Pintas
Ti pintas (tinawtawagan pay a kas ti kinapintas ket ti maysa a pakailasinan ti maysa atao, ayup, lugar, nanag, wenno panunot a mangited ti panakapuot a panagsanay ti rag-o wenno pannakapnek.[1] Ti pintas ket inad-adal a kas paset ti estetika, sosiolohia, sosial a sikolohia, ken kultura. Ti "umno a pintas" ket maysa nga entidad a sinidsiddaawan, wenno agtagikua kadagiti langa a kaaduan anaigupit iti pintas iti maysa a naisangsangayan a kultura, para iti kinaperpekto.
Ti pannakasanay ti "pintas" ket kanayon a mangipanggep ti panangipatarus kadagiti entidad a kas iti natimbengan ken naidangngay iti katutubo, a mabalin a mangiturong daytoy kadagiti rikna ti panakaguyugoy ken derrep ti pia. Gapu ta daytoy ket maysa a kabukbukodan a pannakasanay, daytoy ket kadawyan a naibagbaga a ti "pintas ket adda iti kumitkita."[2]
Adda ti ebidensia a dagiti panagipagarup ti pintas ket ebolusionario a naikeddeng, a ti banbanag, dagiti aspekto ti tao ken dagiti ladawan ti daga a naipampanunotan a napintas ket kayarigan a mabirukan kadagiti amin a kasasaad a makaited ti napasayaat a pannakaungar ti agipagpagarup a henero ti tao.[3][4]
Ti klasiko a Griego a pangnagan para iti "pintas" idi ket ti κάλλος, kallos, ken ti pangilasin para iti "napintas" idi ket ti καλός, kalos. Ti Koine a Griego a baliakas para iti napintas idi ket ti ὡραῖος, hōraios,[5] ti maysa a panangilasin nga etimolohiko a nagtaud manipud iti balikas a ὥρα, hōra, a kayatna a sawen ket "oras". Iti Koine a Greigo, ti pintas idi ket naitaripnong iti "napanawenan".[6] Isu a, ti naluom a prutas (a napanawanan) ket naipampanunotan idi a napintas, isu a ti ubing a balasang nga agparparang a maysa a manakman wenno ti manakman a babai nga agparparang a kas ub-ubing ket saan a naipampanunotan a napintas. Iti Atiko a Griego, ti hōraios ket adu idi ti kayatna sawen, a mairaman ti "kinaagtutubo" ken "pannakamanakman".[6]
Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]
- ^ "pintas, n.". OED Online. Disiembre 2011. Unibersidad ti Oxford a Pagmalditan. Maala idi Pebrero 11, 2012
- ^ Gary Martin (2007). "Ti pintas ket adda iti kumitkita". The Phrase Finder. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi Nobiembre 30, 2007. Naala idi Disiembre 4, 2007.
- ^ Ti Oxford a Manual para iti Estetika
- ^ http://www.ted.com/talks/denis_dutton_a_darwinian_theory_of_beauty.html
- ^ Matthew 23:27, Tigtignay 3:10, Flavius Josephus, 12.65
- ^ a b Euripides, Alcestis 515.
Dagti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]
Dagiti midia a mainaig iti Pintas iti Wikimedia Commons
Dagiti inadaw a sasao a mainaig iti Pintas iti Wikiquote (iti Ingles)
| Sapasap | |
|---|---|
| Dagiti nailian a biblioteka | |
| Dadduma | |
 | Daytoy nga artikulo dagiti nangruna nga artikulo ket pungol. Makatulongka iti Wikipedia babaen ti panagnayon iti daytoy. |