Jump to content

Wikipedia:Napili nga artikulo ita nga aldaw/Disiembre 14

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Mapa ti Kanal Panama

Ti Kanal Panama ket maysa a 77.1-kilometro (48 mi) a kanal ti barko idiay Panama a mangikapet ti Taaw Atlantiko (babaen ti Baybay Karibe) idiay Taaw Pasipiko. Ti kanal ket lasatenna ti ballasiw ti Ismo Panama ken daytoy ket nangruna a pamay-an para iti sangalubongan a maritimo a panagtagilako. Adda dagiti kandado ti tunngal maysa a gibus a pangawitan kadagiti barko a mangipan idiay Danaw Gatun (26m ti ngato ti lessaad ti baybay) nga inus-usar idi tapno mapabassit ti nasken a bilang ti trabaho para iti panangikapet ti lessaad ti baybay. Dagiti agdama a kandado ket 33.5 metro ti kalawana ngem adda dagiti baro ken dakdakkel a naisingasing.

Ti panagbangon iti kanal, ket nangrugi di 1881, ket nalpas idi 1914, a nangaramid kadagiti barko a mangliklik ti panaglayag ti adayo a dalan ti Sara ti Rawis ti lawlaw ti akin-abagatan unay nga ungto ti Abagatan nga Amerika (babaen ti Dalan Drake) wenno ti panagdaliasat ti napeggad a dandanum ti Kipet Magallanes. Maysa kadagiti kadakkelan ken karigatan nga inhennieria a gandat a naaramid, ti apat ti Kanal Panama ket nangpakabael para kadagiti barko nga agbaniaga iti nagbaetan ti Atlantiko ken Taaw Pasipiko iti kagudua ti oras a nasken idi.