Abril
| << | Abril | >> | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Do | Lu | Ma | Mi | Hu | Bi | Sa |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | ||||
| 2024 | ||||||
Ti Abril ket isu ti maika-4 a bulan ti tawen dagiti kalendario a Huliano ken Gregoriano ken maysa kadagiti uppat a bulan nga addaan iti kaatiddog iti 30 nga al-aldaw.
Ti Abril ket kadawyan a mainaig iti tiempo ti primabera kadagiti parte ti Akin-amianan a Hemisperio ken otonio kadagiti parte ti Akin-abagatan a Hemisperio, nga idiay ket tiempo a kapada iti Oktubre idiay Akin-amianan a Hemisperio ken iti baliktadna.
Nagan ken taudan
[urnosen | urnosen ti taudan]
Dagiti Romano ket inikkanda daytoy a bulan iti Latin a nagan iti Aprilis[1] ngem ti nakaalaan daytoy a nagan ket di naikeddengan. Ti tradisional nga etimolohia ket manipud iti berbo nga aperire, "ti manglukat", manipud iti tiempo a "panaglukat "dagiti kayo ken sabong, a suportaran met babaen ti panangiyasping iti moderno a Griego iti ἁανοιξις (anoixis) (panaglukat) para iti primabera. Gapu ta adda met dagiti bulan ti Romano a nanaganan a pammadayaw kadagiti nainlangitan, ken kas ti Abril ket sagrado idi ken ni diosen Benus, ken ti Veneraliana ket natengngel iti umuna nga aldaw, naisingasing idin a ti Aprilis ket kasisigud idi nga isu ti bulanna iti Aphrilis, manipud iti kapadana iti Griego a diosen a ni Aprodita (Aphros), wenno manipud iti Etrusko a nagan iti Apru. Insingasing ni Jacob Grimm a ti nagan iti naipagpagarup a dios wenno bannuar a ni Aper wenno Aprus.[2]
Ti Abril ket isu idi ti maikadua a bulan iti kasapaan a kalendario a Romano, sakbay idi nainayon ti Ianuarius ken Februarius babaen ni Ari Numa Pompilius idi agarup a 700 SK. Daytoy ket nagbalin a ti maikapat a bulan ti tawen ti kaledario (ti tawen idi dagiti duapulo ket dua a bulbulan ket maiparangda nga agsasaruno) idi las-ud iti panawen ti decemvirs idi agarup a 450 SK, idi naikkan pay kadagiti 29 nga aldaw. Ti maika-30 nga aldaw ket nainayon idi las-ud ti reporma nga inaramid babaen ni Julius Caesar idi tengnga ti tawtawen ti 40 SK, a nakapataudan ti kalendario a Huliano.
Dagiti Anglo Sahon ket tinawtawaganda ti Abril a kas Oster-monath wenno Eostur-monath. Kinuna ni Beda iti De temporum ratione a daytoy a bulan ti Eostur ket ti ramut ti balikas ti Paskua ti Panangungar. Kinunana pay a ti bulan ket nainaganan ken ni diosen Eostre a ti rambakanna ket adda iti dayta a bulan. Ibagbaga pay babaen ni Einhard iti obrana iti Vita Karoli Magni.
Ti aldaw ni San Jorge ket ti maikaduapulo ket tallo nga aldaw ti bulan; ken ti bisperas ni San Marcos, nga agraman iti pammatina a dagiti al-alia dagiti madusa a matay iti kaunegan iti tawen ket makitanto a lumabas iti simbaan ket mapasamak iti maika-duapulo ket uppat.
Iti Tsina ti simboliko a panagarado iti daga babaen ti emperador ken prinsesa iti dara ket mapasamak iti maikatlo a bulanda, ken kankanayon daytoy a maitunos iti Abril. Iti Pinlandes ti Abril ket huhtikuu, a ti kayatna a sawen ket bulan ti panagpukan ken panagpuor, idi mapasamak dagiti panagpukan ken panagpuor dagiti gymnospermae para kadagiti talon.[3]
Ti Eslobeno, ti kaaduan a naikeddeng a tradisional a nagan ket ti mali traven, a ti kayatna a sawen ket ti bulan a panangrugi nga agtubo dagiti mula. Daytoy ket immuna a naisurat idi 1466 iti manuskrito ti Škofja Loka.[4]
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ "April" iti Chambers's Encyclopædia. Londres: George Newnes, 1961, vol. 1, p. 497.
- ^ Jacob Grim Geschichte der deutschen Sprache. Cap. "Monate"
- ^ Chisholm 1911.
- ^ "Koledar prireditev v letu 2007 in druge informacije občine Dobrova–Polhov Gradec" (PDF) (iti Eslobeno). Municipality of Dobrova-Polhov Gradec. 2006. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2013-11-02. Naala idi 2015-11-25.
{{cite journal}}: Makasapul ti dakamat journal iti|journal=(tulong)
- Mangiraman daytoy nga artikulo iti teksto manipud iti pablaak a mabirukan itan iti dominio a publiko: Chisholm, Hugh, ed. (1911). "April". Encyclopædia Britannica (iti Ingles) (Maika-11 nga ed.). Cambridge University Press.
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan]
Dagiti midia a mainaig iti Abril iti Wikimedia Commons
Dagiti inadaw a sasao a mainaig iti Abril iti Wikiquote (iti Ingles)
Pakaammo ti panagbiahe idiay Abril manipud iti Wikivoyage (iti Ingles)
