Sarah Bernhardt

Urnosen dagiti silpo
Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Sarah Bernhardt
Sarah Bernhardt by Paul Nadar (crop).jpg
Ni Bernhardt idi panawen ti 1878, potograpia babaen ni Paul Nadar (nakissayan)
NayanakRosine Bernardt
ca. (1844-10-22)22 Oktubre 1844[1]
Paris, Pransia
Natay26 Marso 1923(1923-03-26) (tawen 78)
Paris, Pransia
Tawen nga aktibo1862–1922
A(s)sawa
Ambroise Aristide Damala (n. 1882–1889)
[urnosen iti Wikidata]

Ni Sarah Bernhardt (Panangibalikas a Pranses: [sa.ʁa bɛʁ.nɑʁt];[2] c. 22/23 Oktubre 1844 – 26 Marso 1923) ket maysa idi a Pranses nga entablado ken nasapa nga aktres ti pelikula, ken nakunkuna idi a kas "ti kalatakan nga aktres a naam-ammuan iti lubong".[3] Ni Bernhardt ket nakaaramid ti pannakadayawna kadagiti entablado ti Pransia kadagidi tawen ti 1870, ket natunton idi idiay Europa ken ti Kaamerikaan. Isu ket nakaparang-ay ti dayaw a kas maysa a naganetget a dramatiko nga aktres, a nakagun-od ti birngas a kas "Ti Nainlangitan a Sarah".

Nasapa a biag[urnosen | urnosen ti taudan]

Ni Sarah Bernhardt, idi 1864
Ni Sarah Bernhardt babaen ni Napoleon Sarony

Ni Bernhardt ket naipasngay idi diay Paris a kas ni Rosine Bernardt,[4] ti anak a babai ni Julie Bernardt (1821, Amsterdam – 1876, Paris) ken ti maysa a di ammo nga ama. Ni Julie ket maysa idi kadagiti innem nga annak ti maysa a managbanniaga a Hudio a nagtagtagilako iti anteohos, "espesialista iti mata" ken bassit a kriminal, ni Moritz Baruch Bernardt, ken ni Sara Hirsch (intono kua nga ammo a kas ni Janetta Hartog; c. 1797–1829).[5] Lima a law-lawas kalpasan ti ipupusay ti asawana idi 1829, ti ama ni Julie ket inasawana ni Sara Kinsbergen (1809–1878). Isu ket pinanawanna dagiti lima nga annakna a babbai ken maysa nga anak a lalaki iti agsiuman nga ina idi 1835.[5] Ni Julie, ken kakauyogna ti ub-ubing a kabsatna a babai a ni Rosine, ket napanda idiay Paris, nga idiay ket nangged a kas kortesana ken ammo idi babaen ti nagan a kas "Youle". Ni Julie ket addaan kadagiti lima nga annak a babbai, a mairaman dagiti singn a pimmusay a kas maladaga idi 1843.

Ni Sarah Bernhardt ket binaliwanna ti umuna a naganna ket nangnayon iti "h" iti apelyidona. Dagiti rehistro iti pannakaipasngayna ket napukaw iti maysa a puor idi 1871. Tapno mapasingkedan iti Pranses a pannakaumilina—a nasken para iti pannakapili ti Légion d'honneur —isu ket nagpartuat kadagiti palso a rehistro iti pannakaipasngay, nga idi kano ket anak a babai ni "Judith van Hard" ken ni "Édouard Bernardt" manipud idiay Le Havre, kadagiti naladladaw a sarita kano nga estudiante ti linteg, kondador, kadete ti marina wenno opisial ti marina.[5][6]

Idi ubing ni Sarah, isu ket inpatulod ti inana idiay Grandchamp, ti maysa nga Agostino a kombento nga eskuela idiay asideg ti Versailles.[7] Idi 1860 isu ket nangrugrugin a simrek iti the Conservatoire de Musique at Déclamation idiay Paris ken kanungpalan a nagbalin nga estudiante idiay Comédie Française nga idiay ket nangrugianna a kas aktres (11 Agosto 1862) iti titulo a papel iti Iphigénie ni Racine kadagiti saan a nasayaat a pannakairepaso.[8] Isu ket saan unay a nagpaut idiay; isu ket nagikkat kalpasan idi tinungpana iti rupa ti maysa a sabali nga aktres gapu ti panangiduronna ti ub-ubing a kabsatna a babai iti maysa a selebrasion iti kasangay para kenni Molière.[9]

Kaaduan kadagiti madudua a kinapudno iti biag ni Bernhardt ket agtaud manipud iti gaganayna nga agpapasaw ken mangrungad. Ni Alexandre Dumas, fils, ket inpalawagna nga isu ket nakaro a salawasaw.[3]

Enteblado a pagsapulan[urnosen | urnosen ti taudan]

Ni Bernhardt a rinetrato babaen ni Félix Nadar 1865

Ti enteblado a pagsapulan ni Bernhardt ket nangrugi idi 1862 bayat nga isu idi ket estudiante iti Comédie-Française, ti kadayawan a teatro ti Pransia. Isu ket nangikeddenga a pumanaw idiay Pransia, ken kanungpalan a napan idiay Belhika, nga idiay ket nagbalin a kamalala ni Henri, Prinsipe ti Ligne, ken naganak iti anakda a lalaki, ni Maurice, idi 1864. Kalpasan ti pannakaipasngay ni Maurice, ti Prinsipe ket nangidiay nga agassawada, ngem inparit met ti pamilia ti lalaki ken naawisda ni Bernhardt a mangtallikud ken mangipatingga ti relasionda.[10] Kalpasan iti pannakapapanaw iti Comédie Française, isu ket nagsubli iti biag a kas kortesana a nakaipayammuanna idi ubing babaen ti inana, ken nangged met ti adu idi las-ud iti dayta a panawen (1862–65). Idi las-ud iti daytoy a panawen, isu ket nakagun-od iti naindayegan a lungonna, a nasansan a nagturturoganna imbes nga iti maysa a kama – a nagtunton a ti kasta ket nakatulong a nangipalawag kaniana kadagiti adu a trahiko a papelna.

Ni Bernhardt ket nagsubli met iti teatro, ken nakaal aiti kontrata iti Théâtre de L’Odéon nga idiay ket nangrugrugi a nagpabpabuya idi 1866. Ti kadayegan a pabuyana idiay ket ti trabestia a pabuya a kas ti Florentina a ministrel iti Le Passant ni François Coppé (Enero1869).[11] Idi nangrugi ti gubat ti Franco-Prussia, napasardeng idi dagiti pabuya ken ni Bernhardt ket nangibaliw iti teatro iti kasla maysa nga ospital ken isu ket nagay-aywan kadagiti nasugatan a soldado iti paggugubatan.[12] Isu ket nakaaramid iti dayawna kadagiti entablado iti Europa kadagiti tawen ti 1870 ken kalpasanna ket kaaduanen a natonton iti amin a paset ti Europa ken idiay New York.[13] Iti baetan dagiti panagbanbanniaga a panagpabuya, innala ni Bernhardt ti abang ti Théâtre de la Renaissance, a nangipatpataray a kas produser-direktor-bida manipud idi 1893 aginggana idi 1899.[14]

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ Isu ket nabunyagan idi 1857, idi agatawen ti 12, ngen napukaw ti rehistro. Ti petsa a panakaipasngay a naala manipud iti maysa a sertipikado ti bunyag a naaramid idi agtawen ti 12 ket saan a maikatalekan nga umuna a taudan, ken mabalin nga usaren laeng no mairaman kadagiti sabali nga ebidensia. (Iti Ti Arte ti Nangato a Drama, ti maysa a Propesor a ni Ockman ket nangibagbaga ti pannakabiruk ti maysa a "saan a nainaganan a ginettengan ti warnakan" idiay Bibliothèque de la Comédie Française idiay Paris, a nangiraman ti kopia ti maysa a sertipikado ti bunyag a nagibagbaga nga isu ket naipasngay idi 25 Septiembre 1844.) Daytoy ket naitunton a ni "Bernhardt ket sagpaminsan a naramrambak ti kasangayna iti 23 Oktubre", urayno awan ti pannakasingked ti daytoy a panagtunton. Ti 1907 nga autobiograpia ni Bernhardt a Ma double vie (Ti Dua a Biagko) ket saan a nangibagbaga ti petsa apanakaipasngayna.
  2. ^ Ti bukod a panagibalikasna, agdengngeg a kas ti
  3. ^ a b Gottlieb, Robert. "Ti Dramani Sarah Bernhardt". Naala idi 2007-10-18.
  4. ^ Idi 1859 isu ket simrek iti dayta a nagan ken iti kasangay iti 23 Oktubre 1844 idiay Conservatoire national supérieur d'art dramatique; daytoy laeng ti natidda a rehistro manipud iti rehistro iti pannakaipasngayna a napukaw idi 1871. Kitaen ti Snel, pp. 9–10. Ni Snel ket nagsuppiat a gapu ti rehistro ti pannakaikasangayna ket magun-od pay laeng ken awan ti rason a manglapped ti kinaagpayso, "daytoy a rehistrasion ket mabalin a maikeddeng a napundar kadagiti kinapudno".
  5. ^ a b c Snel
  6. ^ Ti parbo nga ama ni Bernhardt ket nainaganan iti ulitegna a ni Édouard Bernardt, ti kaubingan (gudua) a kabsat a lalaki (naipasngay idi c. 1826) iti inana, a dimmakkel iti pagdagusan iti eskuela idiay Tours ken nag-emigrado idiay Chile sakbay idi 1860 (kitaen tiSnel, p. 82)
  7. ^ Gold, pp. 17–20
  8. ^ Gold, pp. 31–32, 41, 47
  9. ^ Gold, p. 52
  10. ^ Skinner, Cornelia Otis (1966) Madame Sarah. Paragon House
  11. ^ Aston, Elaine (1989). Sarah Bernhardt: A French Actress on the English Stage. Oxford: Berg. p. 5. ISBN 0-85496-019-8.
  12. ^ Gold, pp. 82–85
  13. ^ Sarah Bernhardt iti Internet Broadway Database (iti Ingles)
  14. ^ Gottlieb, Robert (2010). Sarah: The Life of Sarah Bernhardt. Londres: Yale University Press. p. 121. ISBN 0-300-19259-2.

Bibliograpia[urnosen | urnosen ti taudan]

  • Gold, Arthur; Fizdale, Robert (1991). The Divine Sarah: A Life of Sarah Bernhardt. New York: Knopf. pp. 17–20. ISBN 0-394-52879-4.
  • Snel, Harmen (2007). The ancestry of Sarah Bernhardt; a myth unravelled. Amsterdam: Joods Historisch Museum. ISBN 978-90-802029-3-1.

Adu pay a mabasbasa[urnosen | urnosen ti taudan]

  • Brandon, Ruth. Being Divine: A Biography of Sarah Bernhardt. London: Mandarin, 1992.
  • Garans, Louis, Sarah Bernhardt: itinéraire d'une divine, Éditions Palatines, 2005, ISBN 978-2911434433
  • Léturgie, Jean and Xavier Fauche: Sarah Bernhardt, Lucky Luke (49). Dupuis, 1982.
  • Lorcey, Jacques. Sarah Bernhardt, l'art et la vie, Paris : Éditions Séguier, 2005. 160 pages. Avec une préface d'Alain Feydeau. ISBN 2-84049-417-5.
  • Menefee, David W. The First Female Stars: Women of the Silent Era. Connecticut: Praeger, 2004.
  • Ockmann, Carol and Kenneth E. Silver. Sarah Bernhardt: The Art of High Drama New York: Yale University Press, 2005

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig ken ni Sarah Bernhardt iti Wikimedia Commons

Ti Wikisource ket addaan iti teksto ti artikulo ti Encyclopædia Britannica ti 1911 ken ni Sarah Bernhardt.
Naala manipud iti "https://ilo.wikipedia.org/w/index.php?title=Sarah_Bernhardt&oldid=362850"