nangruna a patneng a pagsasao ti pagilian iti Mòoré ken Dioula. Iti panakaisimbolo, ti "Burkina" ket mabalin a maipatarus iti, "tattao iti integridad", manipud iti pagsasao a Mòoré ken "Faso", ken "ama a daga" iti Dioula. Dagiti agtataeng ti Burkina Faso ket tinawtawagan a kas dagiti Burkinabè.

Ti Burkina Faso ket natagtagitao manipud idi 14,000 ken 5000 BC babaen dagiti agan-anup-agburburas ti pagilian idiay rehion ti amianan a laud ti pagilian. Dagiti taltalon apagtataengan ket nagparparangda idi baetan ti 3600 ken 2600 BC. A tattan ket ti tengnga a Burkina Faso a nagruna a binuklan idi dagiti Mossi a pagarian. Dagitoy a pagarian ti Mossi ket nagbalin a Pranses a protektorado idi 1896. Kalpasan ti panagun-od ti panawaywaya manipud iti pransia idi 1960, ti pagilian ket napan kadagiti adu a panagbalbaliw ti gobierno aginggana idi dimteng ti agdama a pormana, ti semi-presidensial a republika. Ti presidente ket ni Blaise Compaoré.

Daytoy ket kameng ti Kappon ti Aprika, Komunidad dagiti Estado ti Sahel-Sahara, La Francophonie, Organisasion ti Islamiko a Pagtitinnulongan ken Ekonomiko a Komunidad dagiti Estado ti Aprika.

Dagiti nagibasaran

  1. ^ "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2016-12-21. Retrieved 2016-02-18.CS1 maint: archived copy as title". 16 November 2021.
  2. ^ a b "Report for Selected Countries and Subjects".
  3. ^ "Distribution of family income – Gini index". The World Factbook. CIA. Naala idi 1 September 2009.
  4. ^ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 December 2020. pp. 343–346. ISBN 978-92-1-126442-5. Naala idi 16 December 2020.
  5. ^ CFA a Pranko BCEAO.Kodkodigo: XOF / 952 ISO 4217 a kuarta ken nagnagan ken kodigo dagiti elemento. ISO. Naala idi 8 Mayo 2009.

Adu pay a mabasbasa

  • de Turégano, Teresa Hoefert, Aprikano a Sinema ken Europa: Asideg a panakakita ti Burkina Faso, (European Press Academic Publishing, 2004)
  • Engberg-Perderson, Lars, Panakadangran ti Panagrang-ay: Dagiti Politika, Gangandat, ken Enbironmento idiay Burkina Faso, (Praeger Publishers, 2003)
  • Englebert, Pierre, Burkina Faso: Saan a Natalinaay a Panakaestado ti Laud nga Aprika, (Perseus, 1999)
  • Howorth, Chris, Panagipatakder manen ti Lokal a Langa ti Daga: Panangimaton ti Enbironmento idiay Burkina Faso, (Ashgate, 1999)
  • McFarland, Daniel Miles ken Rupley, Lawrence A, Naipakasaritaan a Diksionario ti Burkina Faso, (Scarecrow Press, 1998)
  • Manson, Katrina ken Knight, James, Burkina Faso (Bradt a Pagsurotan ti Panagbaniaga), (Bradt a Pagsurotan ti Panagbaniaga, 2011)
  • Roy, Christopher D ken Wheelock, Thomas G B, Daga dagiti Agtaytayab a Maskara: Arte ken Kutura idiay Burkina Faso: Ti Thomas G.B. Wheelock nga Urnong, (Prestel Publishing, 2007)
  • Sankara, Thomas, Agsasao ni Thomas Sankara: Ti Burkina Faso a Rebolusion 1983–1987, (Pathfinder Press, 2007)
  • Sankara, Thomas, Dakami ti Agtawtawid ti Rebolusion ti Lubong: Dagiti Bitla ti Rebolusion ti Burkina Faso 1983–1987, (Pathfinder Press, 2007)

Dagiti akinruar a silpo

Dagiti midia a mainaig iti Burkina Faso iti Wikimedia Commons
Pakaammo ti panagbiahe idiay Burkina Faso manipud iti Wikivoyage (iti Ingles)

Naala manipud iti "https://ilo.wikipedia.org/w/index.php?title=Burkina_Faso&oldid=389982"