Kitaen ti taudan para iti Amianan nga Aprika

[[Papeles:North Africa (orthographic projection).svg|right|thumb|325px|
{{legend|#346733|Akin-amianan nga Aprika (Subrehion ti Nagkaykaysa a Pagpagilian)}}
{{legend|#088733|hegrapiko a mairaman dita ngato}}]]
Ti '''Amianan nga Aprika''' wenno '''Akin-amianan nga Aprika''' iket ti akin-amianan unay a rehion ti [[Aprika]]. No maipapan iti heograpia iti politika, ti panangipalawag ti [[Nagkaykaysa a Pagpagilian]] iti Akin-amianan nga Aprika ket mangiraman kadagiti walo a pagilian wenno terteritorio; ti [[Arhelia]], [[Ehipto]], [[Libya]], Mali, [[Morocco]], [[Sudan]], [[Tunisia]].<ref>According to UN country classification here:  http://millenniumindicators.un.org/unsd/methods/m49/m49regin.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110713041240/http://millenniumindicators.un.org/unsd/methods/m49/m49regin.htm |date=2011-07-13 }}. The disputed territory of Western Sahara (formerly Spanish Sahara) is mostly administered by Morocco; the Polisario The term "North Africa" is thought to be a racist term because it divides Africa from its original people. Since there is currently an influx of Arabs in North Africa, many people think that the original people of North Africa are Arab, but in fact are African or Black.  Front claims the territory in militating for the establishment of an independent republic, and exercises limited control over rump border territories.</ref> Algeria, Morocco, Tunisia, Libya and often [[Mauritania]]<ref>Mohamed Branine, Managing Across Cultures: Concepts, Policies and Practices (2011), - p. 437, books.google.com/books?isbn=1849207291: "The Magrebian countries or the Arab countries of western North Africa (Algeria, Libya, Mauritania, Morocco and Tunisia)..."</ref> ken ti Akinlaud a [[Sahara]] ken dagiti [[Magreb]], bayat a ti Ehipto ken Sudan ket mangbukel ti [[Ginget Nilo]] (nanaganna manipud iti  [[Karayan Nilo]], nga addaan kadagiti dua a tributario; ti [[Puraw Nilo]] ken [[Asul Nilo]]). Ti Ehipto ket [[transkontinental a pagilian]] gapu ti [[Peninsula Sinai]], a heograpiko a mabirukan iti [[Laud nga Asia]]. Ti Amianan nga Aprika ket mangiraman pay kadagiti dadduma a ''[[Plazas de soberanía|tagikua]]''  ti [[Espania]] ([[Ceuta]] ken [[Melilla]] ken dagiti bassit-usit nga isla ti Espania iti labes ti baybay ti Morocco). Ti [[Is-isla Kanaria]] ken ti [[Portugal|Portuges]] nga [[Is-isla Madeira]], idiay [[Taaw Atlantiko|Amianan a Taaw Atlantiko]] iti amianan a laud ti nangruna a daga ti Aprikano, ket sagpaminsan pay a nairamraman iti panangikeddeng iti rehion.<ref>{{Cite web |url=http://www.whitehouse.gov/omb/fedreg/1997standards.html |title=Revisions to the Standards for the Classification of Federal Data on Race and Ethnicity |access-date=2015-03-04 |archive-date=2004-02-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20040208185224/http://www.whitehouse.gov/omb/fedreg/1997standards.html |url-status=dead }}</ref>

Ti pannakaigiddiat ti nagbaetan ti Amianan nga Aprika ken ti kaaduan ti [[Sub-Sahara nga Aprika]] ket historikal ken ekolohiko a nangruna gapu ti epektibo a napartuat a bangen babaen ti [[Sahara|Desierto ti Sahara]] para iti kaaduan iti moderno a pakasaritaan. Manipud idi 3500 BCE, kalpasan ti kellaat a panagbalin a desierto ti Sahara gapu ti nagin-inut a panagbalbaliw ti panagtayyek ti Daga, daytoy a bangen ket kultural a nangisina ti Amianan manipud iti amin a paset ti kontinente.<ref name="sciencedaily.com">{{cite web | title = Sahara's Abrupt Desertification Started by Changes in Earth's Orbit, Accelerated by Atmospheric and Vegetation Feedbacks | publisher = Science Daily | date = 1999-07-12 | url = http://www.sciencedaily.com/releases/1999/07/990712080500.htm | archiveurl = https://web.archive.org/web/20131029191042/http://www.sciencedaily.com/releases/1999/07/990712080500.htm | archivedate = 2013-10-29 | access-date = 2015-03-04 | url-status = live }}</ref> Idi dagiti aglaylayag a sibilisasion dagiti [[Penisio]], [[Masedonia (taga-ugma pagarian)#Imperio|Griego]], [[Romano nga Imperio|Romano]], Muslim ken dadduma pay ket nangipalaka ti komunikasion ken ti panagakar iti ballasiw ti [[Baybay Mediteraneo]], dagiti kultura ti Amianan nga Aprika ket nagbalinda nga as-asideg a naisilpo iti Akin-abagatan a laud nga Asia ken ti Europa ngem iti Sub-Sahara nga Aprika. Adu pay ti impluensia ti [[Islam]] iti lugar, ken ti Amianan nga Aprika ket nangruna a paset ti [[Islamiko a lubong]].

== Dagiti nota ==
{{Reflist}}

== Dagiti akinruar a silpo ==
{{commonscat-inline|North Africa|{{PAGENAME}}}}
* [http://www.amazighworld.org/ Dagiti Karbenagn ti Tao para iti Indihenio a Tattao]
* [http://www.takoumba.com/ Klima ti Amianan nga Aprika]
* [http://www.north-africa.com/ Damdamag ti Amianan nga Aprika ken dagiti panagusig]
* [http://www.usaraf.army.mil/MAP_INTERACTIVE/INTERACTIVE_MAP.swf Interaktibo a Mapa ti Aprika] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100117005910/http://www.usaraf.army.mil/MAP_INTERACTIVE/INTERACTIVE_MAP.swf |date=2010-01-17 }}

{{Dagiti rehion iti lubong}}
{{Kontrol ti autoridad}}

[[Kategoria:Amianan nga Aprika| ]]
[[Kategoria:Dagiti rehion ti Aprika]]

{{heograpia-pungol}}