Kitaen ti taudan para iti Daulo ti gobierno

{{Ilasin|Daulo ti estado}}
Ti '''daulo ti gobierno''' ket ti sapasap a termino nga inus-usar para iti kangatuan wenno maikadua nga opisial iti sanga ti ehekutibo ti [[naturay nga estado]], ti [[pederado nga estado]], wenno ti [[bukod nga agturturay a kolonia]], (kadawyan a naibagbaga a kas dagiti pagilian, nasion wenno es-estado a nasion) a masansana mangiturong iti [[Gabinete (gobierno)|gabinete]], ti grupo dagiti ministro wenno dagiti sekretario a mangiturong kadagiti departamento ti ehekutibo. Ti termino a "daulo ti gobierno" ket masansan a maigiddiat manipud iti termino a "[[daulo ti estado]]", (kas iti artikulo 7 ti [[Kombension iti Linteg dagiti Tulag ti Vienna]], artikulo 1 ti [[Kombension ti Panagsalaknib dagiti Diplomata]] ken ti listaan ti protokol ti Nagkaykaysa a Pagpagilian),<ref name="unprotocol">[http://www.un.int/protocol/documents/Hspmfm.pdf HEADS OF STATE, HEADS OF GOVERNMENT, MINISTERS FOR FOREIGN AFFAIRS], Protocol and Liaison Service, United Nations (2012-10-19). Naala idi 2013-07-29.</ref><ref>[http://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/conventions/1_1_1969.pdf Vienna Convention on the Law of Treaties 1969], International Law Commission, United Nations. Naala idi 2013-07-29.</ref><ref>[http://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/conventions/9_4_1973.pdf Convention on the Prevention and Punishment of Crimes against Internationally Protected Persons, including Diplomatic Agents 1973], International Law Commission, United Nations. Naala idi 2013-07-29.</ref> gapu ta mabalin a dagitoy ket mabalin a dagiti sabali a puesto, tattao, ken /wenno dagiti papel depende iti pagilian.

Ti turay ti daulo ti gobierno, kas ti presidente, wenno kangrunaan a ministro ken ti pannakibing iti pagbaetan ti puesto ken dagiti sabali a patakder ti estado, kas ti relasion a pagbaetan ti daulo ti estado ken ti  [[lehislatura]], ket adu ti pagdumadumaan kadagiti naturay nga estado,  a kaaduan nga agdepdepende iti partikular a pannakabukel ti  napili a gobierno, nangabak, wenno panagbaliw iti naplabas a panawen.

Kadagiti [[parlamentario a sistema]], mairaman dagiti [[batay-linteg a monarkia]], ti daulo ti gobierno ket ti ''[[de facto]]'' a daulo ti politika ti gobierno, ken sumungbat iti [[Dagiti kamara ti parlamento|maysa a kamara]] wenno ti intero a lehislatura. Uray no adda masansan a pormal a relasion a panangireporta iti maysa a [[daulo ti estado]], ti naud-udi a naibaga ket kadawyan nga agtignay a kas daulo a pigura a mabalin a mangala iti papel iti pangulo nga ehekutibo kadagiti limitado nga okasion, no makaaw-awat it [[konstitusional a balakada]] manipud iti daulo ti gobierno wenno babaen dagiti naisangayan a probision iti batay-linteg. Kas pagarigan, iti Nagkaykaysa a Pagarian, ti kangrunaan a ministro ket "balakadanna" ti reina iti panangidutok iti gabinete, ti balakad a nasken nga awatenna. Iti met sabali, ti napauten a serbisio ti reina a kas daulo ti estado ket mangpakabael kaniana a mangited iti kangrunaan a ministro ti pakaammo ken sirmata kadagiti adu a banag tapno mapasayaat ti panagpataray ti gobierno. Nupay kasta, gapu ta ti Nagkaykaysa a Pagarian ket batay-linteg a monarkia, usarenna ti bukodna a panagtalek a maipapan no awatenna wenno sanna a suroten ti balakada ti reina.

Kadagiti [[presidensial a sistema|presidential]] a republika wenno dagiti [[absoluto a manarkia]], ti daulo ti gobierno ket kadawyan pay nga isu ti daulo ti gobierno. Ti relasion apagbaetan ti daulo ken ti gobierno, nupay kasta, ket mabalin nga adua nga agdumaduma, a mangsakop manipud iti [[panagsina dagiti bileg]] aginggana iti [[autokrasia]], segun ti batay-linteg (wenno dagiti sabali a batayan a linteg) iti naisangayan nga estado.

Kadagiti [[semi-presidensial a sistema]], ti daulo ti gobierno ket mabalin a sumunbat iti daulo ti estado ken ti lehislatura, a dagiti pakaisangayan ket ited babaen iti tunggal maysa a batay-linteg ti pagilian. Ti moderno a pagarigan ket ti agdama a gobierno ti Pransia, a nagtaud manipud iti [[Maikalima a Republika ti Pranses]] idia 1958.  Idiay Pransia, ti [[Presidente ti Prnasia|presidente]], ti daulo ti estado ket idutokna ti [[Kangrunaan a Ministro ti Pransia|kangrunaan a ministro]], nga isu met ti daulo ti gobierno.  Nupay kasta, ti presidente ket nasken nga agpili no sino ti epektibo nga  a kas maysa nga ehekutibo, ngem isu pay  iti addaan iti suporta manipud iti lehislatura ti Pransia, ti  [[Nailian nga Asemblia (Pransia)|Nailian nga Asemblia]], tapno makabael a mangipasa iti lehislasion. Kadagiti dadduma a kaso, ti daulo ti estado ket mabalin a mangirepresenta ti maysa a partido ti politika ngem ti kaaduan iti Nailian nga Asemblia ket iti sabali a partido. Gapu ta ti partido ti kaaduan ket adaan iti ad-adu a panagtengngel iti pangbusbos iti estadpo ken [[kangrunaan a lehislasion]], ti presidente ket epektado a mapilit nga agpili iti kangrunaan a ministro manipud iti kasuppiat a partido. Iti dayta a kaso, nga ammo a kas [[kohabitasion (gobierno)|kohabitasion]], i kangrunaan a ministro, a kakuyogna ti gabinete, ket mangtengngel ti domestiko nga annuroten, a kaaduan a magawidan ti impluensia ti presidente kadagiti ganganaet a pannakibiang.

Kadagiti [[direktorial a sistema]], dagiti responsiblidad ti ehekutibo ti daulo ti gobierno ket maiwarwaras kadagiti grupo ti tattao. Ti prominente a pagarigan ket ti [[Pederal a Konseho ti Suiso]], a ti tunggal maysa  kameng ti konseho ket mangidaulo iti departamento ken agbutos pay kadagiti singasing a maipanggep kadagiti amin a departamento.

== Kitaen pay ==
* [[Daulo ti estado]]

== Dagiti nagibasaran ==
*Jean Blondel & Ferdinand Muller-Rommel ''Cabinets in Western Europe'' ({{ISBN|0-333-46209-2}})
*[http://www.worldstatesmen.org/ WorldStatesmen] (pinduten ti tunggal maysa a pagilian)

{{Reflist}}

{{Kontrol ti autoridad}}
[[Kategoria:Dagiti patakder ti gobierno]]
[[Kategoria:Dagiti daulo ti gobierno| ]]