Kinapudno

Ti kinapudno ket isu ti kasasaad dagiti banag iti pudno nga irurumsuada, ngem saan a kasla ti maiparparang wenno mabalin a naipagpagarup.^[1] Iti nalaw-lawa a pannakaipalpalawag, ti kinapudno ket mangiraman amin iti adda ken adda idin, urayno wenno daytoy ket saa a mapaliiw wenno maawatan. Ti maysa pay a nawatiwat a pannakaipalpalawag ket mairaman amin nga adda idin, dagiti adda, wenno addanto.

Dagiti pilospo, matematiko, ken dagiti taga-ugma nga agpanpanunot ken dagiti moderno nga agpanpanunot, a kas ni Aristoteles, Plato, Frege, Wittgenstein, ken ni Russell, ket nangaramidda kadagiti panangilasin a baetan ti panunot a maipadai ti kinapudno, dagiti maammuan nga abstraksion (dagiti panunot ti banbanag a mabalin a maipagpagarupan ngem saan nga agpayso), ken dagitoy ket saan pay a mabalin a nairasonan a napanunotan. Iti pannakaigiddiat ti kaadda ket kadawyan a nairestrikto laeng kadagiti addaan idin ti pisikal a kaadda wenno adda idin ti dagus a pakabatayanna iti pamay-an kadagiti panunot a maar-aramid iti utek.

Ti kinapudno ket kadawyan a maigiddiat iti maipagpagarup, naallilawan, (laeng) iti isip, dagiti tagtagainep, no ania ti abstrakto, no ania ti di agpayso, wenno ania ti piksional. Ti kinaagpayso ken mangitudo no ania ti agpayso, bayat a ti di agpayso ket mangitudo no ania ti saan. Dagiti piksion ket naikeddeng dagitoy a saan nga agpayso.

Daytoy nga artikulo dagiti nangruna nga artikulo ket pungol. Makatulongka iti Wikipedia babaen ti panagnayon iti daytoy.

Dagiti nagibasaran

^ Kompakto a Ingles a Diksionario ti Oxford iti Agdama nga Ingles, Unibersidad ti Oxford a Pagmalditan, 2005. (Napno a pannakaikabil para iti kinapudno: "kinapudno • pangnagan (pl.dagiti kinapudno) 1 ti kasasaad dagiti banag iti pudno nga irurumsuada, a saan a kasla maysa nga idealistiko wenno nailian a kapanunotan kaniada. 2 ti banag a pudno a napadas wenno nakita. 3 ti kababalin iti kasla biag a parsua. 4 ti kasasaad wenno kababalin iti kaada nga irurumsua wenno sustansia.")

Dagiti akinruar a silpo

Dagiti midia a mainaig iti Kinapudno iti Wikimedia Commons
C.D. Nawatiwat iti kinapudno
Ensiklopedia ti Stanford iti Pilosopia ken Realismo
Video: Ni Carl Sagan iti maika-4 a Panangipalpalawag ti Dimension

[1] Kompakto a Ingles a Diksionario ti Oxford iti Agdama nga Ingles, Unibersidad ti Oxford a Pagmalditan, 2005. (Napno a pannakaikabil para iti kinapudno: "kinapudno • pangnagan (pl.dagiti kinapudno) 1 ti kasasaad dagiti banag iti pudno nga irurumsuada, a saan a kasla maysa nga idealistiko wenno nailian a kapanunotan kaniada. 2 ti banag a pudno a napadas wenno nakita. 3 ti kababalin iti kasla biag a parsua. 4 ti kasasaad wenno kababalin iti kaada nga irurumsua wenno sustansia.")

[1]