Gobierno
Ti gobierno ket nalawa a naipalplawag a kas ti administratibo nga organisasion nga addaan iti katurayan a mangituray ti maysa a politikal nga estado.[1] Iti Britaniko nga Ingles (ken dagiti Mankomunidad ti Pagpagilian), ti gobierno ket naak-akikid a mangitudtudo ti naisangsangayan nga administratibo a burokrasia nga agtengtenggel iti maysa nga estado iti naited a panawen[2]—ket naam-ammuan iti Amerikano nga Ingles a kas maysa nga administrasion. Iti Amerikano nga Ingles, ti gobierno ket mangitudtudo ti dakdakkel a sistema baaen pannakaurnos kadagiti ania man nga estado.[3] Iti adu pay a maipatinayon, ti gobierno ket sagpaminsan pay nga inus-usar iti Ingles a kas maysa a sinonimo para iti panagturay.
Iti kaso ti nalawa a pannakaipalplawag, ti gobierno ket buklen dagiti lehislador, dagiti administrador, ken dagiti arbitrador. Ti gobierno ket isu ti kabuksilan panangipatungpal ti annuroten ti estado, ken isu pay ti mekanismo para iti panangikeddeng ti annuroten ti estado. Ti porma ti gobierno, wenno ti porma ti panagturay ti estado, ket mangitudtudo ti agasmang dagiti politikal a patakder babaen ti pannaka-urnos ti gobierno.
Dagiti estado ket sinerian babaen ti maysa nga agtultuloy a panagsasaruno kadagiti nadumaduma a gobierno.[4] Kadagiti tunggal maysa nga agsasaruno a gobierno ket buklen ti maysa abagi dagiti agmaymaysa a tattao nga agtengtenggel ken agsansanay ti panagtengnggel ti politikal a panagaramid ti keddeng. Dagiti tignayda ket ti panagaramid ken pannanngipatungpal kadagiti linteg ken mangkappia kadagiti suppiatan. Kadagiti dadduma a kagimongan, daytoy a grupo ket sagpaminsan a kabukbukodan a matagtaginayon wenno tinawtawid a klase. Kadagiti dadduma pay a kagimongan, a kasla dagiti demokrasia, ti politikal a papel ket agtaltalinaay, ngem adda dagiti kanayon a panagsisinnukat ti tattao a mangpunpunno kadagiti puesto.[5]
Ti ania man a kita ti gobierno ket agdama maapektaranna dagiti tignay ti tattao kadagiti adu a nangruna a waya. Gapu ti daytoy a rason, dagiti politikal a sientista ket sapasapda nga agsupsupiat a ti gobierno ket nasken a saan a kabukbukodan a maadadal. Nagsisinnupiatda a ti gobierno ket nasken a maadal a mairaman ti antropolohia, ekonomia, pakasaritaan, pilosopia, siensia, ken sosiolohia.
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ "Inggles a Diksionario ti Oxford" (Online nga ed.). Unibersidad ti Oxford a Pagmalditan. Nobiembre 2010. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-06-30. Naala idi 2012-12-03.
- ^ Bealey, Frank, ed. (1999). "gobierno". Ti Blackwell a diksionario ti politikal a siensia: ti alagaden ti agar-aramat kadagiti terminona. Wiley-Blackwell. p. 147. ISBN 978-0631206958.
- ^ "Inggles a Diksionario ti Oxford: Amerikano nga Inggles" (Online nga ed.). Unibersidad ti Oxford a Pagmalditan. 2012. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2013-05-02. Naala idi 2012-12-03.
- ^ Flint, Colin; Taylor, Peter (2007). Politikal a Heograpia: Ekonomia ti lubong, Pagilian-Estado, ken Lokalidad (Maika-5 nga ed.). Pearson/Prentice Hall. p. 137. ISBN 978-0-13-196012-1.
- ^ Barclay, Harold (1990). Tattao nga Awan Gobiernona: Ti Antropolohia ti Anarkia. Left Bank Books. p. 31. ISBN 1-871082-16-1.
Arnheim, M.T.W. Aristokrasia iti Griego a Kagimongan. Londres: Thames ken Hudson, 1997.
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan]- Dagiti kita ti Turay Naiyarkibo 2012-04-26 iti Wayback Machine
- CBBC Newsround : dagiti kita ti gobierno
 | Daytoy nga artikulo dagiti nangruna nga artikulo ket pungol. Makatulongka iti Wikipedia babaen ti panagnayon iti daytoy. |