Dagiti probinsia ti Filipinas
| Politika ti Filipinas |
|---|
 |
Ti probinsia ti kangrunaan a paset ti lokal a turay iti Filipinas. Addaan ti Filipinas iti agdama iti aganay a 81 a probinsia a nagrupogrupo iti 18 a rehion. Ti probinsia ket buklen dagiti siudad ken ili.
Ti gobernador ti mangidaulo iti maysa a probinsia kas opicial nga ehekutibo. Idauluan met ti bise gobernador ti lehislatura ti probinsia a buklen dagiti kameng ti Hunta ti Probinsia a maawagan iti bokal.
Ti kada probinsia ket addaan maysa wenno ad-adu pay a kongresional a distrito nga ibagian ti deputado iti Kongreso ti Filipinas. Kada distrito ket addaan met kadagiti bokal a pannakabagi iti Hunta ti Probinsia.
Ti Metro Manila, a yan ti kapitolio a siudad ti pagilian (Manila), ket saan a nabenneg wenno maawagan kas probinsia nupay addaan dagiti bukod nga il-ili ken siudad.
Probinsial a turay
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti turay iti probinsia ket addaan iti ehekutibo ken lehislatibo a sangsanga. Ti bileg ti pangukoman ti maysa a probinsia ket adda iti babaen ti panangtarawidwid ti Korte Suprema ti Filipinas. Maysa nga agwaywayas a paset ti probinsial a turay, ket addaan direkta a panangrienda kadagiti pakaseknan ti probinsia. Babaen met ti Departamento iti Kaunegan ken Lokal a Gobierno (DILG) a makinaig ken makibiang ti Presidente ti Filipinas.
Listaan dagiti probinsia
[urnosen | urnosen ti taudan]| Populasion | Kalawa | Densidad ti populasion | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Probinsia | Kapitolio | Napundar 1 | Rehion | Populasion (2010)[1] |
ranggo | Kalawa (km²)[2] |
ranggo | Densidad ti populasion (per km²) |
ranggo |
| Abra | Bangued | Mar 10, 1917 | CAR | 234,733 | 68 | 4,165.25 | 31 | 56.4 | 80 |
| Agusan del Norte[3] | Cabadbaran[4] | Hun 17, 1967 | Rehion XIII | 642,196 | 47 | 3,546.86 | 40 | 181.1 | 51 |
| Agusan del Sur | Prosperidad | Hun 17, 1967 | Rehion XIII | 656,418 | 46 | 9,989.52 | 4 | 65.7 | 76 |
| Aklan | Kalibo | Abr 25, 1956 | Rehion VI | 535,725 | 55 | 1,821.42 | 64 | 294.1 | 26 |
| Albay | Legazpi | Mar 10, 1917 | Rehion V | 1,233,432 | 24 | 2,575.77 | 54 | 478.9 | 11 |
| Antique | San Jose de Buenavista | Mar 10, 1917 | Rehion VI | 546,031 | 53 | 2,729.17 | 50 | 200.1 | 46 |
| Apayao | Kabugao[5] | Peb 14, 1995 | CAR | 112,636 | 78 | 4,413.35 | 29 | 25.5 | 81 |
| Aurora | Baler | Ago 13, 1979 | Rehion III | 201,233 | 71 | 3,147.32 | 45 | 63.9 | 77 |
| Basilan[6] | Isabela | Dis 27, 1973 | ARMM[7] | 391,179 | 63 | 1,379.02[8] | 71 | 283.7 | 27 |
| Bataan | Balanga | 1754 | Rehion III | 687,482 | 43 | 1,372.98 | 72 | 500.7 | 9 |
| Batanes | Basco | 1909 | Rehion II | 16,604 | 81 | 219.01 | 81 | 75.8 | 73 |
| Batangas | Siudad ti Batangas | Dis 8, 1581 | Rehion IV-A | 2,377,395 | 8 | 3,119.72 | 46 | 762.1 | 7 |
| Benguet[9] | La Trinidad | Hun 16, 1966 | CAR | 722,620 | 40 | 2,826.59 | 48 | 255.7 | 35 |
| Biliran | Naval | May 11, 1992 | Rehion VIII | 161,760 | 75 | 536.01 | 78 | 301.8 | 24 |
| Bohol | Tagbilaran | Mar 25, 1565 | Rehion VII | 1,255,128 | 23 | 4,820.95 | 24 | 260.3 | 34 |
| Bukidnon | Malaybalay | Mar 10, 1917 | Rehion X | 1,299,192 | 20 | 10,498.59 | 3 | 123.7 | 62 |
| Bulacan | Malolos | Ago 15, 1578 | Rehion III | 2,924,433 | 3 | 2,796.10 | 49 | 1045.9 | 5 |
| Cagayan | Tuguegarao | 1581 | Rehion II | 1,124,773 | 27 | 9,295.75 | 5 | 121 | 65 |
| Camarines Norte | Daet | Mar 10, 1917 | Rehion V | 542,915 | 54 | 2,320.07 | 56 | 234 | 40 |
| Camarines Sur[10] | Pili | Mar 10, 1917 | Rehion V | 1,822,371 | 14 | 5,497.03 | 17 | 331.5 | 22 |
| Camiguin | Mambajao | Hun 18, 1966 | Rehion X | 83,807 | 80 | 237.95 | 80 | 352.2 | 18 |
| Capiz | Roxas | Mar 10, 1917 | Rehion VI | 719,685 | 41 | 2,594.64 | 53 | 277.4 | 28 |
| Catanduanes | Virac | Sep 26, 1945 | Rehion V | 246,300 | 67 | 1,492.16 | 70 | 165.1 | 52 |
| Cavite | Imus[11] | Mar 10, 1872 | Rehion IV-A | 3,090,691 | 2 | 1,574.17 | 67 | 1963.4 | 2 |
| Cebu[12] | Siudad ti Cebu[13] | Abr 27, 1565 | Rehion VII | 4,167,320 | 1 | 5,342.00 | 20 | 780.1 | 6 |
| Davao de Oro | Nabunturan | Ene 31, 1998 | Rehion XI | 687,195 | 44 | 4,479.77 | 27 | 153.4 | 56 |
| Cotabato | Kidapawan | May 8, 1967 | Rehion XII | 1,226,508 | 25 | 9,008.90 | 7 | 136.1 | 59 |
| Davao del Norte | Tagum | May 8, 1967 | Rehion XI | 945,764 | 30 | 3,426.97 | 43 | 276 | 30 |
| Davao del Sur[14] | Digos | May 8, 1967 | Rehion XI | 2,024,206 | 11 | 4,607.59 | 26 | 439.3 | 13 |
| Davao Occidental | Malita | Okt 28, 2013 | Rehion XI | 293,780 | 65 | 2,163.45 | 57 | 135.8 | 60 |
| Davao Oriental | Mati | May 8, 1967 | Rehion XI | 517,618 | 56 | 5,679.64 | 16 | 91.1 | 70 |
| Is-isla ti Dinagat | San Jose | Dis 2, 2006 | Rehion XIII | 126,803 | 77 | 1,036.34 | 75 | 122.4 | 63 |
| Daya a Samar | Borongan | Hun 19, 1965 | Rehion VIII | 428,877 | 60 | 4,660.47 | 25 | 92 | 69 |
| Guimaras | Jordan | May 22, 1992 | Rehion VI | 162,943 | 74 | 604.57 | 77 | 269.5 | 33 |
| Ifugao | Lagawe | Hun 18, 1966 | CAR | 191,078 | 72 | 2,628.21 | 51 | 72.7 | 74 |
| Ilocos Norte | Laoag | 1818 | Rehion I | 568,017 | 50 | 3,467.89 | 42 | 163.8 | 53 |
| Ilocos Sur | Vigan | 1572 | Rehion I | 658,587 | 45 | 2,596.00 | 52 | 253.7 | 36 |
| Iloilo[15] | Siudad ti Iloilo[13] | 1566 | Rehion VI | 2,230,195 | 10 | 5,079.17 | 22 | 439.1 | 14 |
| Isabela[16] | Ilagan | May 1, 1856 | Rehion II | 1,489,645 | 17 | 12,414.93 | 2 | 120 | 66 |
| Kalinga | Tabuk | Peb 14, 1995 | CAR | 201,613 | 70 | 3,231.25 | 44 | 62.4 | 78 |
| La Union | San Fernando | Mar 2, 1850 | Rehion I | 741,906 | 37 | 1,497.70 | 69 | 495.4 | 10 |
| Laguna | Santa Cruz | Hul 28, 1571 | Rehion IV-A | 2,669,847 | 6 | 1,917.85 | 63 | 1392.1 | 3 |
| Lanao del Norte[17] | Tubod | Hul 4, 1959 | Rehion X | 930,738 | 32 | 4,159.94 | 32 | 223.7 | 42 |
| Lanao del Sur | Marawi | Hul 4, 1959 | ARMM | 933,260 | 31 | 3,872.89[18] | 35 | 241 | 37 |
| Leyte[19] | Tacloban[13] | Mar 10, 1917 | Rehion VIII | 1,789,158 | 15 | 6,515.05 | 10 | 274.6 | 31 |
| Maguindanao[20] | Shariff Aguak | Nob 22, 1973 | ARMM | 1,216,504 | 26 | 6,146.53[21] | 11 | 197.9 | 47 |
| Marinduque | Boac | Peb 21, 1920 | Region IV-B | 227,828 | 69 | 952.58 | 76 | 239.2 | 38 |
| Masbate | Siudad ti Masbate | Mar 10, 1917 | Rehion V | 834,650 | 33 | 4,151.78 | 33 | 201 | 45 |
| Misamis Occidental | Oroquieta | Nob 8, 1929 | Rehion X | 567,642 | 51 | 2,055.22 | 61 | 276.2 | 29 |
| Misamis Oriental[22] | Cagayan de Oro[13] | Nob 8, 1929 | Rehion X | 1,415,944 | 18 | 3,544.32 | 41 | 399.5 | 16 |
| Mountain Province | Bontoc | 1908 | CAR | 154,187 | 76 | 2,157.38 | 58 | 71.5 | 75 |
| Negros Occidental[23] | Bacolod[13] | 1890 | Rehion XVIII | 2,907,859 | 4 | 7,965.21 | 8 | 365.1 | 17 |
| Negros Oriental | Dumaguete | Mar 10, 1917 | Rehion XVIII | 1,286,666 | 21 | 5,385.53 | 19 | 238.9 | 39 |
| Amianan a Samar | Catarman | Hun 19, 1965 | Rehion VIII | 589,013 | 48 | 3,692.93 | 37 | 159.5 | 55 |
| Nueva Ecija | Palayan[24] | 1705 | Rehion III | 1,955,373 | 13 | 5,751.33 | 15 | 340 | 20 |
| Nueva Vizcaya | Bayombong | 1839 | Rehion II | 421,355 | 61 | 3975.67 | 34 | 106 | 68 |
| Occidental Mindoro | Mamburao | Hun 13, 1950 | Rehion IV-B | 452,971 | 58 | 5,865.71 | 14 | 77.2 | 71 |
| Oriental Mindoro | Calapan | Hun 13, 1950 | Rehion IV-B | 785,602 | 34 | 4,238.38 | 30 | 185.4 | 49 |
| Palawan[25] | Puerto Princesa[13] | Mar 10, 1917 | Rehion IV-B | 994,340 | 28 | 17,030.75 | 1 | 58.4 | 79 |
| Pampanga[26] | San Fernando | Dis 11, 1571 | Rehion III | 2,340,355 | 9 | 2,062.47 | 60 | 1134.7 | 4 |
| Pangasinan[27] | Lingayen | 1580 | Rehion I | 2,779,862 | 5 | 5,451.01 | 18 | 510 | 8 |
| Quezon[28] | Lucena[13] | Mar 2, 1901 | Rehion IV-A | 1,987,030 | 12 | 9,069.60 | 6 | 219.1 | 44 |
| Quirino | Cabarroguis | Hun 18, 1966 | Rehion II | 176,786 | 73 | 2,323.47 | 55 | 76.1 | 72 |
| Rizal | Antipolo[29] | Hun 11, 1901 | Rehion IV-A | 2,484,840 | 7 | 1,191.94 | 73 | 2084.7 | 1 |
| Romblon | Romblon | Mar 10, 1917 | Rehion IV-B | 283,930 | 66 | 1,533.45 | 68 | 185.2 | 50 |
| Samar | Catbalogan | Hun 19, 1965 | Rehion VIII | 733,377 | 39 | 6,048.03 | 12 | 121.3 | 64 |
| Sarangani | Alabel | Mar 16, 1992 | Rehion XII | 498,904 | 57 | 3,601.25 | 39 | 138.5 | 58 |
| Siquijor | Siquijor | Sep 17, 1971 | Rehion VII | 91,066 | 79 | 337.49 | 79 | 269.8 | 32 |
| Sorsogon | Siudad ti Sorsogon | Okt 17, 1894 | Rehion V | 740,743 | 38 | 2,119.01 | 59 | 349.6 | 19 |
| Abagatan a Cotabato[30] | Koronadal | Hun 18, 1966 | Rehion XII | 1,365,286 | 19 | 4,428.81 | 28 | 308.3 | 23 |
| Abagatan a Leyte | Maasin | May 22, 1959 | Rehion VIII | 399,137 | 62 | 1,798.61 | 65 | 221.9 | 43 |
| Sultan Kudarat | Isulan | Nob 22, 1973 | Rehion XII | 747,087 | 36 | 5,298.34 | 21 | 141 | 57 |
| Sulu | Jolo | Mar 10, 1917 | ARMM | 718,290 | 42 | 1,600.40[31] | 66 | 448.8 | 12 |
| Surigao del Norte | Surigao | Hun 16, 1960 | Rehion XIII | 442,588 | 59 | 1,972.93 | 62 | 224.3 | 41 |
| Surigao del Sur | Tandag | Hun 16, 1960 | Rehion XIII | 561,219 | 52 | 4,932.70 | 23 | 113.8 | 67 |
| Tarlac | Siudad ti Tarlac | 1872 | Rehion III | 1,273,240 | 22 | 3,053.60 | 47 | 417 | 15 |
| Tawi-Tawi | Bongao[32] | Sep 11, 1973 | ARMM | 366,550 | 64 | 1,087.40[33] | 74 | 337.1 | 21 |
| Zambales[34] | Iba | 1578 | Rehion III | 755,621 | 35 | 3,830.83 | 36 | 197.2 | 48 |
| Zamboanga del Norte | Dipolog | Hun 6, 1952 | Rehion IX | 957,997 | 29 | 7,301.00 | 9 | 131.2 | 61 |
| Zamboanga del Sur[35] | Pagadian | Hun 6, 1952 | Rehion IX | 1,766,814 | 16 | 5,914.16 | 13 | 298.7 | 25 |
| Zamboanga Sibugay | Ipil | Peb 22, 2001 | Rehion IX | 584,685 | 49 | 3,607.75 | 38 | 162.1 | 54 |
| Metro Manila | Manila (Rehional a sentro) | -- | NCR | 11,855,975 | -- | 638.55 | -- | 18567 | -- |
Dagiti nota:
- Amin a pigura ti populasion ken kalawa ti daga ket mairaman dagiti nawaya a siudad manipud kadagiti probinsia. Iti daytoy a tabla, naibilangda a kas paset ti ayanda a grupo ti probinsia para kadagiti heograpiko ken estadistika a panggep, ngem iti kinapudno dagitoy ket umuna nga agpang nga entidad.
- Ti Metro Manila ket nairaman para iti panangipada urayno daytoy ket saan a probinsia ngem maysa nga administratibo a rehion.
- 1 Dagiti petsa ket mabalin a mangibaga ti pannakaprobinsia a kas pannakabangon idi panawen dagiti Kastila, panawen dagiti Amerikano, wenno babaen dagiti Tignay ti Republika.
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ↑ "Populasion ken Tinawen ken dagiti Gatad nga Idadakkel para iti Filipinas ken dagiti Rehionna, Probinsia, ken dagiti Urbano Unay a Siudad" (PDF). Senso ken Sangkabalayan a Populasion idi 2010. Opisina ti Nailian nga Estadistika. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2013-09-28. Naala idi 9 Disiembre 2013.
- ↑ "Listaan dagiti probinsia". PSGC Interaaktibo. Siudad ti Makati, Filipinas: Opisina ti Koordinasion ti Nailian nga Estadistika. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2016-09-12. Naala idi 9 Disiembre 2013.
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti Butuan.
- ↑ Ti Cabadbaran ket naaramiden nga isu ti opisial a kapitolio ti probinsia, babaen ti Republika Tignay Blng. 8811 Naiyarkibo 2016-03-03 iti Wayback Machine. Nupay kasta, ti tugaw ti probinsial a gobierno ket adda pay laeng ti proseso a maiyal-alis manipud idiay Butuan, ken idiay pay laeng ti pagtengngelan ti opisina ti gobierno.
- ↑ Ti probinsia ket mangitalinaay pay ti sabali a sentro ti gobierno idiay Luna, ken adu idiay nga agtengngel ti opisina dagiti nailian ketn probinsiala gobierno. Ahensia ti Pakaaamo iti Filipinas - Nabangon idiay Luna ti sentro ti gobierno ti Apayao[permanente a natay a silpo]
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti Isabela.
- ↑ Ti siudad ti Siudad ti Isabela ket serbian babaen dagiti opisina Rehion IX.
- ↑ Probinsia ti Basilan: Kalawa ti Daga Naiyarkibo 2014-06-27 iti Wayback Machine
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti Baguio.
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti [[|Naga]].
- ↑ Ti probinsial a gobierno ti Cavite ket nalawag a nangibaga a ti Imus ket isu ti probinsiala kapitoliona, bayat a ti tugaw ti gobierno ti probinsia ket ti Trece Martires. Opisila a Website ti Probinsia ti Cavite - Dagiti Nadaras a KInapudno Ti Imus ket isu ti kapitolio ti Cavite — Maliksi
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman dagiti nawaya a siudad ti Cebu, Lapu-Lapu ken Mandaue.
- 1 2 3 4 5 6 7 Gaputa ti gobierno ti probinsia ket agtengngel ti opisina iti kaunegan ti nawaya a siudad, iti pagbanaganna ti probinsia ket mangtalinaay ti tugaw ti gobierno iti ruar ti bukodna a pagturayan.
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti Davao.
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti Iloilo.
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti Siudad ti Santiago.
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti Iligan.
- ↑ Agwaywayas a Rehion iti Muslim a Mindanao, Departamento iti Agrikultura: Lanao del Sur Naiyarkibo 2015-01-19 iti Wayback Machine (Ti pateg a naited idiay NSCB ket mabalin a saan a husto.
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman dagiti nawaya a siudad ti Ormoc ken Tacloban.
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti Cotabato.
- ↑ Probinsial a Gobierno ti Maguindanao: Ababa a Bariweswes Naiyarkibo 2014-05-28 iti Wayback Machine (There seems to be major discrepancies among authoritative sources: 972,904 ha (NSCB); 6,565 km² (Historical Dictionary of the Philippines); 5,176.1 km² (NAMRIA))
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti Cagayan de Oro.
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti Bacolod.
- ↑ Ti probinsial a gobierno ket agdam apay laeng a mangtartaripato kadagiti pakultad iti dati a kapitolio ti Cabanatuan.
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti Puerto Princesa.
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti Angeles.
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya asiudad ti Dagupan.
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti Lucena.
- ↑ Ti probinsial a gobierno ket inyalisnan dagiti operasionna idiay Antipolo manipud idiay Pasig, urayno awan pay ti lehislasion iti nailian nga agpang ti naikeddenga a mangbigbig ti baro a kapitolio. Yehey! News - Board wants Antipolo officially named capital of Rizal[permanente a natay a silpo]
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya a siudad ti General Santos.
- ↑ Probinsia ti Sulu: Ababa a Bariweswes Naiyarkibo 2011-02-26 iti Wayback Machine (There seems to be major discrepancies among authoritative sources: 343,699 ha (NSCB 2007), 175,460 ha (NSCB 2000), 167,377 ha (NAMRIA))
- ↑ Ti Opisina ti Koordinasion ti Nailian nga Estadistika ket bigbigenna ti Bongao ken ti Panglima Sugala a aks dagiti kapitolio ti rehion. Nupay kasta, ti kapitolio ti proninsia ket mabirukan idiay Bongao, ti de facto a tugaw ti gobierno.
- ↑ Agwaywayas a REhion iti Muslim a Mindanao, Departamento iti Agrikultura: Tawi-Tawi Naiyarkibo 2012-09-06 iti Wayback Machine (There seems to be major discrepancies among authoritative sources: 362,655 ha (NSCB 2007), 120,876 ha (NAMRIA), 1,197 km² (Deparamento iti Turismp), 999 km² (Mapcentral))
- ↑ Dagiti bilang ket mairaman ti nawaya siudad ti Olongapo.
- ↑ Figures include the independent city of Zamboanga.
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan]- Liga dagiti Probinsia iti Filipinas Naiyarkibo 2007-10-17 iti Wayback Machine