Bali

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Bali
Ti pannakailadawan ti Bali
Ti pannakailadawan ti Bali
Wagayway ti Bali
Eskudo ti Bali
Map
Mapa a pakabirukan ti Bali
Ti Bali ket mabirukan idiay Indonesia
Bali
Bali
Nagsasabtan: 8°30′0″S 115°0′0″E Nagsasabtan: 8°30′0″S 115°0′0″E
PagilianIndonesia
NapundarAgosto 14, 1958
KapitolioDenpasar
Gobierno
 • DauloI Wayan Koster
Kalawa
 • Dagup5,780.06 km2 (2,231.69 sq mi)
Kangato
73 m (240 ft)
Populasion
 (2021)
 • Dagup4,362,700
 • Densidad750/km2 (2,000/sq mi)
Kodigo ti koreo
80xxx, 82xxx
Websitewww.baliprov.go.id

Ti Bali (Balines: ᬩᬮᬶ, Indones: Pulau Bali, Provinsi Bali) ket ti maysa nga isla a probinsia ti Indonesia nga addaan iti kaaduan a populasion iti Hindu. Ti probinsia ket mangiraman ti isla ti Bali ken dagiti pay babassit a kaarruba nga isla, a naipangpangruna ti Nusa Penida, Nusa Lembongan ken Nusa Ceningan. Daytoy ket mabirukan iti akinlaud unay a patingga ti Is-isla Basbassit a Sunda, a mabirukan ti Java iti laud ken ti Lombok iti daya. Ti kapitoliona ket ti Denpasar ken mabirukan daytoy iti akin-abagatan a parte ti isla.

Iti populasion iti 3,890,757 iti senso idi 2010,[1] ken 4,225,000 manipud idi Enero 2014,[2] ti isla ket ayan ti kaaduan a minoridad a Hindu ti Indonesia. Segun ti senso idi 2010, 83.5% ti populasion ti Bali ket agraraem iti Balines a Hinduismo,[3] sarunean babaen ti 13.4% Muslim, Kristianidad iti 2.5% ken Budismo 0.5%.[4]

Ti Bali ket popular a papanan dagiti turista, ken nakakita daytoyen iti iyaadu kadagiti turista manipud kadagiti tawen ti 1980.[5] Dagiti mainaig iti turismo a negosio ket mangbukel iti 80% iti ekonomiana.[6] Daytoy ket ammo para iti nasayaat a naparang-ay nga artena, a mairaman ti tradisional ken moderno a sala, eskultura, pinintaan, lalat, panagobra iti metal ken musika. Ti Internasional a Piesta ti Pelikula ti Indonesia ket tinengtengngel iti tinawen idiay Bali. Idi Marso 2017, ninaganan ti TripAdvisor ti Bali a kas ti kasayaatan a papanan iti bukodna a gunguna iti Traveller's Choice.[7]

Ti Bali ket parte ti Tranggulo ti Korales, ti lugar nga addaan iti kangatuan iti biodibersidad dagiti sebbangan ti baybay.[8] Iti daytoy laeng a lugar, sumurok a 500 nga agparpartuat iti raw-ang a sebbangan ti korales ti mabirukan ditoy. Para iti panangiyasping, daytoy ket agarup a mamin 7 nga ad-adu ngem ti intero a Karibe.[9] Iti kaudian, ti Bali ket nangsangaili iti ASEAN Summit idi 2011, ti 2013 APEC ken Miss World 2013. Ti Bali ket ayan ti sistema ti panagsibgo ti Subak, ti maysa a Lugar a Tawid ti Lubong ti UNESCO .[10] Daytoy ket ayan pay ti naikaykaysa a kompederasion dagiti pagarian a mangbukel kadagiti 10 a tradisional a naarian a Balines a babbalay, nga iti tunggal maysa a balay ket mangituray iti naisangayan a heograpiko a lugar. Ti kompederasion ket isu ti nagsukat ti Pagarian ti Bali.[11] Dagiti naarian a balay ket saan a bigbigen babaen ti gobierno ti Indonesia; nupay kasta, naipatpatarayen dagitoy manipud idi napundarda sakbay ti kolonisasion ti Olanda.[12]

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ "Indonesia (Urban City Population): Provinces & Cities – Statistics & Maps on City Population". Citypopulation.de. 1 Mayo 2010. Naala idi 30 Disiembre 2012.
  2. ^ Ni Komang Erviani (17 Disiembre 2012). "Bali faces population boom, now home to 4.2 million residents". Bali Daily via The Jakarta Post. Naala idi 30 Disiembre 2012.
  3. ^ Penduduk Menurut Wilayah dan Agama yang Dianut (2010 Census). bps.go.id
  4. ^ "Penduduk Menurut Wilayah dan Agama yang Dianut" [Population by Region and Religion Bali Province]. Sensus Penduduk 2010. Badan Pusat Statistik.
  5. ^ Vickers, Adrian (2013-08-13). Bali: A Paradise Created (iti Ingles). Tuttle Publishing. ISBN 978-1-4629-0008-4.
  6. ^ Desperately Seeking Survival Naiyarkibo 2013-08-27 iti Wayback Machine Time. 25 Nobiembre 2002.
  7. ^ "Bali named as best destination in the world by TripAdvisor". Nzherald.co.nz. 22 Marso 2017. Naala idi 30 Abril 2017.
  8. ^ Dudley, Nigel; Stolton, Sue (2010-08-12). Arguments for Protected Areas: Multiple Benefits for Conservation and Use (iti Ingles). Routledge. ISBN 978-1-136-54292-3.
  9. ^ "Species diversity by ocean basin". NOAA Coral Reef Conservation Program. 9 Mayo 2014. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 12 Mayo 2014.
  10. ^ Evans, Kate (2012-06-27). "World heritage listing for Bali's 'Subak' tradition". ABC News (iti Ingles). Naala idi 2017-09-14.{{cite news}}: Panagtaripato ti CS1: url-status (silpo)
  11. ^ Fokwang, Jude Thaddeus Dingbobga; Langmia, Kehbuma (2011). "Introduction:Society and culture in early 21st century Bali". Society and Change in Bali Nyonga: Critical Perspectives (iti Ingles). African Books Collective. p. 1. ISBN 9789956579396.
  12. ^ Robinson, Geoffrey (1995). The Dark Side of Paradise: Political Violence in Bali (iti Ingles). Cornell University Press. ISBN 0-8014-8172-4.

Bibliograpia[urnosen | urnosen ti taudan]

  • Haer, Debbie Guthrie; Morillot, Juliette & Toh, Irene (2001). Bali, a traveller's companion. Editions Didier Millet. ISBN 978-981-4217-35-4.
  • Gold, Lisa (2005). Music in Bali: Experiencing Music, Expressing Culture. New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-514149-0.
  • Taylor, Jean Gelman (2003). Indonesia: Peoples and Histories. New Haven and London: Yale University Press. ISBN 0-300-10518-5.
  • Pringle, Robert (2004). Bali: Indonesia's Hindu Realm; A short history of. Short History of Asia Series. Allen & Unwin. ISBN 1-86508-863-3.

Adu pay a mabasbasa[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig iti Bali iti Wikimedia Commons
Pakaammo ti panagbiahe idiay Bali manipud iti Wikivoyage (iti Ingles)