Pagsasao a Galego
| Galego | |
|---|---|
| galego | |
 | |
| Pannakabalikas | [ɡaˈleɣo] |
| Rehion | Galicia ken dagiti asideg a lugar idiay Asturias ken Kastila ken León |
Patubo a mangisasao | (3.2 riwriw ti nadakamat idi 1986)[1] 58% dagiti L1 nga agsasao idiay Galicia (2007)[2] |
Nasapa a porma | |
| Galego nga abesedario (Latin a sinuratan) Galego a Braille | |
| Opisial a kasasaad | |
Opisial a mangisasao |  Galicia (Espania); maawat a maisasao a kas ti Portuges babaen ti Parlamento ti Kappon ti Europa. |
| Nagalagad | Naarian nga Akademia ti Galicia |
| Kodkodigo ti pagsasao | |
| ISO 639-1 | gl |
| ISO 639-2 | glg |
| ISO 639-3 | glg |
| Linguaesperio | 51-AAA-ab |
 | |
Ti Galego (galego IPA: [ɡaˈleɣo]) ket pagsasao ti sanga ti Lumaud nga Ibero-Romanse. Daytoy ket insasao babaen dagiti 3 million a tattao, a naipangpangruna idiay Galicia, ti maysa nga autonomo a komunidad a mabirukan idiay amianan a laud ti Espania, nga idiay ket opisial a kakuyogna ti Espaniol. Ti pagsasao a naisasao pay kadagiti sona ti pagbeddengan dagiti kaarruba a rehion ti Espania ti Asturias ken Kastila ken León, ken babaen pay dagiti imigrante a komunidad ti Galicia iti dadduma pay a paset ti Espania, in Latin nga Amerika, ti Estados Unidos, Suisa ken dagiti dadduma pay a lugar idiay Europa.
Ti Galego ket paset ti isu met laeng a pamilia dagiti pagsasao a kas ti Pagsasao a Portuges, ken isuda a dua ket makibinnigayda ti agpada a taudan. Ti nagbingayan a Galego-Portuges a lirika (maika-13 ken 14 a sigsiglo) ket isu idi kadagiti naisangayan a literatura a napataud idiay Europa iti Tengnga a Panpanawen. Dagiti alagaden dagiti dialekto ti Portuges ken Galego ket nagrugrugi a nagbalbaliw idi maika-13 ken maika-14 a sigsiglo.[3]
Ti leksikon ti pagsasao ket kaaduan a naala iti Latin, urayno daytoy ket aglaon met kadagiti nangrun a abilang dagiti balikas ti Hermaniko ken Keltiko a taudan, ken dagiti dadduma pay a sustrato ken dagiti adstrato ket naawatda pay, a naipangpangruna babaen ti Espaniol ken Portuges, ti adu a bilang dagiti pangnagan manipud kadagiti Arabo nga idi Tengnga a Panpanawen ket isuda ti nagturay iti akin-abagatan nga Iberia.
Ti pagsasao ket opisial a timbengen babaen idiay Galicia babaen ti Naarian nga Akademia ti Galicia. Nupay kasta, dagiti nawaya a gunglo a kas ti Gunglo ti Pagsasao ti Galicia ken ti Akademia ti Galicia iti Pagsasao a Portuges ket mangiraman ti Galego a kas paset ti pagsasao a Galego-Portuges.
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ Galego iti Ethnologue (maika-17 nga ed., 2013)
- ^ "observatoriodalinguagalega.org". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2013-08-22. Naala idi 2014-01-23.
- ^ de Azevedo Maia, Clarinda (1997). História do galego-português: estado linguístico da Galiza e do noroeste de Portugal desde o século XIII ao século XVI (com referência à situação do galego moderno) (Reimpressã da edição do INIC (1986). nga ed.). Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian. ISBN 9789723107463.
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan]
Dagiti alagaden ti Galego:
- LOIA: Nawaya apagsurotan ti pagsasao a Galego (iti Ingles).
- Batayan a pakaammo para iti pagsasao a Galego (iti Ingles, Espaniol, ken Galego)