Jump to content

Metrosideros

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia

Metrosideros
Dagiti sabong ken bulong ti M. excelsa
Taksonomia urnosen
Pagarian: Plantae
Klado: Tracheophytes
Klado: Angiospermae
Klado: Eudicotidae
Klado: Rosids
Urnos: Myrtales
Pamilia: Myrtaceae
Subpamilia: Myrtoideae
Tribu: Metrosidereae
Henero: Metrosideros
Banks ex Gaertn.[1]
Dagiti sebbangan

Kitaen ti teksto

Kapada a nagan[2]
  • Agalmanthus (Endl.) Hombr. & Jacquinot
  • Ballardia Montrouz.
  • Carpolepis (J.W.Dawson) J.W.Dawson
  • Mearnsia Merr.
  • Microsideros Baum.-Bod. nom. nival.
  • Tepualia Griseb.

Ti Metrosideros ket ti henero dagiti agarup a 60 a kayo ken babassit a mula, ken dagiti agkalatkat a kaaduan a mabirukan iti rehion ti Pasipiko iti pamilia ti Myrtaceae. Kaaduan dagiti porma a kayo ket bassit, ngem adda met dagiti dakkel a naipangpangruna dagiti sebbangan ti Baro a Selanda. Naala ti nagan manipud iti Taga-ugma a Griego iti metra wenno "heartwood" ken sideron wenno "landok". Ti kaaduan nga ammo a sebbangan ket dagiti pōhutukawa (M. excelsa), akin-amianan a rātā (M. robusta), ken akin-abagatan a rātā (M. umbellata) ti Baro a Selanda ken ʻōhiʻa lehua, (M. polymorpha), manipud iti Is-isla ti Hawaii.

Pannakaiwarwaras

[urnosen | urnosen ti taudan]

Ti Metrosideros ket maysa kadagiti kaaduan a naiwarwaras kadagiti henero ti agsabsabong a mula iti Pasipiko. Ti Baro a Caledonia ket addaan kadagiti 21 a sebbangan ti Metrosideros, ti Baro a Selandaket addaan iti 12, ti Baro a Guinea ken addaan iti 7 ken ti Hawaii ket addaan iti 5. Adda ti henero iti kaaduan kadagiti sabali a nangato nga Is-isla ti Pasipiko, a mairaman ti Is-isla ti Solomon, Vanuatu, Fiji, Samoa, Is-isla Cook, Polinesia a Pranses, Is-isla Bonin ken Isla Lord Howe, ngem awan manipud iti Mikronesia . Nairepresenta pay ti henero babaen ti maysa a sebbangan iti Filipinas, maysa iti Abagatan nga Amerika (Chile ken Arhentina), ken ti maysa iti ruar ti Abagatan nga Aprika. Nalag-an dagiti bukel ti Metrosideros ken nalakada a maiwaras babaen ti angin. Makalasat pay dagiti bukel kadagiti agyelo a temperatura, ken aginggana iti 30 nga aldaw a maiyuper iti naapgad a danum ken mabalinto pay laeng nga agtubo,[3] isu ti gapuna ti kaadu a pannakaiwarwarasda. Masansanda a mabirukan a kas pionero a kayo kadagiti ayus ti lava ken kadagiti pantok ti bantay.

Misterio met daytoy kadagiti botanista iti Akin-abagatan a Hemisperio gapu ta, uray iti kalakaan a maiwaras iti adayo a distansia, daytoy a henero ket saan a mabirukan iti Australia.[4]

Rehistro ti posil

[urnosen | urnosen ti taudan]

Napauten a naihipotesis a ti Metrosideros ket nagtaud manipud iti Baro a Selanda, ken naiwarwaras manipud idiay iti amin apaset ti Pasipiko. Daytoy ket gapu ti napauten a rehistro ti posil ti Metrosideros iti Baro a Selanda ken ti kaawan ti ania man a posil ti Metrosideros kadagiti sabali a masa ti daga ti Gondwanan. Ti kaduogan a konklusibo nga ebidensia ti posil ti Metrosideros iti Baro a Selanda ket dagiti posil ti bunga manipud kadagiti agtawen iti Mioseno a sedimento ti Manuherikia iti Tengnga nga Otago.[5] Adda met nabaybayag a maysa a rehistro ti posil ti polen, ngem naipakita daytoyen a ti polen ti Metrosideros ket morpolohiko a kapada dagiti adu a sabali a henero iti kaunegan ti pamilia ti Myrtaceae ken isu a kasta, ti posil ti polen ket saan a maitalek a mausar a kas maysa a kaduogan a rehistro iti daytoy a henero.[6]

Ti kaduogan a konklusibo a rehistro ti Metrosideros ket dagiti pisl a bunga ken dagiti sabong ti Metrosideros leunigii, ti maysa a naungawen a sebbangan, manipud kadagiti agtawen iti Oligoseno a sedimento iti Tasmania, Australia. Daytoy ket nakasisdsiddaaw gapu ta ti Metrosideros ket maysa kadagiti kaaduan a naiwarwaras a mula iti Pasipiko, ken awan ita nga aldaw iti Australia. Dagitoy a posil ket mabalin pay a mangiturong iti taudan manipud iti Australia para iti henero.[7]

Panangimuyong

[urnosen | urnosen ti taudan]

Masansan a maimulmula ti Metrosideros para kadagiti napintas a sabong, kas dagiti kayo ti kalsada wenno dagiti hardin ti balay. Kadawyan a nalabbasit dagiti sabong, ngem adda met dagiti kultibar nga agmaris iti narangha, duyaw wenno puraw a sabsabong. Sumagmamano dagiti nagan a nailista kadagiti hortikultural a katologo ken dagiti sabali a pablaak, a kas ti M. villosa ken M. vitiensis, ket pudno dagitoy a nagnagan dagiti karuay wenno dagiti kultibar (kadawyan ti M. collina) imbes nga iti umiso a sientipiko a sebbangan. Ti pōhutukawa ti Baro a Selanda ket addaan kadagiti nadumaduma a kultibar a naimulmula iti Australia, Hawaii ken California ken naballigi daytoyen a naimula iti amianan ti Espania[8] ken iti Is-isla ti Sicilia iti abagatan-laud bassit nga aplaya ti Britania,[9] ngem dagiti sebbangan ket naikeddeng a maysa a makaraut a peste kadagiti parte ti Abagatan nga Aprika. Ti Metrosideros kermadecensis ket agdama a naturalisado iti Hawaii, ken mabalin nga agbalin daytoy a peste. Iti met sabali, dagiti nadumaduma a kultibar ti M. collina ken M. polymorpha ket aduda a naimulmula iti Baro a Selanda kadagiti nadumaduma a nagan. Masna a mabirukan ti Metrosideros umbellata iti abagatan ti nangruna a daga ti Baro a Selanda iti Is-isla Auckland iti 50° a latitud ti abagatan, ken ti katibkeran a kameng ti henero, ken adda dagiti bassit a naimuyongan nga espesimen nga agtubtubo iti Eskosia.

Dagiti sebbangan ti Metrosideros

[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti nagibasaran

[urnosen | urnosen ti taudan]
  1. ^ "Metrosideros Banks ex Gaertn". Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. 2009-01-27. Naala idi 2009-03-27.
  2. ^ "World Checklist of Selected Plant Families".
  3. ^ Wright, S. D.; Yong, C. G.; Wichman, S. R.; Dawson, J. W.; Gardner, R. C. (2001). "Stepping stones to Hawaii: a trans-equatorial dispersal pathway for Metrosideros (Myrtaceae) inferred from nrDNA (ITS+ETS)". Journal of Biogeography 28 (6)
  4. ^ Tarran, Myall, Peter G. Wilson, and Robert S. Hill. "Oldest record of Metrosideros (Myrtaceae): Fossil flowers, fruits, and leaves from Australia." American Journal of Botany 103.4 (2016): 754-768.
  5. ^ Pole, Mike. "Early Miocene flora of the Manuherikia Group, New Zealand. 7. Myrtaceae, including Eucalyptus." Journal of the Royal Society of New Zealand 23.4 (1993): 313-328.
  6. ^ Tarran et al. 2016 Ibid.
  7. ^ Tarran et al. 2016 Ibid.
  8. ^ "New Zealand Plants Overseas". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2009-02-19.
  9. ^ Christmas tree, Pohutukawa

Dagiti akinruar a silpo

[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig iti Metrosideros iti Wikimedia Commons
Dagiti datos a mainaig iti Metrosideros iti Wikispecies