Awan inggana

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Ti simbolo ti ∞ kadagiti nadumaduma a tipograpia

Ti awan inggana (simbolo: ) ket maysa nga abstrakto a konsepto a mangipalpalawag ti awan ti aniaman a patinggana ken maipaay kadagiti nadumaduma a pagobraan, daytoy ket naipangpangruna ti matematika ken pisika. Ti Inggles a balikas ti infinity ket nagtaud manipud ti Latin ti infinitas, a mabalin a maipatarus iti "awan beddengna", daytoy ket binulod a patarus manipud ti Griego a balikas ti apeiros, a ti kaibuksilanna ket "awan patinggana".[1]

Iti matematika, ti "awan inggana" ket kankanayon a matrato a kasla iti maysa a bilang (kasla ti agbilang wenno panagrukod kadagiti banag: "ti awan ignggana a bilang dagiti termino") ngem daytoy ket saan nga isu met a bilang a kas dagiti pudno a bilang. Kadagiti sistema ti bilang a mangiraman kadagiti inpinitesimal, ti resiprokal ti maysa nga inpinitesimal ket maysa nga awan inggama a bilang, a kas iti bilang a dakdakkel ngem ti aniaman a pudno a bilang. Ni Georg Cantor ket nangpormalisado kadagiti adu a kapanunotan a mainaig iti awan inggana ken dagiti awan inggana nga agsmang idi las-ud ti naladaw a maika-19 a siglo ken ti nasapa a maika-20 a sigsiglo. Iti teoria a pinarang-ayna, adda dagiti awan inggana nga agasmang kadagiti nadumaduma a "kadakkel" (a tinawtawagan ti kardinalidad).[2] Kas pagarigan, ti agasmang dagiti sibubukel a bilang ket mabilang nga awan inggana, bayat a ti awan inggana nga agsmang dagiti pudno a bilang ket saan a mabilang.[3]

Pakasaritaan[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti taga-ugma a kultura ket addaanda idi kadagiti nadumaduma a kapanunotan a maipanggep ti saad iti awan inggana. Dagidi taga-ugma nga Indiano ken dagidi Griego, ket saanda a nakaikodigo kadagiti termino ti awan inggana iti pormalisado a sistema ti matematika, ken nagarngianda ti awan inggana a kas maysa a konsepto ti pilosopia.

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ etymonline Naala idi 2012-03-06
  2. ^ Gowers, Timothy; Barrow-Green, Hunio; Daulo, Imre (2008). Ti Princeton a Kakuyog ti Matematika. Unibersidad ti Princeton a Pagmalditan. p. 616. ISBN 0-691-11880-9., Extract of page 616
  3. ^ Maddox 2002, pp. 113 –117