Kabambantayan ti Kalatungan

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Kabambantayan ti Kalatungan
Ti Kabambantayan ti Kalatungan a makitkita manipud idiay Baranggay Kibangay, Lantapan, Bukidnon
Kangatuan a punto
PantokBantay Kalatungan
Kangato2,824 m (9,265 ft)
Rukrukod
Kalawa213.0134 km2 (82.2449 sq mi)
Heograpia
PagilianFilipinas
Estado/ProbinsiaAmianan a Mindanao
DistritoBukidnon
PagtaenganSiudad ti Valencia
Nagsasabtan8°00′N 124°36′E / 8°N 124.6°E / 8; 124.6Nagsasabtan: 8°00′N 124°36′E / 8°N 124.6°E / 8; 124.6

Ti Kabambantayan ti Kalatungan ket kabambantayan a mabirukan idiay tengga a paset ti probinsia ti Bukidnon. Daytoy ket maysa kadagiti bassiten a nabatbati a lugar iti probinsia a naabungotan kadagiti daan wenno lumot a kabakiran. Daytoy ket sakupenna ti kalawa iti agarup a 213.0134 km² (82.24493 mi²), nga addaan iti agarup a 113.7175 km² (43.90657 mi²) ti nailasin a kas paset ti nangruna a taudan ti danum a lugar a nairangarang babaen ti Bilin ti Presidente 127, a naited idi Hunio 29, 1987 (Taudan ti Danum ti Muleta-Manupali). Ti danum manipud kadagitoy dua a karayan (Karayan ti Muleta ken Manupali) ket agdama a mangsupsuporta ti riniwriw ti pategna a gandat ti penned ti Nailian nga Administrasion ti Panagsibog iti Filipinas. Kanungpalanda a pinaatianan ti Karayan Pulangi, ken isu daytoy ti lugar ti penned ti hidroelektriko ti Korporasion ti Nailian nga Elektrisidad.[1]

Heograpiko a lokasion[urnosen | urnosen ti taudan]

Ti kabambantayan ket mabirukan idiay tengnga a paset ti probinsia ti Bukidnon. Daytoy ket naisanglad iti nagbaetan ti nagsasabtan ti 8°00’ ken 8°60’ latitud ken ti nagbaetan ti 124°35’ ken 124°60’ longitud. Daytoy ket nabeddengan iti amianan babaen ti ili ti Talakag, iti laud babaen ti ili ti Lantapan ken ti siudad ti Valencia, ken iti abagatan babaen ti ili ti Pangantucan. Ti akin-daya a bangirna ket nabeddengan babaen ti Talakag ken Pangantucan.

Klima[urnosen | urnosen ti taudan]

Ti sibubukel a lugar ti Kabambantayan ti Kalatungan ket adda iti klima ti Tipo III a naipalpalawag a kas addaan iti nabiit a namaga a tiempo nga agpaut laeng iti maysa wenno tallo a bulan ken awan ti nakaro unay a panagtudtudo. Ti natimbeng a temperatura ket 24.7°C. Ti lugar ket makaawat ti kaaduan a panagtudtudo iti bulan ti Hunio bayat a ti kamagaan a bulan ket ti Marso. Ti relatibo a dam-eg ket agdumaduma manipud iti 71% iti Mayo aginggana ti 86% iti Septiembre. Ti lugar ket ganggani nga agnanayon a naabungotan ti ulep iti tawen.

Dagiti hidrolohiko a langa[urnosen | urnosen ti taudan]

Ti kabambantayan ket agserbi a kas taudan ti danum dagiti tributario dagiti nangruna a sistema ti karayan iti Karayan Bukidnon—Pulangi, Karayan Cagayan ken Karayan Sawaga . Kadagitoy a karayan ket ti Karayan Bangahan iti abagatan a laud, Karayan Ticalaan iti amianan a laud, Karayan Lantay iti abagatan ken Karayan Manupali iti amianan.

Ti pay mabirukan iti asideg ti kabambantayan ket dagiti alog nga agyus kadagiti dissuor, dagiti sariap ken dagiti porokpok. Urayno no saan nga adu dagiti kabasaan ken kalugnakan, dagitoy ket mabirukan pay iti kaunegan ti kabambantayan. Ti kabambantayan ket addaan iti nagtimbukel a kita ti tabas ti pagayusan.

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ "Assessment on the Vegetative Cover of Mt. Kalatungan Range" (Press release). Community Environment and Natural Resources Office (CENRO)-Malaybalay, Bukidnon. 1987.