Jump to content

Bulan (panawen)

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
(Naibaw-ing manipud iti Bulan (kalendario))

Ti bulan ket maysa a kita ti panagrukud iti panawen, us-usaran daytoy kadagiti kalendario nga immuna a naparnuay idiay Mesopotamia, nabingbingay ti tawen ti sangapulo ket dua a bulan.

Dagiti kita ti bulan

[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti sumaganad ket kita ti bulan nga addaan laeng ti kangrunaanna iti astronomia.

Sidereal a bulan

[urnosen | urnosen ti taudan]

Makunkuna daytoy a sidereal a bulan ngamin ta ti manu nga oras nga makapan nga agsubli ti Bulan (Ingles:Moon) iti naikkan a nagyanan dagita bituen (Latin:sidera): 27.321661 al-aldaw (27 aldaw 7 oras 43 minutos 11.5 segundo).

Tropikal a bulan

[urnosen | urnosen ti taudan]

Daytoy ket basbassit met laeng a panagrukud ti bulan. Basbassit nga oras ti panagsubli ti Bulan kadagiti naikkan a nagyanan dagita bituen: 27.321582 al-aldaw (27 aldaw 7 oras 43 minutos 4.7 segundo).

Anomalistiko a bulan

[urnosen | urnosen ti taudan]

Daytoy ket at-atiddog met a panagrukud ti bulan, ti kinaatiddogna ket: 27.554551 al-aldaw (27 aldaw 13 oras 18 minutos 33.2 segundo).

Drakoniko a bulan

[urnosen | urnosen ti taudan]

Daytoy ket makunkuna pay a 'drakonitiko' a bulan,[1] ken makunkuna pay a nodikal a bulan. Addaan ti panagrukodna daytoy a: 27.212220 al-aldaw (27 aldaw 5 oras 5 minutos 35.8 segundo).

Sinodiko a bulan

[urnosen | urnosen ti taudan]

Daytoy addaan ti panagrukod na a: 29.530589 al-aldaw (29 aldaw 12 oras 44 minutos 2.9 segundo).

Dagiti ka-atiddog ti bulan

[urnosen | urnosen ti taudan]
Kita ti bulan Ka-atiddog a naibasar iti al-aldaw
anomalistiko 27.554549878 − 0.000000010390 × Y
sidereal 27.321661547 + 0.000000001857 × Y
tropikal 27.321582241 + 0.000000001506 × Y
drakoniko 27.212220817 + 0.000000003833 × Y
sinodiko 29.530588853 + 0.000000002162 × Y

Dagiti nagibasaran

[urnosen | urnosen ti taudan]
  1. ^ Linton, Christopher M. (2004). Manipud iti Eudoxus to Einstein: pakasaritaan iti matematikal nga astronomia. Nagipablaak: Pagmalditan ti Unibersidad ti Cambridge. p. 7.