Kitaen ti taudan para iti Supismo

{{Islam}}

Ti '''Supismo''' wenno '''{{transl|ar|DIN|taṣawwuf}}''' ({{lang-ar|تصوّف}}) ket naipalpalawag babaen dagti nagraraem iti daytoy a kas ti akin-uneg a , a [[naitalimeng]] a dimension iti [[Islam]].<ref name="Godlas">Alan Godlas, Unibersidad ti Georgia, ''Dagiti Adu a Dalan ti Supismo'', 2000, [http://www.uga.edu/islam/Sufism.html Unibersidad ti Georgia]</ref><ref>Nuh Ha Mim Keller, "Kasano ti panagsungbatmo iti panagtunton a ti Supismo ket Bid'a?", 1995. Ti Fatwa ket maala idiay: [http://www.masud.co.uk/ISLAM/nuh/sufism.htm Masud.co.uk]</ref><ref>Zubair Fattani, "Ti kaibuksilan ti Tasawwuf", Islamiko nga Akademia. [http://www.islamicacademy.org/html/Articles/English/Tasawwuf.htm Islamicacademy.org]</ref> Ti agsansanay iti daytoy a tradision ket sapasap a naamammuan a kas maysa a  '''{{transl|ar|DIN|ṣūfī}}''' ({{lang|fa|صُوفِيّ}}). Tagikua dagitoy ti sabsabali a ''[[tariqah|ṭuruq]]'' wenno "ururnong"—dagiti kongregasion a naporma iti lawlaw ti maysa a master—a makitignay para kadagiti espiritual a taripnong (majalis), kadagiti pagtaripnongan a lugara  makunkuna a kas dagiti zawiyah, [[Khanqah]], wenno tekke.<ref>[http://books.google.com/books?id=D7tu12gt4JYC&pg=PA499&dq=sufism+tariqah+orders+encyclopedia&hl=en&sa=X&ei=KtQ3UeJKxPzIAf3dgPAG&ved=0CFEQ6AEwBg#v=onepage&q=sufism%20tariqah%20orders%20encyclopedia&f=false Ti Baro nga Ensiklopedia ti Islam]  Babaen ni Cyril Glassé, p.499</ref> Dagiti urnong a Supi ''turuq'' ket mabalinda a[[Sunni|Sunnī]], [[Shia Islam|Shī'ī]], wenno nagtitipon a doktrina,<ref>[http://abwoon.infosaic15.com/pdf/Scholarly/RehearingQuran.pdf Panagasaas ti Koran iti nawaya a Pannakaipatarus] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110713032130/http://abwoon.infosaic15.com/pdf/Scholarly/RehearingQuran.pdf |date=2011-07-13 }} Neil Douglas-Klotz</ref> ken mabalin a matugotan dagiti adu a preseptona manipud iti [[Dagiti propeta ti Islam|Islamiko a Propeta]] a ni [[Mahoma]] babaen ti kasinsin ken manugangna a ni [[Ali|'Alī]], nga adda ti naam-ammuan a pannakailaksid iti [[Naqshbandi]] a nagsursuro kadagiti taudanda baben ti immuna a [[Kalipa]], a ni [[Abu Bakr]].<ref name="SupremeCouncil">{{cite book
| last = Kabbani
| first = Muhammad Hisham
| authorlink = Hisham Kabbani
| title = Klasiko nga Islam ken ti Tradision a Naqshbandi Supi
| publisher = Kangatuan a Konsilio ti Islamiko iti Amerika
| year = 2004
| location =
| page = 557
| isbn = 1-930409-23-0}}</ref>  Dagiti prominente nga urnong ket mairaman ti [[Ba 'Alawiyya]], [[Chishti]], [[Khalwati]], [[Naqshbandi]], [[Ni'matullāhī|Nimatullahi]], Oveyssi, Qadiria Boutshishia, [[Qadiriyyah]], [[Qalandariyya]], [[Sarwari Qadiri]], [[Shadhili]]yya ken [[Suhrawardiyya]].<ref name="ReferenceA">''Ti Jamaat Tableegh ken ti Deobandis'' babaen ni Sajid Abdul Kayum, Kapitulo 1: Pakabuklan ken Paammo.</ref>

Dagiti Supi ket namatmatida nga agsansanayda iti ''[[ihsan]]'' (awan kurangna a panagraem) a kas inpakita ni [[Gabriel]] kenni [[Mahoma]]: "Raemem ken serbiam ni [[Allah]] a kas Isu a makitkitam ken bayat nga Isu ket maktkitam a saan pay a pannakakitkitana kenka." Dagiti Sufi ket inkedkeddengda ti bagbagida a kas ti kasisigud nga agpayso a nangiyad-addang iti daytoy a puro a porma ti Islam. Isuda ket napigsada nga agraraem kadagiti pamunganayan iti anus,  kappia ken pasipismo. Ti Supismo ket suppiaten babaen dagiti [[Wahhabi]] ken [[Salafist]] a Muslim.

Dagiti klasiko nga eskolar ti Supi ket nangipalplawagda iti Supismo a kas "maysa a siensia a ti gandatna ket reparasion iti puso ken inlikudan manipud kadagiti amin ngem ti Dios".<ref>Ahmed Zarruq, Zaineb Istrabadi, Hamza Yusuf Hanson—"Dagiti Punganayan ti Supismo". Amal Press. 2008.</ref> Iti pagpilian,dagiti sabali a balikas iti  [[Darqawa|Darqawi]] a manussuro ti Supi a ni [[Ahmad ibn Ajiba]], "ti siensia babaen ti ti pannakaaamo ti maysa a tao no kasano ti agbanniaga iti [[Nainlangitan a kaadda|kaada iti nainlangitan]], ti kabukbukodan panangugas ti bagi mapipud ti karugitan, ken ti panangpapintas daytoy kadagiti nadumaduma a nasayaat nga ugali".<ref>Ti Ingles a pannakaipatarus babaen ti autobiograpia ni i [[Ahmad ibn Ajiba]] ket naipablaaken babaen ni Fons Vitae.</ref>

== Dagiti nagibasaran ==
{{Reflist}}

== Adu pay a mabasbasa ==
* Abun-Nasr, Jamil. [http://books.google.de/books?id=BKulU4bzi7gC&pg=PA288&dq=abun-nasr,+jamil,+communities&hl=de&ei=6E4ZTpOsPI3Lswal5qiuDw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CC8Q6AEwAQ#v=onepage&q&f=false ''Dagiti kOmunidad ti Muslim iti Grasia: Ti Supi a Kumadduaan iti Islamiko a Relihioso a Biag'']. Londres, Hurst, 2007.
* Al-Badawi, Mostafa. ''Nasirib a tao a Supi iti Arabia''. Louisville: Fons Vitae, 2005.
* Algan, Refik & Camille Adams Helminski, dagiti nagipatarus, ''Init ni Rumi: Dagiti Insursuro ni Shams iti Tabriz'', (Sandpoint, ID:Morning Light Press, 2008) {{ISBN|978-1-59675-020-3}}
* Ali-Shah, Omar. ''Dagiti Alagaden ken dagiti Limed iti Urnos ti Naqshbandi'', Tractus Publishers, 1992, {{ISBN|978-2-909347-09-7}}.
* Angha, Nader. "Supismo: Ti Rangtay a Baetan dagiti Relihion". MTO Shahmaghsoudi Publications, 2002, {{ISBN|0-910735-55-7}}

== Dagiti silpo ti ruar ==
{{Commonscat-inline|Sufism|Supismo}}
*[http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e2260?_hi=6&_pos=2 Supismo Oxford nga Islamiko a Panagadal iti Online] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121119133444/http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e2260?_hi=6&_pos=2 |date=2012-11-19 }}
* {{dmoz|Society/Religion_and_Spirituality/Islam/Sufism/|Supismo}}
* [http://www.uga.edu/islam/Sufism.html Supismo, dagiti Supi, ken dagiti urnos a Supi – Dagiti Adu a Dalan ti Supismo]

[[Kategoria:Supismo| ]]