Paskua
Ti Paskua (Chabacano: Pascua Deutsch: Weihnachten; Ingles: Christmas; Espaniol: Navidad), ket maysa a tinawen a piesta a pammalagip iti pannakaipasngay ken pammadayaw kenni Hesukristo,[1][2] kadawyan a naselebraran daytoy iti Disiembre 25[3]a kas relihion ken kultural a piesta kadagiti sangabilion a tattao iti sangalubongan. Adu payen dagiti saan a Kristiano nga agselselebbrar iti daytoy a piesta.[4][5]
Saan nga ammo ti husto nga aldaw a pannakayanak ni Jesus ket naikabil met dagiti agsarsarita a ti baeten ti 7 ken 2 BC. Idi ka-ununa ken tennga a maika-4 a siglo, ti Aglaud a Simbaan a Katoliko ket isuda ti immuna a nagikabil ti Paskua iti Disiembre 25, daytoy a petsa ket inawat met idi ti Daya.[6]
Ti kasisigud a petsa a panag-piesta dagiti Akindaya a Kristiano ket Enero 6, ken daytoy pay laeng ti aldaw a panag-selebrar iti pagilian nga Armenia, a daytoy ket publiko a piesta. Ti tawen a 2011, addan ti aggiddiat a 13 nga al-aldaw ti baetan ti kalendario a Huliano ken ti kadawyan nga inus-usar a kalendario a Gregoriano. Dagiti agus-usar ti kalendario a Huliano ket selebraranda iti Disiembre 25 ken Enero 6 nga iti kaaduan a tattao ket Enero 7 ken Enero 19. Iti daytoy a rason, ti pagilian nga Etiopia ket selebraranda ti Paskua a kas Kriastiano a kapistaan ken piesta a publiko nga iti kalendario a Gregoriano ket ti petsa nga Enero 7.
Ti nagtaudan ti nagan
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti nagtaudan ti nagan a Paskua iti Ingles a Christmas ket naggapu iti dua a balikas a masao a "Christ's Mass" (literal a patarus ti Ilokano ket Misa ni Kristo), daytoy a sarita ket immuna a naisurat idi 1038. Naala daytoy iti pagsasao a Tennga nga Ingles Christemasse ken pagsasao a Daan nga Ingles Cristes mæsse, nga immuna a naisurat idi 1038. Ti "Cristes" ket naggapu iti pagsasao a Griego Χριστός Christos ken "mæsse" ket naggapu iti pagsasao a Latin missa.
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ Christmas. Naala idi 2008-10-06.Archived 2009-10-31.
- ^ "Christmas",1913.
- ^ Ramzy, John. "The Glorious Feast of Natibidad: 7 Enero? 29 Kiahk? 25 Disiembre?". Coptic Orthodox Church Network. Naala idi Enero 17, 2011.
- ^ Why I celebrate Christmas, by the world's most famous atheist – DailyMail. Disiembre 23, 2008. Naala idi 2010-12-20.
- ^ Non-Christians focus on secular side of Christmas — Sioux City Journal. Naala idi 2009-11-18.
- ^ Ti Kronograpia ti 354 AD. Paset 12: Panangilaglagip kadagiti Martir – The Tertullian Project. 2006. Naala idi Nobiembre 24, 2011.
Dagiti silpo ti ruar
[urnosen | urnosen ti taudan]
Dagiti midia a mainaig iti Paskua iti Wikimedia Commons