Jump to content

Sasao a Ramu–Akinbaba a Sepik

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Ramu–Akinbaba a Sepik
Heograpiko a
pannakaiwarwaras
Baro a Guinea
Lingguistika a pannakaidasigMaysa kadagiti kangrunaan a pamilia ti pagsasao
Pannakabingbingay
Glottologlowe1437

Ti sasao a Ramu–Akinbaba a Sepik ammo pay a kas Akinbaba a Sepik–Ramu ket ti naisingasing a pamilia dagiti 35 a sasao a Papuano a naisasao kadagiti labneng ti karayan ti Ramu ken Sepik iti akin-amianan a Papua Baro a Guinea. Dagitoy a pagsasao ket maitarawidwidan nga agraman kadagiti simple a ponolohia, nga agraman kadagiti bassit a konsonante wenno dagiti paaweng ken kadawyan nga awan kadagiti tono.

Ti pamilia ket insingasing idi babaen ni William A. Foley ken inawat babaen ni Malcolm Ross. Dagiti dua a sangana ket ti Ramu ken Akinbaba a Sepik, ken maitagikua iti awan itan a singasing a Sepik–Ramu ti 1973 ni Donald Laycock. Saanda nga asideg nga agkakabagian. Kabagianna pay ti pagsasao a Kambot, ngem ti puestona iti pamilia ket saan pay a naipalawag.

Manipud kadagiti nakaibatayan a naisasao a pakasaritaan dagiti tattao nga Akinbaba a Sepik, a nangirehistro a ti Yimas ket naisasao iti asideg ti pagtaenganda, ken iti pay konserbatino a kasasaad ti Yimas, insingasing ni Ross a dagiti agsasao iti Proto–Ramu – Akinbaba a Sepik ket mabalinda a nagtataeng kadagiti akin-amianan a sakaana ti turod ti kabambantayan ti Baro a Guinea ken immalisda idiay Labneng ti Sepik idi bimmasbassit ti akin-uneg a daga a Baybay Sepik idi napalabas nga innem a ribu a tawtawen.

Awan ti pudno a konsenso iti internal a pannakaidasig dagitoy a pagsasao.[1]

Pannakaidasig

[urnosen | urnosen ti taudan]

Ti internal a panagtutunos dagiti dua a sanga ti Ramu ken Akinbaba a Sepik, ket naibatay kadagiti kapada a paradigma a pangsandi, a saan met a maikapet kadagiti dua a sanga iti tunggal maysa kaniada. Napakabaelan ni Foley a nangikapet kanaida babaen iti leksiko, ngem ti kangrunaan nga ebidensia para iti pamilia a Ramu – Akinbaba a Sepik ket ti bilang dagiti saan a kadawyan a pangmarka ti ad-adu ngem maysa a nagbibingayan babaen ti sasao nga Akinbaba a Sepik ken sasao a Ramu ti Watam ken Bosman. Dagiti pangsandi ket awananda iti pagtutunosan malaksid para iti 3sg *man (proto-Ramu) ~ *mɨn (proto–Akinbaba a Sepik) ken ti saan a singular nga affix *-ŋk- (dual iti Ramu and paucal iti akinbaba a Sepik: Kitaen ti Sasao a Ramu#Dagiti pangsandi ken Sasao nga Akinbaba a Sepik#Dagiti pangsandi para kadagiti salaysay).

Dagiti nagibasaran

[urnosen | urnosen ti taudan]
  1. ^ "Archive copy". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2016-04-22. Naala idi 2017-01-30.{{cite web}}: Panagtaripato ti CS1: naiyarkibo a kopia a kas titulo (silpo)
  • Foley, William A. (2005). "Linguistic prehistory in the Sepik–Ramu basin". Iti Andrew Pawley; Robert Attenborough; Robin Hide; Jack Golson (dagiti ed.). Papuan pasts: cultural, linguistic and biological histories of Papuan-speaking peoples. Canberra: Pacific Linguistics. ISBN 0-85883-562-2. OCLC 67292782.
  • Ross, Malcolm (2005). "Pronouns as a preliminary diagnostic for grouping Papuan languages". Iti Andrew Pawley; Robert Attenborough; Robin Hide; Jack Golson (dagiti ed.). Papuan pasts: cultural, linguistic and biological histories of Papuan-speaking peoples. Canberra: Pacific Linguistics. pp. 15–66. ISBN 0858835622. OCLC 67292782.