Integrated Taxonomic Information System
Ti Integrated Taxonomic Information System (ITIS) ket ti maysa a pannakiasmang ti Amerikano kadagiti pederal nga ahensia a naidesinio a mangited iti natalinaay ken mapagtalkan a pakaammo iti taksonomia kadagiti biolohiko a sebbangan.[1] Kasisigud a naporma ti ITIS idi 1996 a kas maysa nga inter-ahensia a grupo iti kaunegan ti pederal a gobierno ti Estados Unidos, a mairaman dagiti nadumaduma a pederal nga ahensia ti Estados Unidos, ken nagbalin itan a maysa a sangalubongan a bagi, nga agraman a makibinglay dagiti ahensia ti gobierno ti Kanada ken Mehiko. Mangala ti database manipud iti dakkel a komunidad dagiti eksperto iti taksonomia. Dagiti kangrunaan nga agserserbi ket naibalayda iti Smithsonian National Museum of Natural History ken dagiti serbisio ti IT ket ited babaen ti pasilidad ti US Geological Survey iti Denver. Ti kangrunaan a pangitengngaan iti isip ti ITIS ket dagiti sebbangan ti Amianan nga Amerika, ngem adda met dagiti sangalubongan a grupo a maipapan iti biolohia ken makitinnulong ti ITIS kadagiti sabali nga ahensia tapno mapadakkel iti sakupna iti lubong.[2]
Database ti reperensia
[urnosen | urnosen ti taudan]Mangited ti ITIS iti maysa nga automado a database ti reperensia iti sientipiko ken dagiti kadawyan a nagan para kadagiti sebbangan. Manipud idi Mayo 2016, daytoy ket aglaon iti sumurok a 839,000 sientipiko a nagnagan, dagiti sinonimo, ken dagiti kadawyan a nagan para kadagiti naindagaan, baybay, ken nasadiwa a danum a takson manipud kadagiti amin a biolohiko a pagarian (ay-ayup, mulmula, fungi, ken dagiti mikrobio). Bayat a ti sistema ket mangipatengnga iti isip kadagiti sebbangan ti Amianan nga Amerika, mangiraman pay daytoy kadagiti adu a sebbangan a saan a mabirukan iti Amianan nga Amerika, a naipangpangruna kadagiti billit, ik-ikan, dagiti ampibio, mamalia, bakteria, dagiti adu a reptilia, dagiti nadumaduma a grupo ti mula, ken dagiti adu a grupo ti inbertebrato nga ayup.[3][4] Ti datos nga ipresenta babaen ti ITIS ket maikeddeng a publiko a pakaammo, ken mabalin a nawaya a maiwaras ken makopia, ngem makiddaw ti maitunos a dakamat.[5]Masansan a maus-usar ti ITIS a kas ti de facto a taudan ti taksonomiko a datos dagiti proyekto ti pakaammo ti biodibersidad.[6]
Ikuyog ti ITIS ti tunggal maysa a sientipiko a nagan iti maysa a natalinaay ken naisangayan a taksonomiko a serial number (TSN) a kas ti "common denominator" para iti panagala iti pakaammo kadagiti banag a kas dagiti makaraut a sebbangan, dagiti bumasbassiten nga ampibio, dagiti umak-akar a billit, dagiti bilang dagiti ikan, dagiti polinador, dagiti peste ti agrikultura, ken dagiti rumrummuar a sakit. Mangipresenta daytoy kadagiti nagan iti pagalagadan a pannakaidasig nga aglaon iti mannurat, petsa, maipapan iti pannakaiwaras, ken bibliograpiko a pakaammo a mainaig kadagiti nagan. Iti pay maipatinayon, magun-od dagiti kadawyan a nagan babaen ti ITIS kadagiti nangruna nga opisial a pagsasao iti Kaamerikaan (Ingles, Pranses, Espaniol, ken Portuges).
Catalogue of Life
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti ITIS ken ti sangalubongan a kaduana, ti Species 2000, ket tinawen nga agtinnulongda a mangpataud iti Catalogue of Life, ti maysa a pagisiguraduan a listaan ken indeks dagiti sebbangan iti lubong. Ti gandat idi ti Catalogue of Life ket ti mangkompleto ti global a pagisiguraduan a listaan dagiti 1.9 a riwriw a sebbangan babaen ti tawen ti 2011.[7] Manipud idi Mayo 2012, nakaabuten ti Catalogue of Life kadagiti 1.4 a riwriw a sebbangan—ti maysa a nangruna a pasamak iti gandatna a mangkompleto ti umuna a napabaro a komprehensibo a katologo dagiti amin a sibibiag nga organismo.[8][9]
Ti ITIS ken ti Catalogue of Life ket bugas dagitoy iti inisiatibo ti Encyclopedia of Life a nairangarang idi Mayo 2007.[10] Kaaduanto a mabangon ti EOL kadagiti nadumaduma a lisensia ti Creative Commons.[11]
Daan a database
[urnosen | urnosen ti taudan]Kadagiti ~714,000 (Mayo 2016) a sientipiko a nagan iti agdama a database, agarup a 210,000 ket tinawid manipud iti database a dati a tinartaripato babaen ti National Oceanographic Data Center (NODC) iti National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) ti Estados Unidos.[4][12] Ti kabarbaro a material ket narepasodan kadagiti nangatngato a pagalagadan iti taksonomiko a kredibilidad, ken sumurok a kagudua ti kasisigud a material ket nairepason ken napasayaat iti isu met laeng a pagalagadan.[4]
Dagiti pagalagadan
[urnosen | urnosen ti taudan]Saan a naipatalna ti biolohiko a taksonomia, ken dagiti kapanunotan a manipanggep iti husto a kasasaad dagiti takson kadagiti amin nga agpang, ken dagiti husto a pannakaipuestoda, ket kankanayon a mabalbaliwan kas ti maysa a resulta iti baro a panagsukisok. Adu kadagiti aspekto iti pannakaidasig ket agtultuloy a banag iti sientipiko a panagukom. Mapabaro ti database ti ITIS tapno mairaman dagiti baro a panagsukisok no mabalinda a magun-od.
Dagiti rehistro iti kaunegan ti ITIS ket mangiraman ti pakaammo a manipanggep no kasano iti kaadayo ti mabalin a pannakaisigurado ken pannakapasingked kaniada. Ti pakaammona ket nasken a maipasigurado kadagiti sabali a pakaammo no magun-od dagitoy, ken no mabalin kadagiti nangruna a sukisok iti sientipiko a literatura.
Dagiti ahensia a kameng
[urnosen | urnosen ti taudan]- Agriculture and Agri-Food Canada
- Comisión Nacional para el Conocimiento y Uso de la Biodiversidad (CONABIO)
- National Oceanic and Atmospheric Administration
- National Park Service
- NatureServe
- Smithsonian Institution
- United States Department of Agriculture
- United States Environmental Protection Agency
- United States Geological Survey
- United States Fish and Wildlife Service
Kitaen pay
[urnosen | urnosen ti taudan]Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ "ITIS Memorandum of Understanding". Integrated Taxonomic Information System. Naala idi 2008-04-04.
- ^ Coote, Lonny D; et al. (Pebrero 2008). "Monitoring International Wildlife Trade with Coded Species Data". Conservation Biology. doi:10.1111/j.1523-1739.2007.00857.x. Naala idi 2007-05-09.
- ^ "Integrated Taxonomic Information System". Integrated Taxonomic Information System. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2016-06-06. Naala idi 2016-05-30.
- ^ a b c "Data Development History and Data Quality". Integrated Taxonomic Information System. Naala idi 2016-05-30.
- ^ "ITIS Citation". Naala idi 2012-05-09.
- ^ Page, D. M. R. (2005-04-09). "A Taxonomic Search Engine: Federating taxonomic databases using web services". BMC Bioinformatics. doi:10.1186/1471-2105-6-48. Naala idi 2009-02-05.
- ^ Guralnick, R. P.; et al. (Septiembre 2007). "Towards a collaborative, global infrastructure for biodiversity assessment". Ecology Letters. doi:10.1111/j.1461-0248.2007.01063.x. Naala idi 2007-05-09.
- ^ "One Million Species Catalogue of Life launch" (Press release). University of Reading. 2007-03-29. Naala idi 2008-03-16.[permanente a natay a silpo]
- ^ "About the Catalog of Life: 2012 Annual Checklist". Catalog of Life. Integrated Taxonomic Information System (ITIS). Naala idi 22 Mayo 2012.
- ^ "Leading Scientists Announce Creation Of Encyclopedia Of Life". Science Daily. Mayo 9, 2007. Adapted from a Harvard University news release.
- ^ "Terms of Use – Encyclopedia of Life". Encyclopedia of Life.
- ^ "NODC Taxonomic Code". National Oceanographic Data Center. Naala idi 2008-04-04.