Tsokolate

Nadumaduma a kita ti tsokolate

Ti tsokolate ket ti naproseso, kadawyan a nasam-it a makan a napataud manipud ti bukel ti tropikal a kayo ti Theobroma cacao. Ti kakaw ket naimuyonganen kadagiti napalabas a tallo a milenio idiay Mehiko, Tengnga nga Amerika ken Akin-amianan nga Abagatan nga Amerika. Ti kasapaan a nadokumentuan a panag-usar ket idi 1100 SK. Ti kaaduan ti Mesoamerikano a tattao ket nagar-aramidda ti mainum a tsokolate, a mairaman dagiti Aztec, nga isuda ket nagar-aramid iti mainum a naamammuan a kas ti xocolātl [ʃo'kolaːt͡ɬ], ti balikas ti Nahuatl a ti kaibuksilanna ket "napait a danum". Ti bukbukel ti kayo ti kakaw ket adda ti nakaro a nanam iti kinapait, ken mabalin a nabubodan tapno makananam ti kasta.

Kalpasan ti panagibubod, ti bukbukel ket mabilag, madalusan, ken kalpasanna ket matuno, ken maikkat ti kontsa tapno mapataud ti bagas ti kakaw. Magilingto dagiti bagas ti kakaw iti masa ti kakaw, ti puro a tsokolate iti nakersang a porma. Gaputa daytoy a masa tikakaw ket kadawyan a maipatubboog ken masukog nga adda wenno awan dagiti nailalaok, daytoy ket tinawtawagan ti arak a tsokolate. Ti arak ket mabalin a maproseso kadagiti dua a komponenete: dagiti solido ti kakaw ken mantekilia ti kakaw. Ti saan a nasam-itan a panangiyurno a tsokolate (napait a tsololate) ket nangruna nga aglaon kadagiti solido ti kakaw ken mantekilia ti kakaw kadagiti nadumaduma a proporsion. Kaaduan kadagiti makmakan a tsokolate tatta nga aldaw ket isu ti porma ti nasam-it a tsokolate, ti panagtitipon dagiti solido ti kakaw, mantekilia tikakaw weeno dadduma pay taba, ken asukar. Ti gatas a tsokolate ket isu ti nasam-it a tsokolate nga aglaon ti tinimok ti gatas wenno kondensada a gatas. Ti puraw a tsokolate ket aglaon ti mantekilia ti kakaw, asukar, ken gatas ngem saan nga aglaon kadagiti solido ti kakaw.

Dagiti akinruar a silpo

• Dagiti midia a mainaig iti Tsokolate iti Wikimedia Commons
  
• Tsokolate iti Curlie (iti Ingles)
• Kanen dagiti Dios
• Glosario dagiti termino ti tsokolate Naiyarkibo 2011-07-23 iti Wayback Machine
• Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Chocolate". Encyclopædia Britannica (iti Ingles) (Maika-11 nga ed.). Cambridge University Press.