Instrumento ti teklado
Ti instrumento ti teklado ket instrumento ti musika nga inay-ayam nga agusar ti teklado. Ti kaaduan kadagitoy ket ti piano. Dagiti sabali pay a kita dagiti instrumento ti teklado ket mairaman dagiti celesta, dagiti mapandagan nga idiopono a pinaadar babaen ti teklado, dagiti carillon, dagiti instrumento nga adu ti pakaigiddiatan a kadawyan a naibalayan iti torre ti kampana dagiti simbaan wenno dagiti sabali a pasdek ti munisipalidad, ken dagiti dadduma pay a saan nga akostiko nga instrumento, a kas dagiti nadumaduma nga elektroniko nga organo, sintetisador, ken dagiti teklado a nadaremdem a mangtulad ti uni ti sabali nga instrumento ti musika.[1]
Ita nga aldaw, ti termino a "teklado" ket kaaduan a maus-usar a mangibagbaga kadagiti estilo ti teklado ti sintetisador. Babaen dagiti ramay ti sensitibo ng aagay-ayam, ti teklado ket mabalin pay a mangtengngel ti dinamika, panagsasao, panagmaris, artikulasion, ken dagiti dadduma pay nga elemento iti panangiyebkas, depende iti daremdem ken dagiti naikddeng a kapabilidad iti instrumento.[1]
Pakasaritaan
[urnosen | urnosen ti taudan]Kadagiti kasapaan nga instrumento ti teklado ket dagiti pipa nga organo, sanpona, klabikordio ken sembalo. Ti organo ket awan dudua nga isu ti kaduogan kadagitoy, ket nagparang daytoy idi maikatlo a siglo SK, urayno daytoy a nasap anga instrumento, a tinawtawagan iti hydraulis, ket saan a nagusar ti teklado iti moderno a kapanunotan. Manipud ti pannakaparnuayna idi maikasangapulo ket uppat a siglo, ti organo ket nagtultuloy nga isu laeng ti intrumento ti teklado. Masansan, a ti organo ket saan nga addan iti teklado, ngem dagiti buton wenno dagiti dakkel a pamatuagan a pinaadar babaen ti napno nga ima. Gangani amin a teklado aginggana idi maikasangapulo ket lima a siglo ket addaan kadagiti pito a natural iti tungngal maysa nga octava.
Ti klabikordio ket sembalo nagparangda idi las-ud ti maika-14 a siglo, mabalin a klabikordio ti nasapsapa. Ti sembalo ken klabikordio ket kadawyan dagitoy aginggana ti adu a pannakaammpon ti piano idi maika-18 a siglo, kalpasanna daytoy ti kadayegda ket bimmassit. Ti piano ket rebolusionario idi gaputa ti pianista ket mabalinna a baliwan ti kapigsa (wenno dinamika) iti uni babaen ti panagbaliw ti kapigsa ti tunggal maysa a panagpandag ti tekla. Ti napno a nagan ti piano ket gravicèmbalo con piano e forte a ti kaibuksilanna ket sembalo nga addaan ti naalumaymay ken napigsa ngem mabalin met a maipangyababaan iti piano-forte, a ti kaibuksilanna ket naalumaymay-napigsa iti Italiano. Iti agdama a pormana, ti piano ket produkto ti maika-20 a siglo, ken adayon a naikkat iti uniken langa manipud kadagiti "piano" nga ammo idi ni Mozart, Haydn, ke ni Beethoven. Iti kinapudno, ti moderno a piano ket adu a maigiddiat manipud kadagiti piano ti maika-19 a siglo nga inusar babaen ni Liszt, Chopin, ken ni Brahms.[1]
Dagiti instrumento ti teklado ket adu pay a naparang-ay idi nasapa a maika-20 a siglo. Dagiti nasap anga instrumento ti elektromekanikal, a kas ti Ondes Martenot, ket nagparang iti kasapaan ti dayta a siglo. Daytoy ket nangruna unay a kontribusion iti pakasaritaan ti teklado.[2]
Dagiti moderno a teklado
[urnosen | urnosen ti taudan]Adu met dagiti ganetget a naipan iti panagbiruk ti maysa nga instrumento nga aguni a kas ti piano ngem awan iti kadakkel ken kadagsen. Ti elektriko a piano ket isu dagitoy ti nasapa ganetget ti dayta, urayno dagita ket naserbi nga instrumento, saan dagitoy a nagballigi a nangawis ti panagptaud ti timbre iti piano. Dagiti elektriko ken elektroniko nga organo ket naparang-y idi isu met laeng a las-ud ti panawen.
Kitaen pay
[urnosen | urnosen ti taudan]Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ a b c Kelzenberg, David (2000). "What Are Historical Keyboard Instruments?" [Ania Kadi dagiti Naipakasaritaan nga Instrumento ti Teklado?]. Midwestern Historical Keyboard Society (iti Ingles). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2013-02-12. Naala idi 2012-10-25.
- ^ "Piano Notes - Notes of the Piano" [Dagiti Nota iti Piano - Dagiti Nota iti Piano]. piano.about.com (iti Ingles). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-05-02. Naala idi 2012-03-30.
Adu pay a mabasbasa
[urnosen | urnosen ti taudan]- Young, Percy M. (1967). Keyboard Musicians of the World (iti Ingles). London: Abelard-Schuman. SBN 200-71497-X.
Dagiti silpo ti ruar
[urnosen | urnosen ti taudan]
Dagiti midia a mainaig iti Instrumento ti teklado iti Wikimedia Commons- Ti kadawyan ateklado iti panawen ti MIDI (iti Ingles)
- Renanasimiento dagiti Teklado (iti Ingles)
- Dagiti Pianoforte ni Bartolomeo Cristofori (iti Ingles)
- Ania kadi dagiti naipakasaritaan nga instrumento? Naiyarkibo 2013-02-12 iti Wayback Machine (iti Ingles)
