Samar (isla)

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Samar (isla)
Aplaya ti Panapukan idiay Samar
Ti Samar (isla) ket mabirukan idiay Filipinas
Samar (isla)
Samar (isla)
Lokasion iti kaunegan ti Filipinas
Heograpia
Nagsasabtan12°00′N 125°00′E / 12.000°N 125.000°E / 12.000; 125.000Nagsasabtan: 12°00′N 125°00′E / 12.000°N 125.000°E / 12.000; 125.000
PurpuroVisayas
Kadenna a bagbagi ti danum
Kalawa13,428.8 km2 (5,184.9 sq mi)[1]
Ranggo ti kalawaMaika-63
Aplaya800.6 km (497.47 mi)[2]
Kangatuan nga elebasion850 m (2790 ft)[2]
Administrasion
RehionDaya a Visayas
Dagit iprobinsia
Kadakkelan a pagtaenganCalbayog (pop. 172,778)
Demograpia
Populasion1,751,267 (2010)[3]
Densidad ti populasion130.4/km2 (337.7/sq mi)

Ti Samar ket ti maysa nga isla idiay Visayas, iti kaunegan ti tengnga a Filipinas ken ti maikatlo a kadakkelan nga isla iti pagilian. Ti isla ket nabingbingay kadagiti tallo a probinsia: ti probinsia ti Samar (ti akinlaud a dua a panglima ti isla ti Samar), probinsia ti Akin-amianan a Samar, ken ti probinsia ti Akindaya a Samar. Dagitoy a tallo a probinsia, ken maikuyog dagiti probinsia iti asideg nga is-isla ti Leyte ken Biliran ket parte ti rehion ti Akindaya Visaya.

Ti Samar ket ti maysa nga akindaya unay nga isla idiay Visayas. Ti isla ket naisina manipud iti Leyte babaen ti Lingsat San Juanico, nga iti kaakikidan a puntona ket agarup laeng a dua a kilometro iti ballasiwna. Daytoy a lingsat ket ballasiwen babaen ti Rangtay San Juanico. Ti Samar ket mabirukan iti abagatan a daya ti Peninsula ti Bicol idiay Luzon, ti kadakkelan nga isla ti pagilian; isina dagitoy dua babaen ti Lingsat San Bernardino. Iti abagatan ti Samar ket ti Golpo Leyte, ti lugar ti Gubat ti Golpo Leyte, ti maysa a kaaduan a mangikeddeng a gubat ti baybay idi las-ud ti Maikadua a Gubat ti Sangalubongan. Ti golpo ket malukatan iti Baybay Filipinas, a mabirukan iti daya ti Samar ken parte ti Taaw Pasipiko.

Pakasaritaan[urnosen | urnosen ti taudan]

Ti Samar idi ti immuna nga isla iti Filipinas a nakita babaen ti ekspedision ti Espaniol ni Ferdinand Magellan idi Marso 16, 1521 idi kalkalpasna a pimmanaw idiay Is-isla Marianas. Idi naamirisna a simmangpet iti maysa a purpuro inyugisna dagiti isla kas San Lazaro (San Lazarus iti Espaniol) gapu ta nakitada daytoy iti Sabado ti Lazarus. Uray no ti Samar ket isu idi ti immuna nga isla a nakita idiay Filipinas babaen ni Magellan, saan a simmanglad isuna ken nagtultuloy a naglayag iti abagatan aginggana, ken kalpasan iti panagangkla idiay Isla Suluan, isu ket kanungpalan a simmanglad idiay Isla Homonhon idi Marso 17, 1521.[4]

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ "2010 Philippine Yearbook" (PDF) (Maiak-23 nga ed.). Manila, Philippines: National Statistics Office. ISSN 0116-1520. Naala idi 2015-12-14.
  2. ^ a b "Islands of Philippines". Island Directory. United Nations Environment Programme. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 28 April 2019. Naala idi 18 September 2015.
  3. ^ "Population and Annual Growth Rates for The Philippines and Its Regions, Provinces, and Highly Urbanized Cities" (PDF). 2010 Census and Housing Population. National Statistics Office. Naala idi Septiembre 18, 2015.
  4. ^ Parr, Charles McKew So Noble a Captain: The Life and Times of Ferdinand Magellan Thomas Y. Crowell, New York, 1953. p.431

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]

  • Dagiti midia a mainaig iti Samar (isla) iti Wikimedia Commons
  • Pakaammo ti panagbiahe idiay Samar (isla) manipud iti Wikivoyage (iti Ingles)