Sasao a Sarmi–Jayapura
| Sarmi-Jayapura | |
|---|---|
| Luek Sarmi-Jayapura | |
| Heograpiko a pannakaiwarwaras | Akin-amianan a Papua |
| Lingguistika a pannakaidasig | Austronesio |
| Glottolog | sarm1241 |
Ti sasao a Luek Sarmi-Jayapura ket buklen dagiti kagudua a dosena a pagsasao nga insasao iti probinsia ti Papua ti Indonesia:[1]
Inkeddeng idi ni Ross (1988) a ti Sarmi ken Luek Jayapura (Kayapulau, Orma ken Tobati) a kas dagiti sabali ngem agkakabagian a grupo. Inlista ni Ross (1988) dagiti nadumaduma a maipatinayon a sasao a Sarmi:
Ti pannakairaman ti maipagarup a pagsasao a Yarsun[2] ket mabalin a gapu iti pannakaiyallilaw dagiti nagan ti pagsasao iti nagnagan ti isla. Awan ti kasta a napasingkedan a pagsasao; ti isla ket mabirukan iti pagbaetan dagiti pagsasao nga Anus ken Podena, ken amin dagiti tallo nga isla ket naireporta nga agsasao kadagiti dialekto ti bugbugtong a pagsasao segun ti immuna a taudan a nangibaga iti daytoy.[3]
Uni ken dagiti pakaitunosan
[urnosen | urnosen ti taudan]Inpablaak ni Grace (1971:34-37) ti tabla ti uni ken dagiti pakaitunosan para iti sasao a Sarmi, a nakaiyaonan dagiti sumaganad a porma. Naurnos dagiti pagsasao manipud iti laud aginggana iti daya.
| Proto Oceaniko | Sobei | Wakde | Masimasi | Anus | Bonggo | Tarpia |
|---|---|---|---|---|---|---|
| *api 'apuy' | yafu | yafu | yeif | af | yap | |
| *isuŋ 'agong' | su- | hiu- | si- | su- | sua- | siwi- |
| *susu 'suso' | sisu- | ihi- | su- | su- | ||
| *ranum 'danum' | rani | ranu | ranu | dein | dan | dan |
| *raun 'bulong' | rau | rau | rou | dau | dau | dau |
| *mapine 'babai' | mefne | mafani | mofin | mofin | mupin | |
| *manuk 'billit' | maninetio | mani | mani | mein | man | man |
| *pulu 'dutdot' | fido | firu | firo | fru | puru | |
| *puaq 'bunga' | afo | afu | afo | fowo | fukwa | pawa |
| *paqoRu 'baro' | fefou | afafu | fofou | fieu | pipiu | |
| *patu 'bato' | fati | fati | fati | feit | fiat | payaʔ |
| *pat 'uppat' | fau | fau | fau | fau | pau | |
| *tolu 'tallo' | tou | tou | tour | tou | tor | tor |
| *taliŋa 'lapayag' | tidi- | tiri- | tira- | terne- | təren- | tarni- |
| *taŋis 'sangit' | -tan | -tan | -tan | -tein | tənian | -nsin |
| *taumataq 'tao' | temto | tamturi | timot | tumuat | tamuʔ | |
| *kutu 'kuto' | kute | witi | kut | kut | kuʔ | |
| *kulit 'kudil' | wadi | wari | wiri | keri | kru | kuru |
| *qone 'darat' | wane | wane | wane | wen | wen | wen |
| *qasawa 'asawa' | eson | ahun | sawe | sua | tawa |
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ Lynch, John, Malcolm Ross ken Terry Crowley. 2002. The Oceanic languages. Richmond, Surrey: Curzon Press.
- ^ Yarsun iti Ethnologue (Maika-18 nga ed., 2015)
- ^ Hammarström (2015) Ethnologue 16/17/18th editions: a comprehensive review: online appendices
- Grace, George W. (1971). Notes on the phonological history of the Austronesian languages of the Sarmi Coast. Oceanic Linguistics 10:11-37.
- Ross, Malcolm (1988). Proto Oceanic and the Austronesian languages of western Melanesia. Canberra: Pacific Linguistics.
- Proto Oceanic basic vocabulary database Naiyarkibo 2011-05-20 iti Wayback Machine
 | Daytoy nga artikulo a mainaig iti sasao nga Austronesio ket pungol. Makatulongka iti Wikipedia babaen ti panagnayon iti daytoy. |