Avicenna
Ibn Sīnā (ابن سینا) Pūr Sīnā (پور سینا) Avicenna | |
---|---|
Patneng a nagan | Abū 'Alī al-Ḥusayn ibn 'Abd Allāh ibn Sīnā |
Nayanak | c. 980 Idiay Afshana idyay asideg ti Bukhara (kapitolio ti Samanid nga Imperio), itan ket ti Uzbekistan |
Natay | Disiembre 10, 1037 (tawen 56–57) Hamadan, Persia |
Pagtaengan | Kalatakan a Khorāsān babaen ti Samanid nga IMperio (19 a tawtawen idiay Bukhara); Khwārazm babaen dagiti Samanid (13 a tawtawen idiay Gorgānj); Jorjān babaen dagiti Ziyarid: 1012-14 AD; Persia babaen dagiti Buyid (Ray: para iti 1 a tawen; Hamadān: para iti 9 a tawtawen; Isfahān: para 13 a tawtawen; pimmusay idi 1037 AD idiay Hamadān.)[1] |
Pakipagilian | Persiano |
Nagnagan | Sharaf al-Mulk, Hujjat al-Haq, Sheikh al-Rayees |
Akademiko a taudan | |
Nakaimpluensiaan | ti Koran, Muhammad, Ja'far al-Sadiq, Hippocrates, Sushruta, Charaka, Aristoteles, Galen, Plotinus, Neoplatonismo, Indiano a matematika, Wasil ibn Ata, al-Kindi, al-Farabi, Rhazes, Biruni, John Philoponus |
Akademiko nga obra | |
Panawen | Mediebal a panawen (Islamiko a Nabalitokan a Panawen) |
Kangrunaan a kinaykayat | Medisina, pilosopia, lohika, Islamiko a teolohia (kalam), pisika, daniw, siensia |
Dagiti nangruna nga obra | Ti Libro ti Panagagas, Ti Kanon ti Medisina |
Dagiti nangruna a kapanunotan | Ama ti moderno a medisina; pionero ti aromaterapia |
Inimpluensiaan | Biruni, al-Ghazali, Omar Khayyám, Fakhruddin al-Razi, Abubacer, Averroes, Shahab al-Din Suhrawardi, Tusi, Ibn al-Nafis, Eskolastisismo, Albertus Magnus, Duns Scotus, Aquino, Giambattista Benedetti, William Harvey, Maimonides, Abu 'Ubayd al-Juzjani |
Ni Abū ʿAlī al-Ḥusayn ibn ʿAbd Allāh ibn Sīnā[2] (Persiano پور سينا Pur-e Sina [ˈpuːr ˈsiːnɑː] "anak a lalaki ni Sina"; c. 980 – 1037), sapasap a naamammoan a kas ni Ibn Sīnā wenno ti Nailatino a nagan nga Avicenna, ket maysa idi a Persiano[3][4][5][6] erudito, a nagsursurat kadagiti gangani a 450 a treatado dagiti nawatiwat a sakop dagiti suheto, nga adda dagiti agarup 240 a nabatbati. Iti naisangsangayan, 150 dagitoy a nabatbati a treatado ket maipatengnga ti isip iti pilosopia ken 40 kadagitoy ket maipanggep ti medisina.[7][8]
Kaaduan kadagiti nadayeg nga obrana ket Ti Libro iti Panagagas, ti maysa a nawatiawat a pilosopiko ken sientipiko nga ensiklopedia, ken Ti Kanon iti Medisina,[9] nga idi ket pagalagadan ti medikal a medisina kadagiti unibersidad.[10] Ti Kanon iti Medisina ket naus-usar idi a kas ti maysa a testo a libro dagiti unibersidad iti Montpellier ken Leuven idi nasapsapa ngem 1650.[11] Ti Kanon ti Medisina ni Ibn Sīnā ket mangite ti maysa akompleto a sistema iti medisina segun kadagiti pamunganayan ni Galen (ken ni Hippocrates).[12][13]
Ti kuerpona ket mairamraman ti panasursurat iti pilosopia, astronomia, alkemia, heolohia, sikolohia, Islamiko a teolohia, lohiko, matematika, pisika,ken ti pay daniw.[14] Isuna ket naikedkeddeng a kas ti kadayegan ken kaimpluensiaan nga erudito iti Islamiko a Nabalitokan a Panawen.[15]
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ "D. Gutas, 1987, ''AVICENNA ii. Biograpia'', Encyclopaedia Iranica". Iranicaonline.org. Naala idi 2012-01-07.
- ^ (Goichon 1999)
- ^ Paul Strathern (2005). Ti ababa a pakasaritaan ti medisina: manipud kenni Hipokrates aginggana ti hene a terapia. Running Press. p. 58. ISBN 978-0-7867-1525-1.[permanente a natay a silpo]
- ^ Brian Duignan (2010). Medieval Philosophy. The Rosen Publishing Group. p. 89. ISBN 978-1-61530-244-4.
- ^ Michael Kort (2004). Central Asian republics. Infobase Publishing. p. 24. ISBN 978-0-8160-5074-1.
- ^
- Ibn Sina ("Avicenna") Ensiklopidia ti Islam. Maika-2 nga edision. Inurnos babaen ni P. Berman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel ken W.P. Henrichs. Brill 2009. Naala manipud ti Brill online: www.encislam.brill.nl (2009) Insasao: "Isu ket naipasngay idi 370/980 idiay Afshana, ti pagtaengan ti inana, idiay asideg ti Bukhara. Ti patneng a pagsasaona ket Persiano."
- A.J. Arberry, "Avicenna iti Teolohia", KAZI PUBN INC, 1995. excerpt: "Ni Avicenna ket isu idi ti kalatakan kadagiti amin nga gapanpanunot a Persiano; a kas maysa a mangngagas ken metapisiko"[1]
- Henry Corbin, "Ti Baniaga ken ti mensahero: Iran ken Pilosopia", Liblibro ti Amianan nga Atlantiko, 1998. pg 74:"A ti nagan nga Avicenna (Ibn sinda, pimmusay 1037) ket sapasap a kronolohia a nailista nga umuna kadagiti nadayeg nga Irani a pilosopo, adda dagiti kinaudi nga ebidensia ket nangipakita ti kaadda ti Ismaili a sistema ti pilosopia nga adda ti patakder a saan a basbassit a kompleto ngem kenni Avicenna". [2]
- ^ "Avicenna (Abu Ali Sina)". Sjsu.edu. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2010-01-11. Naala idi 2010-01-19.
- ^ O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Avicenna", MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews.
- ^ Nasr, Seyyed Hossein (2007). "Avicenna". Encyclopædia Britannica Online. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2007-10-31. Naala idi 2007-11-05.
- ^ "Avicenna 980-1037". Hcs.osu.edu. Naala idi 2010-01-19.
- ^ "Medisina: ti maysa panagpabuya kadagiti libro a maipanggep ti medisina ken panagoperar manipud kadagiti inurnong a pinorma babaen ni J.K. Lilly". Indiana.edu. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2009-12-14. Naala idi 2010-01-19.
- ^ Ni Edwin Clarke, Charles Donald O'Malley (1996). Ti utek ti tao ken duri: ti naipakasaritaan a panagadal a nailustrado babaen kadagiti surat manipud ti kinaugma aginggana ti maika-20 a siglo. Norman Publishing. p.20. ISBN 0-930405-25-0
- ^ Iris Bruijn (2009). "Dagiti Sirhano ti Barko iti Olandes Kompania ti Daya nga India: Komersio ken Rang-ay iti Maikasangapulo ket walo a Siglo". Pagmalditan ti Unibersidad ti Amsterdam. p.26. ISBN 90-8728-051-3
- ^ "Avicenna", iti Encyclopaedia Iranica, Online a Bersion 2006". Iranica.com. Naala idi 2010-01-19.
- ^ "Avicenna (Persiano a pilosopo ken sientista) - - Britannica Online Encyclopedia". Britannica.com. Naala idi 2012-01-07.
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan] Dagiti midia a mainaig ken ni Avicenna iti Wikimedia Commons
Dagiti inadaw a sasao a mainaig ken ni Avicenna iti Wikiquote (iti Ingles)