Nabato a Banbantay

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Nabato a Banbantay
the Rockies (en), les Rocheuses (fr)
Kangatuan a punto
PantokBantay Elbert (Estados Unidos)
Kangato14,440 ft (4,400 m)
Nagsasabtan39°07′03.90″N 106°26′43.29″W / 39.1177500°N 106.4453583°W / 39.1177500; -106.4453583
Rukrukod
Kaatiddog3,000 mi (4,800 km)
Heograpia
PagpagilianKanada ken Estados Unidos
Dagiti
estado/probinsia
Listaan
  • Britaniko a Columbia
  • Alberta
  • Idaho
  • Montana
  • Wyoming
  • Utah
  • Colorado
  • New Mexico
Nagsasabtan43°44′28″N 110°48′09″W / 43.741208°N 110.802414°W / 43.741208; -110.802414Nagsasabtan: 43°44′28″N 110°48′09″W / 43.741208°N 110.802414°W / 43.741208; -110.802414
NagannakKordiliera ti Amianan nga Amerika
Heolohia
Tawen ti batoPrecambrian ken Cretaceous
Kita ti batoIgneo, Sedimentario ken Metamorpiko

Ti Nabato a Banbantay (Ingles: Rocky Mountains wenno the Rockies) ket ti kangrunaan a kabambantayan idiay lumaud nga Amianan nga Amerika. Ti Nabato a Banbantay ket gumay-ay ti adadu ngem 3,000 milia (4,830 km) manipud ti akin-amiananan a paset ti Britaniko a Columbia, idiay lumaud a Kanada, aginggana idiay New Mexico, idiay abagatan a laud ti Estados Unidos. Iti kaunegan ti Kabambantayan ti Amianan nga Amerika, ti Nabato a Banbantay ket kasla naisangsangayan manipud ti Kabambantayan ti Aplaya a Pasipiko ken ti Sariap a Kabambantayan ken ti Sierra Nevada nga amin dagitoy ket adadayo a naisanglad iti laud.

Ti Nabato a Banbantay ket naporma manipud idi 80 a riwriw aginggan idi 55 a riwriw a tawtawen babaen ti Laramide orohenesis. Manipud idin, ti nuruno babaen ti danum ken dagiti glasier ket nakitikit ti kabambantayan kadagiti dramatiko a ginget ken panpantok. Iti kagibusan ti kinaudi a panawen ti yelo, ti tattao ket nagrugrugida a tinataengan dagiti kabambantayan. Kalpasan dagiti Europeano, a kas ni Apo Alexander MacKenzie ken ti Lewis ken Clark ekspedision, ket nagrugrugida a nagsuksukimat ti kabambantayan, dagiti minerales ken dagiti dudot ket nagpaandar ti immuna nga ekonomiko a panasuksukimat kadagiti banbantay, urayno dagiti kabanbantayan ket saanda napusek a natataengan.

Iti agdama, kaaduan ti kabambantayan ket nasalakniban babaen kadagti parke ken kabakiran a dagdaga, ken daytoy ket nadayeg a papanan dagiti turista, a naipangpangruna ti panagpagpagna, panagkampo, panagkalkalay-ay ti bantay, panagkalap, panaganup, panagbisikleta ti bantay, panag-iski, ken snowboard.

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

Adu pay a mabasbasa[urnosen | urnosen ti taudan]

  • Baron, Jill (2002). Langlanga ti Nabato a Banbantay: ti ekolohiko a perspektibo. Island Press. ISBN 1-55963-953-9.
  • Newby, Rick (2004). Rehion ti Nabato a Banbantay. Greenwood Press. ISBN 0-313-32817-X.

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig iti Nabato a Banbantay iti Wikimedia Commons