Jump to content

Sasao a Tengnga a Tai

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Tengnga a Tai
(kontrobersial)
Heograpiko a
pannakaiwarwaras
Tsina, Bietnam
Lingguistika a pannakaidasigKra–Dai
  • Tai
    • Tengnga a Tai
Pannakabingbingay
Glottolognone
deba1238  (Debao–Jingxi–Nung)
Heograpiko a pannakaiwarwaras ti sasao a Tengnga a Tai

Ti sasao a Tengnga a Tai ket mairaman dagiti akin-abagatan a dialekto ti Zhuang, ken dagiti nadumaduma a dialekto ti Nung ken Tày ti akin-amianan a Bietnam.

Maigiddiat ti sasao a Tengnga a Tai manipud iti sasao nga Akin-amianan a Tai gapu ta ti Tengnga a Tai maigiddiat dagiti panankaibaga ti saan a maaspirado ken maaspirado, bayat a ti Akin-amianan a Tai ket kadawyan a saan (Li 1977). Mangiparang pay ti Akin-abagatan a laud a Tai iti daytoy a kita ti kontrasto ti aspirasion.

Pannakaidasig

[urnosen | urnosen ti taudan]

Inkeddeng ni William Gedney ti Tengnga a Tai nga as-asideg a kabagian ti Akin-abagatan a laud a Tai ngem ti Akin-amianan a Tai, bayat nga insuppiat ni André-Georges Haudricourt para iti as-asideg a pannakaikabagian iti Akin-amianan a Tai. Ti tentatibo apuon ni Pittayaporn (2009) iti sanga a Tai, nupay kasta, ket ikeddengna a parapiletiko ti Tengnga a Tai.

Adda dagiti nadumaduma a pagsasao iti kadagiti lugar a kaaduan nga agsasao iti Tengnga a Tai, a kas ti Caolan ken Nùng An[1] iti akin-amianan a Bietnam, ket mangiparang pay kadagiti langa ti Akin-amianan a Tai. Dagitoy ket agparangda a kas aglalaok a pagsasao a saan a napno a Tengnga a Tai wenno Akin-amianan a Tai. Tawtawagan ni Jerold A. Edmondson ti Caolan a kas maysa a "tertium quid."[2]

Ti komputasional a pilohenetiko a panagusig ni Jerold Edmondson (2014)[3]iti sasao a Tai ket mangipakita ti Tay ken Nung a dagiti agsinnaranay a sanga iti baba ti Tengnga a Tai.

Tengnga a Tai
  • Bugas a Tengnga a Tai: Nung Chau, Pingxiang Zhuang, Leiping Zhuang, Ningming Zhuang
  • Tay: Tay Bao Lac, Tay Khanh Trung, Cao Lan
  • Nung: Nung Chao (Longzhou Zhuang), Nùng Phạn Slinh, Nung Inh, Akinlaud a Nung/Nung Din (Nong Zhuang), Nung Yang (Yang Zhuang), Nung An

Dagiti pagsasao

[urnosen | urnosen ti taudan]

Adu kadagiti sasao a Tengnga a Tai ket ammo a kas Nong 侬 (Nùng iti Bietamis) wenno Dai 岱 (Tày iti Bietamis).

  • Nung
    • Nùng Phạn Slinh
    • Nùng Cháo
    • Nùng Inh
    • Nùng An
    • Nùng Giang
    • Nùng Dín (=Akinlaud a Nùng wenno Nong Zhuang)
  • Tày
    • Tày Bảo Lạc
    • Tày Trùng Khánh

Dagiti nagibasaran

[urnosen | urnosen ti taudan]
  1. ^ http://sealang.net/sala/archives/pdf8/nicolson2000nung.pdf
  2. ^ Gregerson, Kenneth J., and Jerold A. Edmondson. 1998. Some puzzles in Cao Lan. Unibersidad ti Texas iti Arlington.
  3. ^ Edmondson, Jerold A. Tai subgrouping using phylogenetic estimation. Presented at the 46th International Conference on Sino-Tibetan Languages and Linguistics (ICSTLL 46), Dartmouth College, Hanover, New Hampshire, United States, August 7-10, 2013 (Session: Tai-Kadai Workshop).
  • Li, Fang-kuei. 1977. Handbook of Comparative Tai. Honolulu, Hawaii: University of Hawai’i Press.
  • Pittayaporn, Pittayawat. 2009. The Phonology of Proto-Tai. Ph.D. dissertation. Department of Linguistics, Cornell University.