Jump to content

Kudil

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
(Naibaw-ing manipud iti Skin)
Ti ugis-ugis ti kudil ti tao.

Ti kudil ket isu ti naalumaymay a pannakabungon dagiti bertebrata. Dagiti dadduma pay a pannakabungon ti ayup a kas ti akin-ruar a rurog ti artropoda ket adda ti sabali a taudan ti panagrang-ay, estruktura ken kimiko a pakabuklan. Ti pangnagan a kutaneo ket ti kaibusilanna ti "maipapan iti kudil" (manipud ti Latin cutis, kudil). Kadagiti mamalia, ti kudil ket isu ti kadakkelan nga organo iti sistema ti integumentario a binuklan dagiti tuon iti ektodermo a kulanit, ken mangsalaknib kadagiti piskel, tultulang, ken dagiti ligamento ken dagiti akin-uneg nga organo.[1] Ti sabali a kita ti kudil ket adda met kadagiti ampibia, dagiti reptilia, ken dagiti billit.[2] Amin dagiti mamalia ket addan kadagiti buok ti kudilda, uray dagiti marino a mamamlia a kasla agparparang nga awan buokda. Ti kudil ket makitignay iti enbironmento ken isu ti umuna a linia iti depensa manipud kadagiti akin-ruar a banag. Kas pagarigan, ti kudil ket addaan ti nanruna a papael iti panagsalaknib ti bagi kadagiti patoheno[3] ken ti adu unay a pannakapukaw ti danum.[4] Dagiti dadduma pay nga annongna ket dagiti insulasion, panagtimbeng ti temperatura, panagrikna, ken ti panagpataud kadagiti poliko ti bitamina D. Ti nakaro a nadadael a kudil ket mabalin a maagasan babaen ti panagporma ti kulanit ti piglat.Ti kapuskol ti kudil ket agdumaduma manipud kadagiti lokasion iti maysa nga organismo. Kas pagarigan iti tattao , ti kudil a mabirukan iti sirok dagiti mata ken ti paraigid ti kalub ti mata ket isu ti kaingpisan a kudil iti bagi iti 0.5 mm a kapuskol, ket maysa daytoy kadagiti umuna a lugar a makaipakita kadagiti senial iti panaglakay. Ti kudil dagiti palad ken dagiti dapan iti saka ket 4 mm ti kapuskolna ken isu dagitoy ti kapuskolan a kudil iti bagi.

Dagiti nagibasaran

[urnosen | urnosen ti taudan]
  1. ^ "Panagaywan ti Kudil" (repaso), Health-Cares.net, 2007
  2. ^ Alibardi L. (2003). Pannaka-ampon iti daga: Dagiti kudil ti reptilia a maipada kadagiti ampibia ken dagiti endotermo nga amniota. J Exp Zoolog B Mol Dev Evol. 298(1):12–41. PMID 12949767
  3. ^ Proksch E, Brandner JM, Jensen JM. (2008).Ti kudil: ti maysa a nangruna a bangen. Exp Dermatol. 17(12):1063–72. PMID 19043850
  4. ^ Madison KC. (2003). Bangen nga annong ti kudil: "la raison d'être" iti epidermis. J Invest Dermatol. 121(2):231-41. doi:10.1046/j.1523-1747.2003.12359.x PMID 12880413