Sasao nga Apro-Asiatiko
| Aproasiatiko | |
|---|---|
| Heograpiko a pannakaiwarwaras | Sara ti Aprika, Amianan nga Aprika, Sahel, ken Tengnga a Daya[1] |
| Lingguistika a pannakaidasig | Maysa kadagiti kangrunaan a pamilia ti pagsasao iti lubong |
| Proto-pagsasao | Proto-Aproasiatiko |
| Pannakabingbingay |
|
| ISO 639-2 / 5 | afa |
| Glottolog | afro1255 |
 | |
Ti sasao nga Aproasiatiko ken makunkuna pay a Hamito-Semitiko ket nakabuklan iti maysa kadagiti kadakkelan a pamilia dagiti pagsasao, nga addaan kadagiti agarup a 375 a sibibiag a pagsasao.[3] Ti pilo ket naisasao babaen ti sunorok a 300 a riwriw a tattao, a kangrunaan kadagitoy ket naiwarwaras idiay Tengnga a Daya, Amianan nga Aprika, ti Sara ti Aprika, ken dagiti paset iti Sahel.[1]
Kaaduan kadagiti naisasao nga Apro-asiatiko a pagsasao ket ti Arabiko, a mairaman amin dagiti bukodna a sabsabali a kita ti panagsarsarita, nga addaan iti 230 a riwriw a patneng nga agsasao, a kaaduan a maisasao idiay Tengnga a Daya ken Amianan nga Aprika.[4] Ti maikadua a kaaduan dagiti agsasao ket ti Aproasiatika a pagsasao ti pagsasao a Berebere, nga amin dagiti dialektona, a maisasao idiay Morocco, Arhelia, Libya ken ti ballasiw ti amin iti Amianan nga Aprika ken ti Let-ang ti Sahara. Ti Berebere ket maisasao ti agarup a 25 aginggana ti 35 a riwriw a tattao. Dagiti dadduma pay a kaaduan a maisasao nga Aproasiatiko a pagsasao ket dagiti Amariko, ti nailian a pagsasao iti Ethiopia, ng aaddaan ti 18 a riwriw a patneng nga agsasao; ti Somali, a maisasao ti agarup a 12 riwriw a tattao idiay Kalatakan a Somalia; ken Hausa, nga agserserbi a kas lingua franca iti kaaduan a paset iti Sahel, nga addaan kadagiti 25 a riwriw nga agsasao.[3] Ti mapatinayon pay kadagiti pagsasao a naisasao iti tatta nga aldaw, ti Apro-asiatiko ket iramanna dagiti dadduma a taga-ugma a pagsasao, a kas ti Taga-ugma nga Ehipsio, Naibiblia nga Hebreo, ken Akadia.
Etimolohia
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti sao nga "Aproasiatiko" (kadawyan a nailetra tattan nga Apro-Asiatiko) ket pinartuat babaen ni Maurice Delafosse (1914). Saan a kadawyan nga inus-usar aginggana idi inampon babaen ni Joseph Greenberg (1950) idi sinukatan na ti immuna a sao a "Hamito-Semitiko", kalpasan ti panangipakitanan a ti Hamitiko ket maysa a parapiletio a panakaigrupo. Ti sao a "Hamito-Semitiko" ket maus-usar pay laeng kadagiti akademia nga ug-ugali iti dadduma a pagilian ti Europa. Adu kadagiti mannurat ket suksukatanda ti "Apro-Asiatiko" iti "Aprasian", wenno, pampanunotan dagiti kapanunotan a daytoy ket ad-adu nga Aprikano ngem Asiano, "Afrasan". Dagiti tigga-maysa nga eskolar ket tawtawaganda ti pamilia nga "Erythraean" (Tucker 1966) ken "Lisramic" (Hodge 1972).
Pannakaiwarwaras ken sangsanga
[urnosen | urnosen ti taudan]
Ti pamilia ti pagsasao nga Aproasiatika ket kadawyan a maipanunotan a mairaman dagiti sumaganad a sangsanga:
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ a b Daniel Don Nanjira, Ganganaet nga Annuroten ken Diplomasia ti Aprika: Manipud iti tag-ugma aginggana iti maika-21 a Siglo, (ABC-CLIO: 2010).
- ^ Sands, Bonny (2009). "Ti Dibersidad a Lingguistika iti Aprika". Pagsasao ken Lingguistika a Kompas 3/2 (2009): 559–580, 10.1111/j.1749-818x.2008.00124.x
- ^ a b Ethnologue a pamili a nagtaudan dagiti pagsasao nga Apro-asiatiko
- ^ Dagiti Pagsasao iti Lubong
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan]- NACAL Naiyarkibo 2018-05-24 iti Wayback Machine komperensia iti Amianan nga Amerika para iti Lingguistika nga Aproasiatiko
- Ethnologue
| Dagiti nailian a biblioteka | |
|---|---|
| Dadduma | |
