Subsebbangan
Iti biolohiko a pannakaidasig, ti subsebbangan (naipangyababaan ti "subsp." wenno "ssp.") ket mabalin a ti taksonomiko a ranggo a ababbaba ngem ti sebbangan, wenno maysa a taksonomiko a unit iti dayta a ranggo. Ti subsebbangan ket saan a mabigbigan no agmaymaysa: ti sebbangan ket mabalin a mabigbigan nga awan kadagiti subsebbanganna wenno dua wenno ad-adu (mairaman dagiti napukawen), ngem saan a mabalin nga agmaymaysa.
Dagiti organismo a tagikua dagiti nadumaduma a subsebbangan iti isumet laeng a sebbangan ket makabaelda ti makipinnutot ken makapataud kadagiti nalames a kaputotan, ngem kadawyan dagitoy a saanda a makipinnutot iti katutubo gapu ti heograpiko a pannakaisinawenno dadduma pay a banag. Dagiti paggigiddiatan a nagbaetan dagiti nadumaduma a subsebbangan ket kadawyan a saan unay a malasin ngem dagiti paggigiddiatan a nagbaetan dagiti sebbangan. Dagiti pakailasinan a maigupit kadagiti subsebbangan ket kadawyanda a nagbalaliw a kas maysa aresulta ti heograpiko a pannakaiwarwaras wenno pannakaisinsina.
Nomenklatura
[urnosen | urnosen ti taudan]Iti soolohia, ti International Code of Zoological Nomenclature (Maika-4 nga edision, 1999) ket mangawat laeng ti maysa a a ranggo ti baba iti sebbangan, ti naibagbaga a ranggo ti subsebbangan.[1] Dagiti sabali pay a pannakaigrupo, ket dagiti entidad ti "inprasubespeipiko" ket awanda kadagiti nagan a tinartaripato babaen ti ICZN. Dagiti kastoy a porma ket awan ti opisial a kasasaad iti ICZN, urayno dagitoy ket mabalin a naserbi iti panangipalplawag kadagiti altitudinal wenno heograpiko a klina, dagiti kita ti taraken, dagiti [[Dagiti _transheniko_nga_ayup#Transheniko_nga_ayayup|transheniko nga ayup], kdpy. Bayat a ti sientipiko a nagan dagiti sebbangan ket maysa a binomen, ti sientipiko a nagan dagiti subsebbangan ket trinomen - ti binomen a sinaruno babaen ti subespesipiko a nagan. Ti dua anagan ti tigre ket Panthera tigris, isunga para iti tigre ti Sumatra ti tallo a naganna ket, kas pagarigan, Panthera tigris sumatrae.
Iti basteriolohia, ti laeng ranggo iti babab ti sebbangan a nalawag a natartaripato babaen ti kodigo ti nomenklatura ket ti subsebbangan, ngem ti inprasubespesipiko a taksa ket nangrunada unay iti bakteriolohia; Ti apendiks 10 iti kodigo ketmangipakpakita kadagiti rekomendasion a maikeddeng tapno mangawis ti panagpapada iti panagipalplawag iti kastoy a taksa. Dagiti nagan a naipablaak sakbay idi 1992 iti ranggo ti karuay ket naal-ala dagitoy a kas nagan dagiti subsebbanagn.[2] (kitaen ti International Code of Nomenclature of Bacteria)
Iti botanika, sagiti subsebbangan ket maysa kadagit iadu a ranggo ti baba dagiti sebbangan, a kas ti karuay, subkaruay, porma, ken subporma. Ti subespeipiko a nagan ket sarunuan babaen ti "subsp." wenno "ssp.", a aks ti Schoenoplectus californicus ssp. tatora (Totora). Nlaglagipen nga amin a parte ti dua a nagan ket nakairig malaksid ti pudno a balikas ti "subsp." wenno "ssp." Ti aniaman a botaniko a nagan a mairaman dagiti subsebbangan, karuay, kdpy., ket tinawtawagan ti maysa a inpraespesipiko.
Kitaen pay
[urnosen | urnosen ti taudan]Dagiti nota
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ "Index". International Code of Zoological Nomenclature. Maikapat nga Edision. Ti Museo ti Masna a Pakasaritaan. Enero 1, 2000. Naala idi Enero 17, 2013.
- ^ "Chapter 3Rules of Nomenclature with Recommendations". National Center for Biotechnology Information. Naala idi Enero 17, 2013.
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- Ernst W. Mayr, Peter D. Ashlock: Dagiti Pamunganayan ti Sistematika a Soolohia, Mcgraw-Hill College, 1991, ISBN 0-07-041144-1