Jump to content

Euklides

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Euklides
Ni Euklides idiay Eskuela ti Atenas ni Rafael
NayanakDi ammo
NatayDi ammo
PagtaenganAlehandria, Ehipto
Nakaam-ammuanEuklidiana a heometria
Dagiti Elemento ni Euklides
Sientipiko a pagsapulan
Dagiti pagobraanMatematika

Ni Euklides (Taga-ugma a Griego: Εὐκλείδης Eukleidēs), fl. 300 BC, ammo pay a kas ni Euklides ti Alehandria, ket maysa idi a Griego a matematiko, a sapasap a naibagbaga a kas ti "Ama ti Heometria". Isu ket aktibo idi idiay Alehandria idi las-ud ti panagturay ni Ptolemy I (323–283 BC). Ti bukodna a El-elemento ket maysa kadagiti kaimpluensian nga obra iti pakasaritaan ti matematika, a nagserserbi a kas ti kangrunaan alibro para iti panagisuro ti matematika (a naipangpangruna ti heometria) manipud idi naipablaak aginggana ti naladaw a maika-19 a siglo wenno nasapa amaika-20 a siglo.[1][2][3] Iti El-elemento, ni Euklides ket nakaabot ti panakaipatingga kadagiti pamunganayan a maibagbaga tattan a ti Euklidiana a heometria manipud kadagiti bassit a disso dagiti aksioma. Ni Euklides ket nagsursurat pay kadagiti obra ti perspektibo, dagiti koniko a paset, nagbukel a heometria, teoria ti numero ken kinainget.

Ti "Euclid" ket isu ti Ingles a bersion ti Griego a nagan Εὐκλείδης, a kayatna a sawen ket "Nasayaat a Gloria".[4]

  1. ^ Ball, pp. 50–62.
  2. ^ Boyer, pp. 100–19.
  3. ^ Macardle, et al. (2008). Dagiti sientista: Naisangsangayan a Tattao a Nangbaliw ti Dalan ti Pakasaritaan. New York: Metro Books. g. 12.
  4. ^ etymonline.com Naala idi 2011-12-04

Dagiti nagibasaran

[urnosen | urnosen ti taudan]
Euclides, 1703
  • "Euklides (Griego a matematiko)". Encyclopædia Britannica, Inc. 2008. Naala idi 2008-04-18.
  • Artmann, Benno (1999). Euklides: Ti Panakapartuat ti Matematika. New York: Springer. ISBN 0-387-98423-2.
  • Ball, W.W. Rouse (1960) [1908]. Ti Ababa a Pakalaglagipan ti Pakasaritaan ti Matematika (4th nga ed.). Dover Publications. pp. 50–62. ISBN 0-486-20630-0.
  • Boyer, Carl B. (1991). Ti Pakasaritaan ti Matematika (Maika-2 nga ed.). John Wiley & Sons, Inc. ISBN 0-471-54397-7.
  • Heath, Thomas (1956) [1908]. Ti Taloo pulo ket talloa Liblibro dagiti Elemento ni Euklides. Vol. 1. Dover Publications. ISBN 0-486-60088-2.
  • Heath, Thomas L. (1908), "Ni Euklides ken dagiti Tradision a Maipanggep Kaniana Naiyarkibo 2010-01-27 iti Wayback Machine", iti Euklides, Dagiti Elemento (Thomas L. Heath, ed. 1908), 1:1–6, at Dihital a Biblioteka ti Perseus Naiyarkibo 2010-01-27 iti Wayback Machine.
  • Heath, Thomas L. (1981). Ti Pakasaritaan ti Griego a Matematika, 2 Vols. New York: Dover Publications. ISBN 0-486-24073-8 / ISBN 0-486-24074-6.
  • Kline, Morris (1980). Matematika: Ti Panakapukaw ti Kinalawag. Oxford: Unibersidad ti Oxford a Pagmalditan. ISBN 0-19-502754-X.
  • O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Euklides ti Alehandria", MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews.
  • Proclus, Ti komentario iti Immuna a Libro dagiti Elemento ni Euklides, inpatarus babaen ni Glenn Raymond Morrow, Unibersidad ti Princeton a Pagmalditan, 1992. ISBN 978-0-691-02090-7.
  • Struik, Dirk J. (1967). A Concise History of Mathematics. Dover Publications. ISBN 978-0-486-60255-4.

Adu pay a mabasbasa

[urnosen | urnosen ti taudan]
  • DeLacy, Estelle Allen (1963). Ni Euklides ken ti Heometria. New York: Franklin Watts.
  • Knorr, Wilbur Richard (1975). Ti Ebolusion dagiti Euklidiana nga Elemento: Ti Panagadal ti Teoria ti Kalatakan a Kadakkel ken ti Panakaisangsangayan para iti Nasapa a Griego a Heometria. Dordrecht, Holland: D. Reidel. ISBN 90-277-0509-7.
  • Mueller, Ian (1981). Pilosopia ti Matematika ken ti Panakaipatingga ti Panakaipalpalawag kadagiti Elemento ni Euklides. Cambridge, MA: MIT Press. ISBN 0-262-13163-3.
  • Reid, Constance (1963). TiADayo a Dalan manipud kenni Euklides. New York: Crowell.
  • Szabó, Árpád (1978). Dagiti Nagrugian ti Griego a matematika. A.M. Ungar, trans. Dordrecht, Holland: D. Reidel. ISBN 90-277-0819-3.

Dagiti akinruar a silpo

[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti inadaw a sasao a mainaig ken ni Eiklides iti Wikiquote (iti Ingles)
Dagiti obra a mainaig ken ni Eiklides iti Wikisource (iti Ingles)
Dagiti midia a mainaig ken ni Eiklides iti Wikimedia Commons