Allagat
| Allagat | |
|---|---|
Taksonomia 
| |
| Pagarian: | Plantae |
| Klado: | Tracheophytes |
| Klado: | Angiospermae |
| Klado: | Magnoliids |
| Urnos: | Magnoliales |
| Pamilia: | Annonaceae |
| Henero: | Uvaria |
| Sebbangan: | U. rufa
|
| Dua a nagan | |
| Uvaria rufa | |
Ti allagat (Uvaria rufa) ket sebbangan ti agkalkalatkat wenno bassit a kayo a kadawyan nga ammo iti Tagalog iti Susung-kalabaw ('suso ti nuang') wenno iti Ingles iti Torres Strait scrambler, ket mula iti pamilia ti Annonaceae. Daytoy ket masna nga agtubtubo idiay Tailandia, Baro a Guinea, Filipinas, ken kaaduanna idiay Malesia ken idiay Cape York Peninsula ti Australia.[1]
Deskripsion
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti allagat ket dagiti monoecious a kankanayon a berde a kayo nga agtubo iti katayag iti 4 aginggana iti 6 a metro.[2] Dagiti berde unay a bulongda ket agsisinnublat a naurnos ken addaan iti kasla puso a sukog iti batayanna. Ti rabaw ket nalamuyot ken nakersang no aprosan. Dagiti sabong ket bassit ken addaan iti nalabbasit unay a maris ken dagiti naallid a petalio. Dagiti bunga ket agparang manipud iti Mayo aginggana iti Agosto, ken dagitoy ket rimpuok ti timbukel wenno immitlog a prutas nga addaan iti maris iti kahel wenno nalabbasit. Ti tunggal maysa ket aglaon kadagiti bukel a nabungon iti masarang a lasag.
Dagiti usar
[urnosen | urnosen ti taudan]Dagiti prutas ti allagat ket naimas a makan, dagitoy ket addaan iti natadem a sam-it ken naalsem a nanam.[3] Iti Tagalog daytoy ket makunkuna a suso ng kalabaw wenno susung-kalabaw ('Suso ti nuang) gapu ti langana.
Ti tarikayona ket maus-usar pay a kas pangsukat iti Rattan.
Kitaen pay
[urnosen | urnosen ti taudan]Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ Hyland, B. P. M.; Whiffin, T.; Zich, F. A.; et al. (Dis 2010). "Factsheet – Allagat". Australian Tropical Rainforest Plants. Edition 6.1, online version [RFK 6.1]. Cairns, Australia: Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation (CSIRO), through its Division of Plant Industry; the Centre for Australian National Biodiversity Research; the Australian Tropical Herbarium, James Cook University. Naala idi 20 Hunio 2013.
- ^ "Susung-kalabaw (Uvaria rufa)". The Indi Journal: A Conservationist's Journal on Philippine Indigenous Flora. Nobiembre 2, 2009. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-01-09. Naala idi 16 Disiembre 2010.
- ^ Marketman. "Susu ng Kalabaw/Carabao Teats". Market Manila. Naala idi 20 Disiembre 2010.