Jump to content

Mansanas

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia

Mansanas
Bunga
Sabsabong
Taksonomia urnosen
Pagarian: Plantae
Klado: Tracheophytes
Klado: Angiospermae
Klado: Eudicotidae
Klado: Rosids
Urnos: Rosales
Pamilia: Rosaceae
Henero: Malus
Sebbangan:
M. pumila
Dua a nagan
Malus pumila
Miller, 1768
Kapada a nagan[1][2]
  • Malus communis Desf.
  • Malus domestica Borkh. nom. illeg.
  • M. frutescens Medik.
  • M. paradisiaca (L.) Medikus
  • M. sylvestris Mil.
  • Pyrus malus L.
  • Pyrus malus var. paradisiaca L.
  • Pyrus dioica Moench

Ti mansanas (manipud iti Espaniol: Manzana) ket isu ti pomo a bunga ti kayo ti mansanas, iti sebbangan ti Malus domestica iti rosas a pamilia (Rosaceae). Daytoy ket maysa kadagiti kaaduan a naimuyongan nga agbungbunga a kayo, ken ti kaaduan nga ammo iti ania man a kamkameng iti henero ti Malus nga inus-usar babaen ti tattao. Dagiti mansanas ket dumakkelda kadagiti bassit nga agtintinnag iti bulong a kaykayo. Daytoy a kayo ket nagtaud manipud diay Tengnga nga Asia, nga idiay ket mabirukan pay laeng dagiti naatap a tinaudanna a Malus sieversii. Dagiti mansanas ket naimuyonganen kadagiti napalabas a rinibu a tawen idiay Asia ken Europa, ken naisangpet idiay Amianan nga Amerika babaen dagiti kolonista a Europeano. Dagiti mansanas ket adda idin kadagiti mitolohia ken dagiti relihion kadagiti adu a kultura, a mairaman ti Nordika, Griego ken dagiti Kristiano a tradision. Idi 2010, ti henoma a bunga ket naala ti kodigona, nakaiturongan daytoy ti baro a pannakaawat dagiti panagtengngel ti sakit ken ti panagpili ti panagmula iti panagpataud ti mansanas.

Adda dagiti ad-adu ngem 7,500 nga ammo a kultibar dagiti mansanas, nagbanagan daytoy kadagiti adu a sakop ti kinaynayat a pakailasinan. Dagiti nadumaduma a kultibar ket naar-aramid para kadagiti nadumaduma a raman ket panagusar, mairaman daytoy iti panagluto, nasadiwa a pannangan ken panagpataud iti cider.

Dagiti nagibasaran

[urnosen | urnosen ti taudan]
  1. ^ Dickson, Elizabeth E. (2014). "Malus pumila". Iti Flora of North America Editorial Committee (ed.). Flora of North America North of Mexico (FNA). Vol. 9. New York and Oxford – babaen ti eFloras.org, Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA. {{citation}}: Akinruar a silpo iti |via= (tulong)
  2. ^ Wendy L. Applequist (2014), "Report of the Nomenclature Committee for Vascular Plants: 66: (1933). To conserve Malus domestica Borkh. against M. pumila Miller, M. communis Desf., M. frutescens Medik., and Pyrus dioica Moench (Rosaceae). Proposed by G.-Z. Qian, L.-F. Liu & G.-G. Tang in Taxon 59(2): 650–652. 2010. Votes: 6–11–1 (not recommended)", Taxon, 63 (6): 1358–1371, doi:10.12705/636.20

Dagiti akinruar a silpo

[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig iti Mansanas iti Wikimedia Commons