Buto

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia

Ti buto ket maysa nga organo a reproduktibo a teknikal nga intromitente nga organo, ken para kadagiti plasental a mammal, ket agserbi pay kas akinruar nga organo ti panagisbo. Sapasap a masarakan ti buto kadagiti mammal ken reptilia.

Buto

Estruktura[urnosen | urnosen ti taudan]

Ilustrasion ti anatomia ti sistema a panagpaadu ti lalaki a tao.

Buklen ti tallo a columna ti kulapot ti buto ti tao: dua a corpora cavernosa ti agkaabay iti batog a dorsal ken maysa a corpus spongiosum ti adda iti baetanda iti batog a ventral.

Ti dakdakkel ken ugis-bombilia nga ungto ti corpus spongiosum ti mangbukel iti lukdit wenno lusngi wenno glanse ti buto, a mangsupsuportar iti supotlalat wenno prepusio, maysa a nalukay a kulpi ti kudil a kadagiti nataengan ket mabalin a malislis tapno a maexposar ti lusngi. Ti sirok ti buto a nakakabitan ti prepusio ket maawagan a freno wenno frenulo.

Ti uretra, ti maudi a parte ti dalanan a urinario, ket lumabas iti corpus spongiosum, ket ti ruanganna a maawagan iti meato, ket masarakan iti ungto ti lusngi. Isu ti dalanan pareho ti isbo ken para iti panagparuar wenno eyakulasion iti kapsit wenno semilia. Maaramid dagiti esperme iti bukelbukel ket maidulin iti epididimis. Bayat ti panagparuar, maipropelar dagiti esperme iti vas deferense, dua a dukto a lumabas iti ngato ken likod ti vehiga. Inayon dagiti seminal a vesikulo dagiti fluido ken ti vas deferense ket kumonektar kadagiti dukto nga eyakulatorio a mangisilpo iti uretra iti uneg ti glandula a prostrata. Ti prostrata agraman dagiti glandula a bulburetral ken manginayon pay kadagiti sekresion, ken ti semilia ket maiparuar iti buto.

Pubertad[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti buto a naggapu kadagiti sabsabali a sebbangan a makita idiay Palologika a Museo ti Islandia

Iti iseserrek iti pubertad, mangrugi nga agdevelop dagiti bukelbukel ken dumakkelen dagiti mabagbagi. Mangrugi a dumakkel ti buto iti baet dagiti tawen kas kasapa ti 10 ken kas kaladaw ti 15. Usual nga agleppas ti idadakkel iti edad 18-21. Bayat ti proseso, agtubo dagiti urmot iti aglawlaw ti buto.

Seksual a Kaibatugan[urnosen | urnosen ti taudan]

Kaibatugan ti lusngi ti lalaki ti mutil ti manimani ti babai; kaibatugan ti corpora cavernosa ti bagi ti manimani; kaibatugan ti corpus spongiosum ti vestibular a bulbo iti baba ti labia minora; kaibatugan ti butillog wenno eskroto ti labia minora ken labia mayora; ken kaibatugan ti prepusio ti akkub ti manimani. Awan rafe dagiti babbai, ta idiay, saan a konektado dagiti dua a gudua.

Panagtangar[urnosen | urnosen ti taudan]

Ti panagtangar ket ti panagtangken ken panagngato ti buto a mapasamak iti panaguttog,a kas preparsyon no kayat ti lalaki ti umiyot, no pay mabalin a mapasamak daytoy kadagiti situasion a di-seksual. Ti kangrunaan a pisiolohikal a mekanismo a mangigapu iti panagtangar ket ti autonomiko a dilasion dagiti arteria a mangitultulod iti dara iti buto. Palubusan daytoy ti ad-adu a dara a mangpunno kadagiti tallo a maraespongha a kamara iti buto nga agbanag iti panagatiddog ken panagtangken daytoy. Ti napnon nga erektil a tisiu itan ket agtalmeg ken mangpetpet kadagiti vena a mangiruar iti dara manipud iti buto. Ad-adu itan ti sumrek a dara ngem iti rumuar iti buto agingga a madanon ti equilibrio no sadino ket agpada ti kaadu ti dara a sumrek ken rumuar kadagiti dilatado nga arteria ken napetpetan a vena; magun-od kadaytoy nga equilibrio ti maysa a konstante a rukod ti panagtangar.

Fasilitaren ti panagtangar ti sexual a pannakinaig no pay saan a nasisita kadagiti dadduma pay a seksual nga aktibidad.

Panagparuar[urnosen | urnosen ti taudan]

Ti panagparuar ket ti panagipugso iti kapsit manipud iti buto, ken usual a kakuyog ti orgasmo. Maysa a serye dagiti muskulado a panagkaretret ti mangiparuar iti semilia nga aglaon kadagiti gameto ti lalaki a maawagan iti selula nga esperme wenno spermatozoa manipud iti buto (mapan iti uki, no para iti intension ti panagpaadu babaen ti seksual a pannakinaig). Masansan a resulta daytoy ti seksual nga estimulasion, a mabalin a karaman ti estimulasion ti prostrata. Daytoy ket raro a gapu ti sakit a prostratiko. Mabalin pay a mapasamak ti panagparuar bayat ti panagturog (emision a nokturnal). Ti panagkassit ket ti kondision no sadino ket madi makapagparuar.

Ti panagparuar ket addaan iti dua a paset: emision ken ti mismo a panagparuar. Ti paset nga emision ti panagkissit a reflexo ken kontrolado ti simpatetiko a sistema ti nervios, anta ti paset ti panagparuar ken kontrilado ti nadorian wenno espinal a reflexo iti level dagiti nadorian a nervios nga S2-4 babaen ti pudendal a nervios. Sarunoen ti periodo a refraktorio ti panagparuar, ken pasakbayan met daytoy sexual nga estimulasion.

Kugit[urnosen | urnosen ti taudan]

Ti kagagangayan a porma ti panagbalbaliw iti mabagbagi ket ti panagikugit: ti pannakaikkat iti parte wenno ti sibubukel a prepusio para kadagiti nadumaduma a kultural, relihioso, ken nararraro, medikal a rason.

Rukod[urnosen | urnosen ti taudan]

No pay sabasabali dagiti resulta dagiti panagadal, ti konsenso ket ti kadawyan a rukod ti nakatangar a buto ti tao ket 5.1-5.9 pulgada a kaatiddog nga addaan iti 95% nga paggidiatan ti konpidensa ti 4.23-7.53 pulgada. Ti kadawyan a kabuntog ti agarup 4.84 pulgada no todon ti panagtangar.

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig iti Buto (kategoria) iti Wikimedia Commons