Sasao nga Eleman

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Eleman
Heograpiko a
pannakaiwarwaras
Baro a Guinea
Lingguistika a pannakaidasigTrans–Baro a Guinea ?
  • Eleman
Pannakabingbingay
  • Maitutop nga Eleman
  • ? Kaki Ae
  • ? Purari
Glottolognucl1580  (Eleman proper)
Mapa ti sasao nga Eleman ti Baro a Guinea
  Ti sasao nga Eleman
  Dadduma a sasao a Trans–Baro a Guinea
  Dadduma a sasao a Papuano
  Sasao nga Austronesio
  Di matagtagitao

Ti sasao nga Eleman ket ti pamilia ti pagsasao ti Papua Baro a Guinea.

Dagiti pagsasao ken pannakaidasig[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti lima a pagsasao ti maitutop nga Eleman ket nalawagda nga agkakabagian. Nailasin isuda a kas pamilia babaen ni Sidney Herbert Ray idi 1907, ken kanungpalan a nairaman iti Trans–Baro a Guinea a panangidasig da Stephen Wurm (1975) ken Malcolm Ross (2005).

Nairaman idi ti Purari babaen ni Brown (1968), ngem ti laeng ebidensia ket ti 1sg a pangsandi ti nai, a mabalin laeng a daytoy ket paltiing ti TNG iti *na.

Ti naipagpagarup a pudno nga ebidensia para iti panangiraman ti Eleman iti pamilia a Trans–New Guinea ket mabirukan iti Kaki Ae. Inpakita ni Franklin (1995) dagiti panagpapada ti kadawyan nga uni a pagbaetan ti Kaki Ae ken Eleman, ia mairaman ti Kaki Ae nga n iti Eleman *r, isu a ti Kaki Ae nga nao ti 1sg ket agparang a kognado ti Eleman iti *ara, isuda a dua ket mabalinda a nagtaud manipud iti proto-TNG iti *na. Kas met ti, ti Kaki Ae iti nu'u ket mabalin a paltiing ti pTNG *nu, ken dagiti porma dagiti pangsandi iti 2sg, ti ao ken *a, ket kadawyanda iti sasao a TNG. Inbagbaga ni Ross a ti isolado a Kaki Ae ket isilpona ti maitutop nga Eleman iti kaunegan ti TNG. Nupay kasta, imbagbaga ti Glottolog a dagiti panagpapada ti kadawyan nga uni ket kasta dagiti manamnama kadagiti mabulbulod, no maited dagiti panaggigiddiat dagiti ponolohia dagiti pagsasao: ti Eleman ket awanan iti pannakaisalumina iti n/l/r, ken ti Kaki Ae ket awanan iti pannakaisalumina iti t/k.[1]

Dagiti pangsandi ket dagiti sumaganad:

Maitutop nga Eleman
sg pl
1 *ara *ela
2 *a *e(u)
3 *are *ere(u)
Kaki Ae
sg pl
1 nao nu'u
2 ao ofe
3 era era-he

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, dagiti ed. (2017). "Kaki Ae". Glottolog 3.0. Jena, Alemania: Instituto ni Max Planck para iti Siensia ti Pakasaritaan ti Nagtagitaon.
  • Ross, Malcolm (2005). "Pronouns as a preliminary diagnostic for grouping Papuan languages". Iti Andrew Pawley; Robert Attenborough; Robin Hide; Jack Golson (dagiti ed.). Papuan pasts: cultural, linguistic and biological histories of Papuan-speaking peoples. Canberra: Pacific Linguistics. pp. 15–66. ISBN 0-85883-562-2. OCLC 67292782.