Sarah Bernhardt

Urnosen dagiti silpo
Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Sarah Bernhardt
Ni Bernhardt idi panawen ti 1878, potograpia babaen ni Paul Nadar (nakissayan)
NayanakRosine Bernardt
ca. (1844-10-22)22 Oktubre 1844[1]
Paris, Pransia
Natay26 Marso 1923(1923-03-26) (tawen 78)
Paris, Pransia
Tawen nga aktibo1862–1922
A(s)sawa
Ambroise Aristide Damala (n. 1882–1889)
[urnosen iti Wikidata]

Ni Sarah Bernhardt (Panangibalikas a Pranses: [sa.ʁa bɛʁ.nɑʁt];[2] c. 22/23 Oktubre 1844 – 26 Marso 1923) ket maysa idi a Pranses nga entablado ken nasapa nga aktres ti pelikula, ken nakunkuna idi a kas "ti kalatakan nga aktres a naam-ammuan iti lubong".[3] Ni Bernhardt ket nakaaramid ti pannakadayawna kadagiti entablado ti Pransia kadagidi tawen ti 1870, ket natunton idi idiay Europa ken ti Kaamerikaan. Isu ket nakaparang-ay ti dayaw a kas maysa a naganetget a dramatiko nga aktres, a nakagun-od ti birngas a kas "Ti Nainlangitan a Sarah".

Nasapa a biag[urnosen | urnosen ti taudan]

Ni Sarah Bernhardt, idi 1864
Ni Sarah Bernhardt babaen ni Napoleon Sarony

Ni Bernhardt ket naipasngay idi diay Paris a kas ni Rosine Bernardt,[4] ti anak a babai ni Julie Bernardt (1821, Amsterdam – 1876, Paris) ken ti maysa a di ammo nga ama. Ni Julie ket maysa idi kadagiti innem nga annak ti maysa a managbanniaga a Hudio a nagtagtagilako iti anteohos, "espesialista iti mata" ken bassit a kriminal, ni Moritz Baruch Bernardt, ken ni Sara Hirsch (intono kua nga ammo a kas ni Janetta Hartog; c. 1797–1829).[5] Lima a law-lawas kalpasan ti ipupusay ti asawana idi 1829, ti ama ni Julie ket inasawana ni Sara Kinsbergen (1809–1878). Isu ket pinanawanna dagiti lima nga annakna a babbai ken maysa nga anak a lalaki iti agsiuman nga ina idi 1835.[5] Ni Julie, ken kakauyogna ti ub-ubing a kabsatna a babai a ni Rosine, ket napanda idiay Paris, nga idiay ket nangged a kas kortesana ken ammo idi babaen ti nagan a kas "Youle". Ni Julie ket addaan kadagiti lima nga annak a babbai, a mairaman dagiti singn a pimmusay a kas maladaga idi 1843.

Ni Sarah Bernhardt ket binaliwanna ti umuna a naganna ket nangnayon iti "h" iti apelyidona. Dagiti rehistro iti pannakaipasngayna ket napukaw iti maysa a puor idi 1871. Tapno mapasingkedan iti Pranses a pannakaumilina—a nasken para iti pannakapili ti Légion d'honneur —isu ket nagpartuat kadagiti palso a rehistro iti pannakaipasngay, nga idi kano ket anak a babai ni "Judith van Hard" ken ni "Édouard Bernardt" manipud idiay Le Havre, kadagiti naladladaw a sarita kano nga estudiante ti linteg, kondador, kadete ti marina wenno opisial ti marina.[5][6]

Idi ubing ni Sarah, isu ket inpatulod ti inana idiay Grandchamp, ti maysa nga Agostino a kombento nga eskuela idiay asideg ti Versailles.[7] Idi 1860 isu ket nangrugrugin a simrek iti the Conservatoire de Musique at Déclamation idiay Paris ken kanungpalan a nagbalin nga estudiante idiay Comédie Française nga idiay ket nangrugianna a kas aktres (11 Agosto 1862) iti titulo a papel iti Iphigénie ni Racine kadagiti saan a nasayaat a pannakairepaso.[8] Isu ket saan unay a nagpaut idiay; isu ket nagikkat kalpasan idi tinungpana iti rupa ti maysa a sabali nga aktres gapu ti panangiduronna ti ub-ubing a kabsatna a babai iti maysa a selebrasion iti kasangay para kenni Molière.[9]

Kaaduan kadagiti madudua a kinapudno iti biag ni Bernhardt ket agtaud manipud iti gaganayna nga agpapasaw ken mangrungad. Ni Alexandre Dumas, fils, ket inpalawagna nga isu ket nakaro a salawasaw.[3]

Enteblado a pagsapulan[urnosen | urnosen ti taudan]

Ni Bernhardt a rinetrato babaen ni Félix Nadar 1865

Ti enteblado a pagsapulan ni Bernhardt ket nangrugi idi 1862 bayat nga isu idi ket estudiante iti Comédie-Française, ti kadayawan a teatro ti Pransia. Isu ket nangikeddenga a pumanaw idiay Pransia, ken kanungpalan a napan idiay Belhika, nga idiay ket nagbalin a kamalala ni Henri, Prinsipe ti Ligne, ken naganak iti anakda a lalaki, ni Maurice, idi 1864. Kalpasan ti pannakaipasngay ni Maurice, ti Prinsipe ket nangidiay nga agassawada, ngem inparit met ti pamilia ti lalaki ken naawisda ni Bernhardt a mangtallikud ken mangipatingga ti relasionda.[10] Kalpasan iti pannakapapanaw iti Comédie Française, isu ket nagsubli iti biag a kas kortesana a nakaipayammuanna idi ubing babaen ti inana, ken nangged met ti adu idi las-ud iti dayta a panawen (1862–65). Idi las-ud iti daytoy a panawen, isu ket nakagun-od iti naindayegan a lungonna, a nasansan a nagturturoganna imbes nga iti maysa a kama – a nagtunton a ti kasta ket nakatulong a nangipalawag kaniana kadagiti adu a trahiko a papelna.

Ni Bernhardt ket nagsubli met iti teatro, ken nakaal aiti kontrata iti Théâtre de L’Odéon nga idiay ket nangrugrugi a nagpabpabuya idi 1866. Ti kadayegan a pabuyana idiay ket ti trabestia a pabuya a kas ti Florentina a ministrel iti Le Passant ni François Coppé (Enero1869).[11] Idi nangrugi ti gubat ti Franco-Prussia, napasardeng idi dagiti pabuya ken ni Bernhardt ket nangibaliw iti teatro iti kasla maysa nga ospital ken isu ket nagay-aywan kadagiti nasugatan a soldado iti paggugubatan.[12] Isu ket nakaaramid iti dayawna kadagiti entablado iti Europa kadagiti tawen ti 1870 ken kalpasanna ket kaaduanen a natonton iti amin a paset ti Europa ken idiay New York.[13] Iti baetan dagiti panagbanbanniaga a panagpabuya, innala ni Bernhardt ti abang ti Théâtre de la Renaissance, a nangipatpataray a kas produser-direktor-bida manipud idi 1893 aginggana idi 1899.[14]

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ Isu ket nabunyagan idi 1857, idi agatawen ti 12, ngen napukaw ti rehistro. Ti petsa a panakaipasngay a naala manipud iti maysa a sertipikado ti bunyag a naaramid idi agtawen ti 12 ket saan a maikatalekan nga umuna a taudan, ken mabalin nga usaren laeng no mairaman kadagiti sabali nga ebidensia. (Iti Ti Arte ti Nangato a Drama, ti maysa a Propesor a ni Ockman ket nangibagbaga ti pannakabiruk ti maysa a "saan a nainaganan a ginettengan ti warnakan" idiay Bibliothèque de la Comédie Française idiay Paris, a nangiraman ti kopia ti maysa a sertipikado ti bunyag a nagibagbaga nga isu ket naipasngay idi 25 Septiembre 1844.) Daytoy ket naitunton a ni "Bernhardt ket sagpaminsan a naramrambak ti kasangayna iti 23 Oktubre", urayno awan ti pannakasingked ti daytoy a panagtunton. Ti 1907 nga autobiograpia ni Bernhardt a Ma double vie (Ti Dua a Biagko) ket saan a nangibagbaga ti petsa apanakaipasngayna.
  2. ^ Ti bukod a panagibalikasna, agdengngeg a kas ti
  3. ^ a b Gottlieb, Robert. "Ti Dramani Sarah Bernhardt". Naala idi 2007-10-18.
  4. ^ Idi 1859 isu ket simrek iti dayta a nagan ken iti kasangay iti 23 Oktubre 1844 idiay Conservatoire national supérieur d'art dramatique; daytoy laeng ti natidda a rehistro manipud iti rehistro iti pannakaipasngayna a napukaw idi 1871. Kitaen ti Snel, pp. 9–10. Ni Snel ket nagsuppiat a gapu ti rehistro ti pannakaikasangayna ket magun-od pay laeng ken awan ti rason a manglapped ti kinaagpayso, "daytoy a rehistrasion ket mabalin a maikeddeng a napundar kadagiti kinapudno".
  5. ^ a b c Snel
  6. ^ Ti parbo nga ama ni Bernhardt ket nainaganan iti ulitegna a ni Édouard Bernardt, ti kaubingan (gudua) a kabsat a lalaki (naipasngay idi c. 1826) iti inana, a dimmakkel iti pagdagusan iti eskuela idiay Tours ken nag-emigrado idiay Chile sakbay idi 1860 (kitaen tiSnel, p. 82)
  7. ^ Gold, pp. 17–20
  8. ^ Gold, pp. 31–32, 41, 47
  9. ^ Gold, p. 52
  10. ^ Skinner, Cornelia Otis (1966) Madame Sarah. Paragon House
  11. ^ Aston, Elaine (1989). Sarah Bernhardt: A French Actress on the English Stage. Oxford: Berg. p. 5. ISBN 0-85496-019-8.
  12. ^ Gold, pp. 82–85
  13. ^ Sarah Bernhardt iti Internet Broadway Database (iti Ingles)
  14. ^ Gottlieb, Robert (2010). Sarah: The Life of Sarah Bernhardt. Londres: Yale University Press. p. 121. ISBN 0-300-19259-2.

Bibliograpia[urnosen | urnosen ti taudan]

  • Gold, Arthur; Fizdale, Robert (1991). The Divine Sarah: A Life of Sarah Bernhardt. New York: Knopf. pp. 17–20. ISBN 0-394-52879-4.
  • Snel, Harmen (2007). The ancestry of Sarah Bernhardt; a myth unravelled. Amsterdam: Joods Historisch Museum. ISBN 978-90-802029-3-1.

Adu pay a mabasbasa[urnosen | urnosen ti taudan]

  • Brandon, Ruth. Being Divine: A Biography of Sarah Bernhardt. London: Mandarin, 1992.
  • Garans, Louis, Sarah Bernhardt: itinéraire d'une divine, Éditions Palatines, 2005, ISBN 978-2911434433
  • Léturgie, Jean and Xavier Fauche: Sarah Bernhardt, Lucky Luke (49). Dupuis, 1982.
  • Lorcey, Jacques. Sarah Bernhardt, l'art et la vie, Paris : Éditions Séguier, 2005. 160 pages. Avec une préface d'Alain Feydeau. ISBN 2-84049-417-5.
  • Menefee, David W. The First Female Stars: Women of the Silent Era. Connecticut: Praeger, 2004.
  • Ockmann, Carol and Kenneth E. Silver. Sarah Bernhardt: The Art of High Drama New York: Yale University Press, 2005

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig ken ni Sarah Bernhardt iti Wikimedia Commons

Ti Wikisource ket addaan iti teksto ti artikulo ti Encyclopædia Britannica ti 1911 ken ni Sarah Bernhardt.
Naala manipud iti "https://ilo.wikipedia.org/w/index.php?title=Sarah_Bernhardt&oldid=362850"