Atomiko a numero

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Ti panangilawlawag iti superindises ken subindises a kas makita idiay atomiko a numero a panakaimatangan.

Iti kimka ken pisika, ti atomiko a numero (naamammoan pay a kas ti proton a numero) ket isu ti numero dagiti proton a mabirukan idiay pakatengngaan iti maysa nga atomo ken daytoy ngarud ket kapadpada ti karga a numero dagiti katengngaan. Daytoy ket kadawyan a mairepresenta babaen ti simbolo a Z. Ti atomiko a numero ket naisangsangayan nga inaganan ti maysa a kimiko nga element0. Iti maysa nga atomo iti agmangngamangnga a karga, ti atomiko a numero ket kapadpadana ti bilang dagiti elektron.

Ti atomiko a numero, Z, ket saan koma a mairiro iti masa a numero, A, a daytoy ket ti dagup a bilang dagiti proton ken dagiti neutron iti katengngaan iti maysa nga atomo. Dagiti bilang iti neutron, N, ket naamammoan a kas ti neutron a numero iti atomo; isu a ti, A = Z + N. Yantangay a dagiti proton ken dagiti neutron ket addaanda ti agarup nga agpadpada a masa (ken ti masa dagiti elektron ket maliwayan para kadagiti adu a kapanggepan), ken ti masa a kurang ket kadawyan a bassit laeng a no maipada iti masa, ti atomiko a masa iti maysa nga atomo ket agarup a kapadpada ti A.

Dagiti atomo nga addaan iti kapadpada nga atomiko a numero a Z ngem addaan iti sabali a numero ti neutron N, ngarud ket addaan ti sabali nga atomiko a masa, ket dagitoy ket naamammoan a kas dagiti isotopo. Kaaduan kadagiti masna a rumsua nga elemento ket rumsuada a kas samusam nga isotopo, ken ti kalalainganna nga atomiko a masa kadagitoy a samusam ket agikeddeng kadagiti atomiko a kadagsen dagiti elemento.

Ti kadawyan a simbolo a Z ket naipagarup a naggapu ti balikas nga Atom z ahl (atomiko a numeror) iti Aleman .