Capra (henero)

Capra
Babae nga ibex
Taksonomia
Pagarian:	Animalia
Pilo:	Chordata
Klase:	Mammalia
Urnos:	Artiodactyla
Pamilia:	Bovidae
Subpamilia:	Caprinae
Henero:	Capra Linnaeus, 1758

Ti kalding ket maysa a mammal iti genus a Capra nga addaan siam nga kita: ti Ibex, ti West Caucasian Tur, ti East Caucasian Tur, ti Markhor, ken ti Atap a Kalding.

Ti ayup a kadawyan a maawagan iti "kalding" ket isu ti napaamo a kalding (Capra aegagrus hircus), a domesticado a kita iti sebbangan ti Atap a Kalding. Dagiti kalding ket bovid a kamkameng ti familia a Bovidae) ken caprins iti subfamilia a Caprinae. Agngatingat dagiti kalding, addaanda iti boksit nga uppat ti siledna a mangak-akem iti pannakagiling a nalaing ti taraonda.

Sebbangan

• Capra aegagrus - atap a kalding (Bezoar Goat, Pasang)
  • Capra aegagrus hircus - Napaamo a Kalding
  • Capra aegagrus creticus - kri-kri (Cretan goat, Agrimi, Cretan ibex)
• Capra caucasia - West Caucasian tur
• Capra cylindricornis - East Caucasian tur
• Capra hircus - Cashmere goat
• Capra falconeri - markhor
  • Capra falconeri heptneri - Bukharan markhor
  • Capra falconeri chialtanensis - Chialtan markhor
  • Capra falconeri megaceros - straight-horned markhor
  • Capra falconeri jerdoni - Suleman markhor
• Capra ibex - alpine ibex
  • Capra ibex ibex
  • Capra ibex nubiana - Nubian ibex
  • Capra ibex sibirica - Asiatic ibex
• Capra pyrenaica - Spanish ibex
  • Capra pyrenaica pyrenaica - Pyrenean Ibex†
  • Capra pyrenaica lusitanica - Portuguese Ibex†
• Capra walie - Walia ibex

Panagtaraken ken pakaaramatan

Kaykayat ti kalding dagiti nakayo ken naruot nga species a mulmula, kanenna nga umuna dagiti naganus nga uggot ken bulbulong sananto ipababa a kanen dagiti dadduma a bulbulong ken no dadduma pati ubbak ti mula.
Ladawan ni Scott Bauer para iti USDA

Ti domesticado a kalding, Capra aegagrus hircus, ket maysa kadagiti kabayaganen a matartaraken nga species. Iti rinibribun a tawtawen, maar-aramat iti intero a sangalubongan ti domesticado a kalding a taudan ti gatas, karne (maawagan iti chevon), buok, ken lalat. Iti naudi a siglo, naglatak met ti kalding kas taraken iti balay.

Ti lalat ti kalding ket nalatak a maus-usar iti Tengnga a Pampanawen kas pagiboteliaan iti danum ken arak iti panagdaliasat, ken kas papel a pagsuratan iti sumagmamano a rehion.

Ti karne ken gatas ti kalding ket maar-aramat agpapan ita, ngem saanen a gagangay iti Estados Unidos a kas kadagiti dadduma a rehion iti lubong. Maibilang ti gatas ti kalding kas universal a gatas agsipud ta mabalin nga ipauneg ti adu a mammal. Iti Filipinas, popular ti kalding kas karne a masida ket nalatak kadagiti luto a Filipino a kas iti caldereta ken adobo. Iti Kailokuan, masansan a kalding ti kaykayat dagiti Ilokano a lutuen kas pinapaitan ken kilawen.