Sasao a Lepki–Murkim
| Lepki–Murkim | |
|---|---|
| Heograpiko a pannakaiwarwaras | Papua: Rehensia ti Pegunungan Bintang |
| Lingguistika a pannakaidasig | Pauwasi wenno nawaya a pamilia ti pagsasao
|
| Pannakabingbingay | |
| Glottolog | lepk1239 |
Ti sasao a Lepki–Murkim ket ti paris wenno mabalin a dagiti tallo a kaudian a naduktalan a pagsasao iti Baro a Guinea, ti Lepki, Murkim[1] ken mabalin pay a ti Kembra.[2]
Nagsurat ni Øystein Lund Andersen iti maysa nga ugis-ugis nga etnograpia iti Lepki a mangiraman iti listaan ti balikas ken dagiti kanta.[3]
Pannakaidasig
[urnosen | urnosen ti taudan]Idi 2007, iti website ti pagsasao a Papuano, inreporta ni Mark Donohue a ti,
- Murkim [ken] Lepki [ken] Kembra ket, ken kakakuyog dagiti bilang dagiti dadduma a pagsasao, dagiti di naidasig a grupo mga agtataeng iti pagbaetan ti nangruna a kordiliera ken Bantay 6234, iti amianan ti Papua iti asideg ti pagbeddengan ti PNG (iti ayan ti 'asideg' = aginggana iti agarup nga 6 nga aldaw' a mpannagna). Agparangda a saan nga agkakabagian, no maibatay kadagiti listaan ti balikas, ken saanda nga agiparang iti akinruar a pannakaikabagian.[1]
Nupay kasta, nabirukan ni Søren Wichmann (2013) a ti Murkim ken Lepki ket mabalin nga asidegda nga agkabagian,[4] ken ti maysa a puesto nga awaten babaen ti Glottolog.[1] Idasig ni Usher (2018) dagiti tallo a pagsasao iti akin-abgatan a sanga iti pamilia ti Pauwasi.[2] Idasig ni Foley (2018) dagitoy a kas maysa a nawaya a pamilia ti pagsasao.[5] Idasig pay ni Foley (2018) ti Kembra ken Lepki a kas isolado, ngem saan a mangilaksid ti posibilidad iti pannakaikabagianda iti Lepki–Murkim.
Batayan a bokabulario
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti batayan a bokabulario ti Lepki ken Murkim a mangipakita kadagiti kognado ken dagiti saan a kognado a nailista iti Foley (2018):[5]
Batayan a bokabulario ti pamilia a Lepki Ilokano Lepki Murkim ‘billit’ afai afi ‘dara’ yiri mal ‘tulang’ kɔw kok ‘barukong’ nom mam ‘lapayag’ bwi bwi ‘mangan’ ɲis ɲẽlo ‘itlog’ haiden nel ‘mata’ yɛmon amol ‘apuy’ yaɣala yo ‘ited’ ken o knewo ‘mapan’ aːro haro ‘daga’ tɛtɛp andok ‘buok’ yɛt (inok-)ʔtair ‘dengngen’ ofa o fao ‘Siak’ aro nuːk ‘saka’ kol ba ‘kuto’ nɪm im ‘lalaki’ rawil frawil ‘bulan’ roɣivei kaya(bi) ‘nagan’ gye ka ~ kako ‘maysa’ kutuɣap hel ‘kalsada, dalan’ masin mesain ‘kitaen’ boɣo bowo ‘langit’ yiris ilaɣo smomya ‘nato’ sauf oːn ‘init’ mom kayakalo ‘dila’ braw prouk ‘ngipen’ kal kal ‘kayo’ ya yamul ‘dua’ kaisi kais ‘danum’ kel kel ‘datayo’ yiris nakmere ‘babai’ konan wonak ‘sika (sg)’ yoyo hak(o)
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ a b Hammarström, Harald; Forke, Robert; Haspelmath, Martin; Bank, Sebastian, dagiti ed. (2020). "Lepki-Murkim-Kembra". Glottolog 4.3.
- ^ a b "South Pauwasi River". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2022-08-11. Naala idi 2022-07-27.
- ^ Andersen, Øystein Lund (2007). "The Lepki People of Sogber River, New Guinea" (PDF). Jayapura, Cendrawasih University. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2018-01-27. Naala idi 2022-07-27.
- ^ Wichmann, Søren. 2013. A classification of Papuan languages Naiyarkibo 2020-11-25 iti Wayback Machine. In: Hammarström, Harald and Wilco van den Heuvel (eds.), History, contact and classification of Papuan languages (Language and Linguistics in Melanesia, Special Issue 2012), 313-386. Port Moresby: Linguistic Society of Papua New Guinea.
- ^ a b Foley, William A. (2018). "The languages of Northwest New Guinea". Iti Palmer, Bill (ed.). The Languages and Linguistics of the New Guinea Area: A Comprehensive Guide. The World of Linguistics. Vol. 4. Berlin: De Gruyter Mouton. pp. 433–568. ISBN 978-3-11-028642-7.