Sasao a Madang
| Madang | |
|---|---|
| Kabambantayan a Madang–Adelbert | |
| Heograpiko a pannakaiwarwaras | Baro a Guinea |
| Lingguistika a pannakaidasig | Trans–Baro a Guinea
|
| Pannakabingbingay | |
| Glottolog | mada1298 |
 Mapa ti sasao a Madang ti Baro a Guinea
Ti sasao a Madang
Dadduma a sasao a Trans–New Guinea
Dadduma a sasao a Papuano
Sasao nga Austronesio
Di matagtagitao | |
Ti sasao a Madang wenno Kabambantayan a Madang–Adelbert ket ti kadakkelan a pamilia ti sasao a Trans–Baro a Guinea (TNG). Daytoy ket naidasig idi a kas Trans–Baro a Guinea babaen ni Stephen Wurm, ken sinaruno babaen ni Malcolm Ross. Timmunos ni William A. Foley a daytoy ket "nasayaat a mabalin" a ti sasao a Madang ket parte ti TNG, uray no dagiti pangsandi, ti kadawyan a batayan ti panangidasig ti TNG, ket nabaliwanen iti Madang.
Ti pamilia ket nanaganan manipud iti Probinsia ti Madang ken ti Kabambantayan Adelbert.
Pakasaritaan[urnosen | urnosen ti taudan]
Impalawag ni Sidney Herbert Ray ti pamilia nga Aplaya a Rai idi 1919. Idi 1951 insilpo dagitoy iti sasao a Mabuso babaen ni Arthur Capell tapno mapartuat ti pamiliana a Madang. Impadakkel ni John Z'graggen (1971, 1975) ti Madang kadagiti sasao a Kabambantayan nga Adelbert ken ninagananna manen ti pamilia iti Kabambantayan a Madang–Adelbert, ken inampon ni Wurm (1975)[1] daytoy a kas maysa a sanga ti pilo ti Trans–Baro a Guinea. Para iti kaaduan a parte, ti pamilia a Madang ni Ross (2005) Madang ket mangiraman kadagiti isu met laeng a pagsasao a kas ti Kabambantayan a Madang–Adelbert ni Z'graggen, ngem ti internal a pannakaidasig ket sabali kadagiti nadumaduma a respekto, a kas ti pannakaiwaswas ti sanga a Brahman.
Internal a pannakaidasig[urnosen | urnosen ti taudan]
Adda dagiti uppat a nasayaat a naipalawag a sanga ti Madang,
- Akin-abagatan a Kabambantayan Adelbert
- Croisilles (Akin-amianan a Kabambantayan Adelbert)
- Aplaya a Rai
- Kalam
ken mainayon pay ti sasao a Kowan a saan a nalawag ti pannakaidasigna.
Ti panawen a kauneg ti Madang ket maipada iti Austronesio wenno Indo-Europeano. As-asideg nga ikabil ni Ross (2000) ti sasao a Kowan iti Akin-abagtaan nga Adelbert, ken isilpona ti Aplaya a Rai ken Kalam. Dagiti pangsandi ket kas dagiti sumaganad:
sg pl 1 *ya *i 2 *na *ni, *ta 3 *nu
Dagiti ket sukatanda dagiti pangsandi ti TNG. Nupay kasta, agbati dagiti dual a suldong ti *-le ken *-t, ken dagiti kasisigud a pangsandi ket agparang nga adda a kas dagiti maisasao a suldong ti Kalam.
Dagiti nota[urnosen | urnosen ti taudan]
Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]
- Ross, Malcolm (2005). "Pronouns as a preliminary diagnostic for grouping Papuan languages". Iti Andrew Pawley; Robert Attenborough; Robin Hide; Jack Golson (dagiti ed.). Papuan pasts: cultural, linguistic and biological histories of Papuan-speaking peoples. Canberra: Pacific Linguistics. pp. 15–66. ISBN 0858835622. OCLC 67292782.
- Pawley, Ross, & Osmond, 2005. Papuan languages and the Trans New Guinea phylum. Canberra: Pacific Linguistics. pp. 38–51.
Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]
- Arkibo ti ELAR ti Panangidokumento ti Pamilia ti Pagsasao a Sogeram ti Papua Baro Guinea