Antonín Dvořák

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Ni Antonín Dvořák

Ni Antonín Leopold Dvořák (Tseko: [ˈantoɲiːn ˈlɛopolt ˈdvor̝aːk] (Maipanggep iti daytoy nga unidengngen); Septiembre 8, 1841 – Mayo 1, 1904) ket maysa idi a Tseko a komposer. Kalpasan ti nationalista a kas pagarigan ni Bedřich Smetana, ni Dvořák ket kankanayon a nangipamay-an kadagiti kita ti folk a musika ti Morabia ken ti bukod apanakaumilianna a Bohemia (nga idi ket paset ti Austriano nga Imperio ken itan ket mangbukel ti Republika a Tseka). Naipalawag ti bukod nga estilo ni Dvořák a kas ti napno a pannakaipada ti nailian nga idioma ti simponiko a tradision, a nangsangsagupsop ti folk nga impluensia ket agbirbiruk kadagiti maikeddeng a pamay-an a panagusarda.[1]

Isu ket naipasngay idiay Nelahozeves, ni Dvořák ket nangipakpakita ti kinalaingna ti musika idi ubing pay laeng. Kalpasan ti panagturpos manipud iti pagadalan ti organo idiay Prague, isu ket nangrugrugi a nagsursurat kadagiti immuna a komposisionna idi isu ket agtawen ti 20. Idi tawtawen ti 1860, isu ket nagpabpabuaya a kas maysa a violista idia Bohemio nga Oekestra ti Probsional a Teatro ken nagisursuro ti piano. Idi 1873, isu ket inasawana ni Anna Čermáková, ken pinanawanna ti orkestra tapno agtrabaho a kas organista ti simbaan. Isu ket nagsursuarat kadagiti komposision iti daytoy a las-ud ti panawen. Ti musika ni Dvořák ket nakaawis ti interasado ken ni Johannes Brahms, nga isu ti timultulong iti pagsapulanna; isu ket sinuportaran pay idi ti kritiko a ni Eduard Hanslick.

Kalpasan ti immuna a pannakaipabuya ti kantana a Stabat Mater (1880), binisita ni Dvořák ti Nagkaykaysa a Pagarian ken nagbalin a nadayeg idiay; ti Maikapito a Simponiana ket naisurat idi idiay Londres. Kalpasan ti nabiit a panagkondukto idiay RFusia idi 890, ni Dvořák ket nadutokan idi a kas maysa a propesor idiay Konserbatorio ti Prague idi 1891. Idi 1892, ni Dvořák ket immalis idiay Estado sUnidos ken nagbalin a direktor ti Nailian a Konserbatorio ti Musika ti Amerika idiay Siudad ti New York, nga isu ket nagkomkompuesto pay idiay. Nupay kasta, ti maysa a suppiatan ti matgedan, ken ti pay umad-adu a pannakaibigbigan idiay Europa ken ti pannakaililiwna ket nangikeddeng kaniana nga agsubli idiay Bohemia. Manipud idi 1895 aginggana idi pimmusay, isu ket kangrunaan a nagkompuesto ti operatiko ken kamara a musika. Idi pimmusay isu ket nakaibati kadagiti saan a a nalpas nga obrana.

Kadagiti kalatakan nga obra ni Dvořák ket ti Baro a Lubong Simponia, ti "Amerikano" Kuarteto a Kuerdas, ti opera Rusalka ken ti bukodna a Tselo Konsierto iti B menor. Kadagiti basbassit nga obrana, ti maikapito a Humoresque ken ti kanta a 'Kankanta nga insursuro ti inak' ket adu a naipabpabuya ken nairekord. Isu ket nagkompuesto kadagit iopera, koro a musika, ken dagiti adu a kita ti kamara a musika, dagiti konsierto ken dagiti pay maipapan ti orkestra ken boses ken dagiti pirgis ti instrumento. Isu ket naipalpalawag a kas 'maisuppiatan nga adu ti aramatna...a kompositor iti panawenna'.[2]

Biograpia[urnosen | urnosen ti taudan]

Nasapa a tawtawen[urnosen | urnosen ti taudan]

Nakaipasngayan a balay ni Antonín Dvořák idiay Nelahozeves

Ni Dvořák ket naipasngay idi idiay Nelahozeves, idiay asideg ti Prague (paset idi ti Bohemia iti Austriano nga Imperio, a tattan ket ti Republika a Tseka), isuna ti kalakayan nga anak a lalaki ni František Dvořák (1814–1894) ken ti asawana a ni Anna, née Zdeňková (1820–1882).[3] Ni František ket maysa idi a mangasero, propesional a mangay-ayan iti citara, ken maysa a mammarti. Ni Anna ket anak idi a babai ni Josef Zdeněk, ti bilanggo ni Prinsipe Lobkowitz.[4] Ni Anna ken ni František nagassawada idi Nobiembre 17, 1840.[5] ni Dvořák ket isu idi ti kinauna kadagiti sangapulo ket uppat nga annak, walo kadagitoy ti nagbiag iti kinamaladaga.[6] Ni Dvořák ket nabunigan a kas Romano Katoliko idiay simbaan ni San Andres iti purok. Dagiti tawtawen ni Dvořák idiay Nelahozeves ket natraonan iti napigsa a pammtai iti Kristiano ken ti panagayat para kadagiti ugai a Bohemio a napigsa a nakaimpluensia ti musikana.[7] Idi 1847, simrek ni Dvořák iti primario nga eskuela ken nagadal nga agay-ayam iti biolin manipud iti maestrona a ni Joseph Spitz. Ni František ket napagustuan kadagiti kalaing ti anakna. Idi agtawen iti 13, babaen ti pannakaimpluensia ti amana, ni Dvořák ket naipatulod idi idiay Zlonice tapno mapa makibalay iti ulitegna a ni Antonín Zdenĕk, isu ket nagtrabtrabao a kas maysa nga agdadamo a mammarti, nagad-adal ti Pagsasao nga Aleman, ken dimteng a nagturpos nga agbalin a biahero idi Nobiembre 1, 1856.[8]

Ni Antonín Dvořák idi 1868

Ni Dvořák ket nagsursuro idi ti organo, piano ken biolin manipud iti maestro a nagsursuro kaniana iti pagsasao nga Aleman a ni Anton Liehmann. Ni Liehmann ket sinursuruanna pay isuna iti teoria ti musika ken naipayamammo kadagiti kompositor iti dayta a panawen, a kinaykayatan ni Dvořák urayno ti naranggas a kapudot ti ulo ni Liehmann. Ni Dvořák immad-adu pay a nagala kadagiti panagsursuro iti organo ken dagiti panagsursuro ti teoria ti musika ken ni Franz Hanke idiay Česká Kamenice, nga isu idi ti nangaw-awis ken nagpasayaat kadagiti talentona iti musika ken nangpasayaat ken isu ket naan-anus. Idi agtawen ti 16, babaen ti panagaw-awis ni Liehmann ken ni Zdenĕk, ni Dvořák ket pinalubosan idi ni František nga agbalin a maysa a musikero, iti maysa a kari nga isu ket agbalin a maysa nga organista.[9] Kalpasan ti ipapanna idiay Prague idi Septiembre 1857, ni Dvořàk ket simrek idiay Eskuela ti Organo iti siudad, a nagad-ada iti organo ken ni Josef Foerster, nagkankanta ken ni Josef Zvonař ken ti teoria ken ni František Blažek. Isu ket nangala pay kadagiti kurso iti pagsasao tapno mapasayaat ti panagsaona iti Aleman ken nagtrabtrabaho a kas maysa a "kasiping" kadagiti nadumaduma a banda ken orkestra a kas maysa a biolista, a mairaman ti orkestra iti Kagimongan ni San Cecilia.[10] Ni Dvořák ket nagturpos manipud iti Eskuela ti Organo idi 1859. Kalpasan ti panagballigina a kas maysa nga aorganista idiai simbaan ni San Enrique, isu ket nangikeddeng a mangbukod kaniana a mangsuporta iti pinansia.[11]

Idi las-ud ti panawenna, ni Dvořák ket kankanayon idi a maysa a musikero. Idi 1858, isu ket timmipon iti orkestra ni Karel Komzák, a kaduana a nagpabpabuya kadagiti panganan idiay Prague ken kadagiti pasala.[12] Ti nangato a propesional nga agpang ti grupo ket ket nakaawis ti panangikaskaso ni Jan Nepomuk Maýr, nga isu ti nangipabuya ti sibubukel nga orkestra iti Orkestra ti Prosisional a teatro idiay Bohemia . Ni Dvořák nagay-ayam iti biola iti orkestra manipud idi 1862. Idi Hulio 1863, ni Dvořák ket nagay-ayam iti maysa aprograma a naiparaem iti Aleman a kompositor a ni Richard Wagner, nga isu idi ti nangimaton ti orkestra. Iti dayta a panawen, ni Dvořák ket nangrugrugi a nagsursurat kadagiti immun-una a nagkuerdas ti dua a kuarteto.[13] Idi 1864, ni Dvořák ket timmulag kadagiti lima a sabali a tao a makibingay ti rentana iti balay a mabirukan idiay distrito ti Žižkov, a mangiraman ti biolista a ni Mořic Anger ken ni Karel Čech, a kalpasan daytouy ket nagbalin a kumakanta.[14] Idi 1866, ni Maýr ket nasukatan idi a kas ti mangidaulo a mangimaton babaen ni Bedřich Smetana.[15][16] Isu idi ket mangmangged iti agarup a $7.50 iti maysa a bulan. Ti kankanayon a pannkasapul a mangnayon ti taudna ket nangiduron kaniana nga agisuro iti piano. Babaen dagitoy a panagisursuro ti piano ti pannakaammona ti asawana. Sigud idi nga inayatna ti estudiantena ket katrabahuanna manipud iti Probisional a Teatro, a ni Josefína Čermáková, nga isu kano idi ti gapu a pannangisuratna ti kanta a siklo iti "Sipres a Kaykayo".[17] Nupay kasata, ni Josefína Čermáková ket saan met a nagay-ayat ken ni Dvořák ken dimteng met a nangasawa ti sabali a lalaki. Idi 1873 Dvořák inasawan ti ub-ubing a kabsat a babai ni Josefina, ni Anna Čermáková (1854–1931). Addaanda kadagiti siam nga annak, tallo kadagitoy ket natay a kas maladaga.

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

Paammo
Dagiti nagibasaran
  1. ^ Clapham (1995), 765
  2. ^ Taruskin (2010), 754
  3. ^ Černušák (1963), p. 276 ("...prvorozený syn Františka D. (1814/94) a matky Anny, rozené z Uhů u Velvar (1820/82)"
  4. ^ Hughes, p. 22-23
  5. ^ Clapman, p. 3
  6. ^ Hughes, p. 24
  7. ^ Clapham (1979), p. 23
  8. ^ Schönzeler, p. 34 ken Kurt, pp. 13–14
  9. ^ Kurt, p. 14–16
  10. ^ Schönzeler, pp. 36–38
  11. ^ Schönzeler, p. 39
  12. ^ Clapman, p. 5
  13. ^ Clapman, p. 5-6
  14. ^ Hughes, p.35
  15. ^ Černušák (1963), p. 276 ("...setrval v orch. do 1871") (ni Dvořák ket pimmanaw iti Orkestra ti Probisional a Teatro ti Bohemia idi 1871),
  16. ^ Burghauser (2006), p. 13 ("... od roku 1866 pak pod Bedřichem Smetanou, který vystřídal Maýra ve vedení opery.")
  17. ^ Burghauser (2006), pp. 14-15 ("... rozsáhlý písňový cyklus Cypřiše … se pravděpodobně vztahuje přímo k osobě obdivované Josefiny ...")

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti obra a mainaig ken ni Antonín Dvořák iti Wikisource (iti Ingles)
Dagiti inadaw a sasao a mainaig ken ni Antonín Dvořák iti Wikiquote (iti Ingles)
Dagiti midia a mainaig ken ni Antonín Dvořák iti Wikimedia Commons