Maika-100 a meridiano laud

100°

Ti 100° a meridiano laud ti Greenwich ket ti linia ti longitud nga umabot manipud iti Amianan nga Ungto iti ballasiw ti Taaw Artiko, Amianan nga Amerika, ti Taaw Pasipiko, ti Akin-abagatan a Taaw, ken ti Antartika aginggana iti Abagatan nga Ungto.

Ti maika-100 a meridiano laud ket mangporma ti nalatak a sirkulo a kakuyogna iti maika-80 a meridiano daya.

Manipud iti Ungto aginggana iti Ungto[urnosen | urnosen ti taudan]

Mangrugi iti Amianan nga Ungto ken mapan nga agpaabagatan iti Abagatan nga Ungto, ti maika-100 a meridiano laud ket lumabas babaen ti:

Nagsasabtan	Pagilian, teritorio wenno baybay	Dagiti nota
90°0′N 100°0′W / 90.000°N 100.000°W / 90.000; -100.000 (Taaw Artiko)	Taaw Artiko
80°6′N 100°0′W / 80.100°N 100.000°W / 80.100; -100.000 (Kanada)	Kanada	Nunavut — Isla Meighen
79°52′N 100°0′W / 79.867°N 100.000°W / 79.867; -100.000 (Kanal Peary)	Kanal Peary
78°44′N 100°0′W / 78.733°N 100.000°W / 78.733; -100.000 (Kanada)	Kanada	Nunavut — Isla Ellef Ringnes
77°48′N 100°0′W / 77.800°N 100.000°W / 77.800; -100.000	Saan a nanaganan a bagi ti danum
76°45′N 100°0′W / 76.750°N 100.000°W / 76.750; -100.000 (Kanada)	Kanada	Nunavut — Isla Berkeley ken Isla Bathurst
74°59′N 100°0′W / 74.983°N 100.000°W / 74.983; -100.000 (Kanal Parry)	Kanal Parry
73°57′N 100°0′W / 73.950°N 100.000°W / 73.950; -100.000 (Kanada)	Kanada	Nunavut — Isla Prinsipe ti Gales
71°52′N 100°0′W / 71.867°N 100.000°W / 71.867; -100.000 (Kanal M'Clintock)	Kanal M'Clintock
70°35′N 100°0′W / 70.583°N 100.000°W / 70.583; -100.000 (Larsen Sound)	Larsen Sound	Lumabas bassit iti daya ti Isla Gateshead, Nunavut, Kanada (iti 70°35′N 100°9′W / 70.583°N 100.150°W / 70.583; -100.150 (Isla Gateshead))
69°58′N 100°0′W / 69.967°N 100.000°W / 69.967; -100.000 (Lingsat Victoria)	Lingsat Victoria
69°3′N 100°0′W / 69.050°N 100.000°W / 69.050; -100.000 (Kanada)	Kanada	Nunavut — Is-isla ti Naarian a Geograpikal a Kagimongan
68°57′N 100°0′W / 68.950°N 100.000°W / 68.950; -100.000 (Golpo Reina Maud)	Golpo Reina Maud	Lumabas bassit iti daya ti Isla Hat, Nunavut, Kanada (iti 68°18′N 100°2′W / 68.300°N 100.033°W / 68.300; -100.033 (Isla Hat))
67°50′N 100°0′W / 67.833°N 100.000°W / 67.833; -100.000 (Kanada)	Kanada	Nunavut Manitoba — manipud iti 60°0′N 100°0′W / 60.000°N 100.000°W / 60.000; -100.000 (Manitoba)
49°0′N 100°0′W / 49.000°N 100.000°W / 49.000; -100.000 (Estados Unidos (North Dakota))	Estados Unidos	North Dakota South Dakota — manipud iti 45°56′N 100°0′W / 45.933°N 100.000°W / 45.933; -100.000 (South Dakota) Nebraska — manipud iti 43°0′N 100°0′W / 43.000°N 100.000°W / 43.000; -100.000 (Nebraska) Kansas — manipud iti 40°0′N 100°0′W / 40.000°N 100.000°W / 40.000; -100.000 (Kansas) Oklahoma — manipud iti 37°0′N 100°0′W / 37.000°N 100.000°W / 37.000; -100.000 (Oklahoma) Texas / Oklahoma border — manipud iti 36°30′N 100°0′W / 36.500°N 100.000°W / 36.500; -100.000 (Pagbeddengan ti Texas / Oklahoma) Texas — manipud iti 34°34′N 100°0′W / 34.567°N 100.000°W / 34.567; -100.000 (Texas)
28°0′N 100°0′W / 28.000°N 100.000°W / 28.000; -100.000 (Mehiko)	Mehiko	Coahuila Nuevo León — manipud iti 27°37′N 100°0′W / 27.617°N 100.000°W / 27.617; -100.000 (Nuevo León) Tamaulipas — manipud iti 23°24′N 100°0′W / 23.400°N 100.000°W / 23.400; -100.000 (Tamaulipas) San Luis Potosí — manipud iti 23°10′N 100°0′W / 23.167°N 100.000°W / 23.167; -100.000 (San Luis Potosí) Tamaulipas — manipud iti 22°54′N 100°0′W / 22.900°N 100.000°W / 22.900; -100.000 (Tamaulipas) San Luis Potosí — manipud iti 22°50′N 100°0′W / 22.833°N 100.000°W / 22.833; -100.000 (San Luis Potosí) Guanajuato — manipud iti 21°30′N 100°0′W / 21.500°N 100.000°W / 21.500; -100.000 (Guanajuato) Querétaro — manipud iti 21°12′N 100°0′W / 21.200°N 100.000°W / 21.200; -100.000 (Querétaro) Estado ti Mehiko — manipud iti 20°6′N 100°0′W / 20.100°N 100.000°W / 20.100; -100.000 (Estado ti Mehiko) Guerrero — manipud iti 18°35′N 100°0′W / 18.583°N 100.000°W / 18.583; -100.000 (Guerro)
16°54′N 100°0′W / 16.900°N 100.000°W / 16.900; -100.000 (Taaw Pasipiko)	Taaw Pasipiko
60°0′S 100°0′W / 60.000°S 100.000°W / -60.000; -100.000 (Akin-abagatan a Taaw)	Akin-abagatan a Taaw
71°55′S 100°0′W / 71.917°S 100.000°W / -71.917; -100.000 (Antartika)	Antartika	Saan a natunton a teritorio

Estados Unidos[urnosen | urnosen ti taudan]

Idiay Estados Unidos ti meridiano 100° laud iti Greenwich ket mangporma iti akindaya a pagbeddengan ti Texas panhandle iti Oklahoma (mayugotan daytoy iti taudan iti Tulag Adams-Onís idi 1819 ken ti nangikappia ti pagbeddengan a nagbaetan ti Baro nga Espania ken ti Estados Unidos iti pagbaetan ti Karayan Nalabbasit ken Karayan Arkansas). Ti Dodge City, Kansas ket eksakto a mabirukan iti interseksion ti Karayan Arkansas ken ti maika-100 a meridiano.

Idiay sentral a Nalatak a Tantanap, ti meridiano ket agarup a mangmarka ti akinlaud a pagbeddengan ti kadawyan a sakop ti nadam-eg nga angin manipud iti Golpo iti Mehiko, ken ti agarup a pagbeddengan ti (urayno adda met dagiti lugar a mangipan ti pagbeddengan iti ad-adyo a daya) nagbaetan ti namaga bassit a klima iti laud ken dagiti nadam-eg a kontinental (amianan ti agarup a 37°N) ken nadam-eg a subtropikal (abagatan ti agarup a 37°N) a klima iti daya. Ti kita ti agrikultura iti laud ti meridiano ket kadawyan nga agkamkammatalek iti nakaro a panagsibog. Iti pakasaritaan, ti meridiano ket masansan a mal-ala a kas ti agarup a pagbeddengan a nagbaetan ti akindaya ken akinlaud nga Estados Unidos. Tinaengan dagiti puraw, ken naiwarwaras nga agpalaud kalpasan ti Sibil a Gubat ti Amerikano, iti lugar ti likmut iti daytoy a meridiano idi las-ud ti tawtawen ti 1870.

Ti senial iti ballasiw ti U.S. Highway 30 idiay Cozad, Nebraska, ket mangmarka ti lugar a pagsabtan ti maika-100 a meridiano ken dagiti dalan ti Oregon Trail, Pony Express, transkontinental a perokaril, ken ti Lincoln Highway.

Iti popular a kultura[urnosen | urnosen ti taudan]

Ti Beyond the Hundredth Meridian (1954) ni Wallace Stegner, ket ti biograpia ni John Wesley Powell, ti maysa nga eksplorador iti Laud nga Amerika. Ti kanta nga "At the Hundredth Meridian" babaen ti The Tragically Hip ket maipanggep iti maika-100 a meridiano laud, a naisangayan idiay Kanada, ken no kasano a tradisional a naikeddeng a ti "pangrugian ti nalatak a tantanap."

Kitaen pay[urnosen | urnosen ti taudan]